Goed maar minder giftig dan verwacht

Wolfskers is een gewaagd toneelstuk. Gedurfd omdat een al te menselijke voorstelling van despoten tijdens dagdagelijkse activiteiten en uitstapjes met Eva Braun wel eens in het verkeerde keelgat kan schieten en omdat anders als bij Mefisto for ever geen beroep gedaan werd op een wel omlijnd scenario zodat fictieve dialogen in een overbekende historische context lichtjes bevreemden en van tijd tot tijd wat karikaturaal zijn. Drie ideologieën worden in Wolfskers naast elkaar geplaatst om de analogieën te tonen en het machtsfenomeen te analyseren. Zo worden, nogal voorspelbaar, letterlijke maar ook inhoudelijke dissolvers, cross- en voice-overs gemaakt van deze machthebbers die zich op de vooravond van hun nederlaag hardnekkig pogen vast te klampen aan hun politieke status.

Tragische figuren

Hitler, Lenin en Hirohito zijn eigenlijk tragische figuren, omringd door kontlikkers en manipulatrices, die zichzelf dichtgemetseld hebben in hun narcistische waanvoorstellingen: Lenin roept de revolutie uit, maar beschikt door zijn beroerte nog nauwelijks over zijn geestelijke vermogens, Hitler beraamt met Speer een groots architecturaal plan voor Berlijn terwijl de bouw van zijn bunker een feit is en de Japanse keizer moet zijn goddelijke status inruilen voor Cubaanse sigaren en westerse chocolade. Daarom zet Cassiers hen elk in hun eigen piramide op de scène, het territorium afgebakend, zich God wanend, filosoferend over kunst en wetenschap, over natuur, revolutie en oorlog … elkaar niet eens zo veel tegensprekend.

Geweldige prestatie

Om de lijn van Mefisto for ever naar Wolskers door te trekken zorgt Cassiers opnieuw voor een indrukwekkende en technisch accurate vormgeving waarbij veelvuldig gebruik gemaakt wordt van microfoontjes, camera’s en projecties die deze keer echter eerder om esthetische dan om dramaturgische redenen lijken te zijn ingezet. Wat je af en toe mist aan dramatische spanning kan ook met stroboscopisch licht niet worden gecompenseerd. Geen slecht woord over de acteurs die één voor één een geweldige prestatie leveren – vooral Johan Leysen in zijn schitterende vertolking van de schuchtere en enigszins wereldvreemde Hirohito verdient een aparte vermelding – maar Wolfskers mist coherentie en een verhaal achter het verhaal waardoor het een aaneenrijging dreigt te worden van tafereeltjes en ideetjes waaruit niet eens heel duidelijk een standpunt naar voren komt. Dat laatste zou geen bezwaar zijn als er niet gelijktijdig zo op gehamerd werd dat de politieke achtergrond wel duidelijk genoeg geschetst is voor het publiek.

Groeipotentie

Na Mefisto for ever moet Wolfskers noodgedwongen een teleurstelling zijn (een dergelijke vergelijking is misschien ook oneerlijk want moeilijk te evenaren). Op zich is Wolfskers als demystificatie van het absolute kwaad een interessante en ook goede voorstelling over ijdelheid, zelfenscenering en -verheerlijking en over de discrepantie tussen beeld en werkelijkheid. In die zin sluit de voorstelling nauw aan bij Mefisto for ever. Maar Wolfskers moet nog wat groeien alvorens het echt giftig wordt.

Wolfskers is nog tot en met 22 december in Nederland en België te zien. Klik hier voor meer informatie.