Theater / Voorstelling

Pijnlijke vragen

recensie: Nationale Toneel - The Shape of Things

Een scherp dramastuk met pijnlijke vragen, lachwekkend en nog goed geacteerd ook. Dat is The Shape of Things van Neil LaBute, uitgevoerd door het Nationale Toneel. Het toneelspel liegt er niet om; het gaat hier om liefde, de waarheid, manipulatie, bedrog en kunst.

~

Daar staat ze, uitdagend als ze is: Evelyn (Anniek Pheifer). Ze is student aan de kunstacademie en heeft een oranje spuitbus in haar hand. Ze is vastberaden om in dit museum een beeld van een naakt mannenlichaam op te leuken met een oranje getekende penis, omdat deze verscholen is achter het schaamblad. En dan komt ze hem tegen. Hij, Adam (Vincent Linthorst), is een watje. Hij is verlegen en is bewaker in dit museum. Met moeite probeert hij haar ervan te weerhouden het beeld te bekladden. En dat mislukt. Als zij namelijk ergens haar zinnen op heeft gezet…
Na dit bizarre begin vormen de twee al snel een koppel. Dit verhaal krijgen we te zien in een andere kamer, waar we ook kennis maken met de overige twee spelers van dit gezelschap: de beste vriend van Adam, die gespeeld wordt door Mohammed Azaay en diens toekomstige vrouw Jenny (Pauline Greidanus).

Oenig

Op een eenvoudig toneel wordt de ene scène na de andere opgevoerd. En langzaam zien we die oenige Adam met zijn te grote bril, houthakkersjas en eenvoudig kapsel veranderen in een aantrekkelijke man. Het is de liefde van Evelyn waardoor hij opbloeit. En voor haar, of liever gezegd, met haar hulp laat hij zich een ander kapsel aanmeten, neemt hij contactlenzen, een andere jas en zelfs een neuscorrectie.

Contrast

Ook Jenny, die vroeger een oogje had op Adam, blijft zijn veranderingen niet onopgemerkt. Ze gaat twijfelen aan haar voorgenomen huwelijk. In tegenstelling tot Evelyn, die vastberaden is om haar doel wel te bereiken. De twee dames zijn duidelijk elkaars tegenpolen. De zelfverzekerdheid van Evelyn is de hele tijd van haar gezicht af te lezen, en de onzekerheid en simpelheid hoort bij Jenny. Het is jammer dat er net te veel nadruk ligt op dit contrast. Het was zo leuk geweest als Jenny ook een keer haar eigen mening klaar had, net als Evelyn. Dan was het wat natuurlijker geweest. Toch doet dat niets af aan de acteerprestaties van beide dames. Evenals dat van de heren. Ze zijn alle vier vrij jong, maar weten dit spel perfect te spelen.

Eindjes

Als het eind nadert en de spelers bijeen zijn om de presentatie op de kunstacademie van Evelyn bij te wonen, volgt de ontknoping. Geweldig hoe deze harteloze jongedame alle eindjes aan elkaar knoopt tijdens haar presentatie. Het publiek kan kreten van minachting niet onderdrukken. Hoe kon ze?
En dat is nou precies wat de schrijver wilde met zijn toneelstuk: een aantal pijnlijke vragen stellen. Hoe ver ga je in de kunst? En in de liefde? Hoe bereid ben je te veranderen voor de ander? En tegen welke prijs?

Klasse

The Shape of Things is een werkhuisvoorstelling en wordt gespeeld in verschillende ruimtes. Dat heeft wel iets van sfeer, iets verassend. En is zeker intiem. Net als LaButes vorige voorstelling Bash is ook dit stuk van grote klasse.