Theater / Voorstelling

Surrealistische beelden en sterk fysiek spel

recensie: Vielfalt (Jakop Ahlbom)

Vielfalt draait om een mislukte goochelaar die probeert zijn leven op orde te krijgen. Maar ondanks verwoede pogingen krijgt de goochelaar geen grip op zijn leven, integendeel, hij raakt meer en meer verstrikt in een web van chaos en illusies. Zijn geliefde verdwijnt bij een goocheltruc, tafels komen tot leven en cafébezoekers verdwijnen in zitbanken, afvoerputjes en televisies.

Vielfalt is de vierde voorstelling van theatermaker Jakop Ahlbom. De van oorspong Zweedse Ahlbom studeerde in 1998 af aan de mimeopleiding van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en won de Top Naeffprijs voor de meest veelbelovende student. Naast het maken van eigen voorstellingen werkt Ahlbom regelmatig mee aan andere theaterproducties van onder andere Orkater, Roy Peters, (Alex) d’Electrique en het Ro Theater. Ook speelt hij in een bijrol in Ober, de nieuwe film van Alex van Warmerdam.

Surrealistisch

~

Vielfalt speelt zich af tegen het decor van een theatercafé dat doet denken aan de jaren ’50 van de vorige eeuw. Een goochelaar probeert het barmeisje te verleiden met ingenieuze trucs. En dat lukt hem aardig. Iets later zien we twee geliefden dineren aan een tafeltje, ze kijken naar een goochelshow. De goochelaar nodigt de man uit voor een verdwijntruc in een grote kist. Hij aarzelt eerst, maar besluit na aanmoediging van zijn geliefde toch mee te doen. Waar normaal de argeloze bezoeker veilig terug kan keren naar zijn tafeltje, blijkt de verdwijntruc in Vielfalt onomkeerbaar. De man verdwijnt echt. De vrouw besluit haar geliefde te gaan zoeken, maar verdwijnt tijdens de zoektocht vervolgens ook in de goochelkist. Beiden keren later in de voorstelling terug in het theatercafé, op zoek naar elkaar en naar het lijkt ook op zoek naar zichzelf. Ze belanden in een schemergebied tussen werkelijkheid en illusie, dat doet denken aan de films van David Lynch. Het ene moment lijken ze zichzelf, maar dan ineens verschijnen ze als tafel, als persoon in vijfvoud (vijf actrices in dezelfde jurk) of kruipen er andere personages uit hun buik.

Fysieke kracht

In Vielfalt wisselen realistische en surrealistische scènes elkaar in hoog tempo af. Allerlei verhaallijnen en personages lopen door elkaar heen en worden onderbroken door compleet absurde en illusionistische scènes. Naast scènes waarin duidelijke situaties met herkenbare personages worden neergezet en surrealistische momenten, zijn er ook scènes waarin vooral de beweging centraal staat. Met name deze bijna acrobatische bewegingfrases maken diepe indruk. Zo ‘danst’ Ahlbom een duet met zijn geliefde op de bar en tegen de muren van het café. In deze fysieke krachtmeting zien we de mimer Ahlbom die zijn lichaam tot in het uiterste beheerst. Indruk maakt ook de vechtscène tussen Ahlbom en zijn mannelijke tegenspeler Reinier Schimmel. Hier zien we twee sterk fysieke mimers aan het werk die ontzettend goed op elkaar zijn ingespeeld. Aan het einde van de voorstelling zien we Schimmel terug in een fantastische acrobatische act, waarbij hij als een reus door het decor en over de vrouwelijke spelers heen walst. Schimmel is weliswaar lang, maar hij lijkt door zijn mimiek en fysieke power wel in lengte te vermenigvuldigen.

Wondere wereld

~


De toeschouwer doet er goed aan om bij het kijken naar Vielfalt het verlangen naar een logisch verhaal los te laten, zich over te geven en mee te laten sleuren in de wondere illusionaire wereld van Jakop Ahlbom. Een wereld met prachtige filmische beelden en vol ontroerende en humoristische momenten. Wat Ahlbom precies probeert te vertellen blijft onduidelijk. Hij lijkt sterke beelden te prefereren boven inhoud. Is dat erg? Nee, want de beelden beklijven. Ondanks de allerminst eenduidige verhaallijn en bevreemdende beelden is Vielfalt toch een heel toegankelijke voorstelling, die een groot publiek zal weten te waarderen. Het ritme van de voorstelling, herkenbare momenten en absurde humoristische scènes maken de voorstelling licht en makkelijk verteerbaar. Ahlbom beheerst de kunst om de toeschouwer te blijven boeien.

Vielfalt is nog tot en met 17 november te zien. Klik hier voor een uitgebreide speellijst.