Opblaasvarkens in de botanische tuin

Santa with Butt Plug, 2007 (foto: Misha de Ridder)

Op een zomerse dag zijn in de botanische tuin vooral gepensioneerden of ouders met jonge kinderen te vinden. Nu lijkt er een heel ander publiek door de bloemperken en over de bemoste paadjes te dwalen. In plaats van de bordjes met moeilijke namen verdiepen zij zich in een tentoonstellingsboekje. Een vierentwintig meter hoge rode kerstman torent ver boven de begroeiing uit, en zal de onwetende passant toch even verbaasd doen opkijken. Vooral als het attribuut dat de vriendelijke kerstman in zijn rechterhand houdt geen kerstboom, maar een metershoge butt plug blijkt te zijn. 

Complex Pile, Shit Pile, 2007 (foto: Philipe de Gobert)

Veel thema’s die de in Florida gevestigde kunstenaar al in zijn vroege werk heeft gebruikt zijn ook terug te zien in de tien reusachtige inflatables. Al vanaf eind jaren zestig werd door de kunstenaar, vaak gehuld in kerstmanpak, bij zijn performances zowel letterlijk als figuurlijk flink met poep gesmeten. De gigantische met lucht gevulde drol die hier op het grasveld gedeponeerd ligt, is hier eigenlijk een geurloze en nogal vriendelijke weergave van. Het grillig gevormde uitwerpsel lijkt een zacht bruin landschap dat uitnoodt beklommen te worden en er eens flink op en neer te springen. 

De ketchupflessen, de fles rum en de sigarettenpakjes verkeren hier tussen al het natuurschoon duidelijk niet in hun natuurlijke omgeving. Als uitvergrote symbolen van de Amerikaanse consumptiemaatschappij maken zij eigenlijk hun ‘afkomst’ belachelijk. De gestileerde vormen van de readymades zijn als het gladgestreken oppervlak van de Amerikaanse samenleving. De piraat op het etiket van de fles rum, Captain Morgan’s Rum, Reversed, Upside Down (2005), ziet er zo door McCarthy in een andere context geplaatst, een beetje aandoenlijk uit en de grote pakjes sigaretten die lusteloos tegen een boom hangen lijken net grote gymmatten. 

Daddies Ketchup, 2001 (foto: Misha de Ridder)

Even verderop ligt het levenloze hoofd van George Bush op het gras. De Santa with Butt Plug torent er triomfantelijk bovenuit, alsof hij net eigenhandig de voormalig president van de Verenigde Staten van zijn hoofd heeft ontdaan. Het met lucht gevulde hoofd staart met licht opgetrokken wenkbrauwen en niets ziende ogen voor zich uit. De twee spelende varkentjes, Piggies (2007), zien er schattig uit, tot je merkt dat er iets niet klopt. Het rode uitstekende bot op de plek waar de kop van het biggetje had moeten zitten doet denken aan de cartooneske weergave van een lekker karbonaadje. En die grote zwarte butt plug, is dat nu een ijsje, raket of een boom, of gewoon een abstracte vorm zonder betekenis? 

Hoewel de inflatables van McCarthy er massief uit zien, wiegen ze zachtjes in de wind. Het zijn immers niet meer dan omhulsels gevuld met lucht. Met deze beeldtaal wil de kunstenaar de oppervlakkigheid van de hedendaagse Amerikaanse samenleving blootleggen. Eigenlijk is er niks schattigs of speels aan deze werken, ook al impliceren de kleuren en het materiaal dat wel. De locatie zorgt voor een mooi contrast en versterkt het idee dat de kunstenaar met zijn werken wil overbrengen. De werken zijn net als dat ene grote werelddeel nogal dominant in hun omgeving, maar in feite is het slechts een glad omhulsel, dat overeind wordt gehouden door niets meer dan lucht. 

Als er harde wind voorspeld wordt, worden de werken naar beneden gehaald om schade en problemen te voorkomen. De laatste informatie hierover vindt u altijd op www.airpressure.nl. Als u twijfelt over het weer, check dan altijd van te voren deze site!