Is De Jeugd volwassen?

In de zomer van 2005 scoorde De Jeugd van Tegenwoordig uit het niets een onwaarschijnlijk grote hit met ‘Watskeburt?’. Dat het hier geen eendagsvliegen betrof, bewees de groep met de eerste twee albums. Parels voor de zwijnen (2005) werd gekenmerkt door een flink aantal trappen richting de gevestigde nederhop, maar vooral ook door een bijzondere muzikaliteit en originaliteit. Die muzikaliteit werd uitgebreid naar De machine (2008), een volwassener en completer album. En als men de uitgebreide promotie van het label Top Notch mag geloven, is De Jeugd met nummer drie weer een stap verder.

Clubmuziek

Dat zou mede moeten komen door Bas Brons beats. Diens muzikale enscenering borduurt enerzijds voort op de gebaande wegen (veel vocoder en feestbeats), anderzijds verschilt ze van de twee voorgangers. Wat opvalt is dat Bron steeds meer voor clubmuziek kiest. Dat betekent, naast een aantal nummers dat als house geboekstaafd kan worden, een beperktere inkleuring van de verschillende tracks. Roffelende breaks ontbreken vrijwel, en thematisch klinkt het album minder vol en coherent.

Wellicht heeft dat ook te maken met de tekstuele inhoud. De openingstrack, ‘Zo volwassen, zo beleefd’, kondigt een nieuw tijdperk aan. De Jeugd is volwassen. Geen drugs, geen rare avontuurtjes, zelfs belasting wordt betaald. Dat is een andere toon dan men gewend is. Muzikaal zit ‘Zo volwassen, zo beleefd’ uitstekend in elkaar. Een trage, luie beat wordt gecombineerd met bijpassende elektronica en zelfs een rauwe, scheurende saxofoonsolo. Maar de tekst van het nummer blijkt inhoudsloos als men de rest van het album luistert. Zo is er aan de liefde tussen De Jeugd en coke niets veranderd. Dan kan je als luisteraar maar een conclusie trekken: ook het derde album van De Jeugd gaat inhoudelijk nergens over. Maar dat is op zich niet erg.

Schaarse hoogtepunten

Het problematische echter, is dat alleen ‘Huilend naar de club’ kwalitatief op dezelfde hoogte komt als de opening. De twee tracks zijn exemplarisch voor de kwaliteiten van Bas Bron: achteroverleunende beats waar kick en snare de dienst uitmaken door een verder vrij lege invulling. Bron heeft een uitstekend oor voor de juiste, subtiele sounds, om de beats vol te laten klinken. En Wartaal, Fur en Faberyayo voelen dat aan. Het vreemde is dat het viertal dat bij snellere tracks minder lukt. ‘Elektrotechnique’ is bijvoorbeeld niet zo best. De single ‘Sterrenstof’ is catchy. Maar ze wordt gedragen door één atarideuntje dat wel heel eentonig is. Bovendien, met rijmwoordenboekzinnen als ’toen opeens uit de lucht kwam vallen Lady Luck’ komt niemand weg. De verwijzing naar The Beatles (‘Loesoe in de sky met diamonds om me nek’, inclusief trompetten) is vrij bijzonder in hiphop. Maar het is op meerdere fronten de minste single die De Jeugd tot nog toe uitbracht.

De ontwikkeling van De Jeugd van Tegenwoordig lijkt te stokken. Sterker: eigenlijk is Willie Wartaal de enige die zijn eerdere niveau haalt. Een aantal tracks is van kwaliteit, zoals de hierboven genoemden, en ook ‘Pappa is thuis’ en ‘De broer van Edwin’. Maar bijna nergens wordt het tekstueel zo sterk als op Parels voor de zwijnen. En nauwelijks wordt het muzikaal zo interessant als op De Machine. Daarbij is de humor een stuk minder aanwezig dan op de voorgangers: komische intermezzo’s ontbreken op dit album. Voor het overige doet De Jeugd haar trucje. En dat wat altijd een heel goed trucje was, begint in alle leegte voor het eerst slijtage te vertonen.