Schitterend pleidooi voor kennis en onwetendheid 3.0
Alles willen weten is natuurlijk een mooi, nobel streven. Maar het kan ook verkeerd uitpakken. Juist het niet willen weten, durven twijfelen aan de dingen, kan nieuwe ervaringen opleveren. In zijn nieuwe voorstelling Onder de streep onderzoekt Jasper van Kuijk (1976) op een toegankelijke manier zijn obsessie voor de wetenschap, al lijkt hij geen concessies te doen aan de hoeveelheid materiaal.
Tegenwoordig is het ontbreken van wifi een dodelijke aangelegenheid: op de camping, in het vliegtuig of in een hippe koffietent of andere plekken blijkt dat verbinding met het internet hoogst noodzakelijk is. Voor Jasper van Kuijk reden om eens te gaan kijken achter het gordijn van de technologische vooruitgang. En wat ziet hij? Juist. ‘De mens dient gemak’, stelt hij. Door robotisering en automatisering dreigt de mens zichzelf te verliezen. Maar ook menselijke nieuwsgierigheid is hem niet vreemd, zo vertelt hij over het maakproces van kaas of de schroefjes van zijn drone. De wegen naar een uitvinding zijn soms ondoorgrondelijk, grapt Van Kuijk. Dat maakt wetenschap volgens hem zo fascinerend.
Enzymen
Maar valt er ook nog wat te lachen? Het is meer beleefd gegniffel wat de zaal vult, al is dat juist een verademing in Nederland cabaretland. In anderhalf uur schetst de jongensachtige (maar inmiddels vader van drie kinderen) Van Kuijk een natuurkundige kijk op de wereld, maar heeft het naast de schoonheid ook over de lelijkheid ervan. Verliefdheid is bijvoorbeeld alleen maar een verbinding van enzymen, met romantiek heeft het weinig te maken. En het bereiden van Japanse kogelvis is een sterk staaltje Russisch roulette, in plaats van verantwoord van de goede textuur genieten. In het universum van Van Kuijk zijn toeval, religie en genegenheid creaties die niet bewezen kunnen worden. En dan telt het niet.
Verwondering
Daarmee boort Van Kuijk een nieuw genre aan binnen het cabaret, zoals eerder Diederik van Vleuten vanuit de geschiedenis programma’s maakt. Nooit geschreven op de lach, maar altijd op de verwondering, bedoeld om de bezoeker mee te nemen in een nieuwe wereld. Cabaret voor de hogeropgeleiden, zonder dat het stoort. De vraag is alleen of Van Kuijk keuzes heeft durven maken in zijn materiaal; het is namelijk nogal veel wat hij te vertellen heeft. Naast een terugkerend liedje zou ook een alternatief intermezzo voor iets meer rust in de voorstelling zorgen. Ook stilistisch oogt het hier en daar wat kaal en niet functioneel, maar ach, wat geeft het. Jasper van Kuijk heeft tenminste wat te vertellen, met een schitterend slotpleidooi als toetje.
