Schilderijen in kostuum en op zoek gaan naar de rest
De Braziliaanse Laura Lima heeft van het Bonnefantenmuseum de BACA (Bonnefanten Award for Contemporary Art) ontvangen: ze mag als jonge veelbelovende kunstenaar een solotentoonstelling inrichten. Ze doet dit vanuit een aantal concepten, waarvan ‘absence’ het meest opvalt.
Van de bewering dat Lima compleet nieuw is met haar ideeën valt wel wat af te dingen. Wie het belangrijkste stuk, een naaiatelier, binnenloopt kan bijvoorbeeld terugdenken aan Damien Hirsts Pharmacy uit 1992, waarbij ook een complete museumruimte tot een gebruiksruimte – een apotheek – werd omgevormd. Of aan Venus Forge van Carl André uit 1980, waarbij het de bedoeling was dat de bezoeker het kunstwerk zou voltooien door eroverheen te lopen – het aan te raken dus. Destijds werd door het Tate Modern in Londen niet getolereerd dat het ook daadwerkelijk gebeurde. In het Bonnefantenmuseum mag het wel.
Laura Lima, Tailorshop, 2014. Foto: Pascale LeendersScharen vastpakken
Laura Lima houdt ervan te vervormen door te decoreren en aanpassingen te maken. Zo versierde ze in Lyon levende kippen door ze extra carnavalsveren te geven. Voor Maastricht kreeg ze het idee op maat gemaakte kostuums voor schilderijen te laten maken. Er hangt al een vijftal aan de nog bijna lege wanden. Ze bestaan uit grote houten lijsten met glazen platen erin waar stof omheen getrokken is, netjes geknipt en aan elkaar genaaid. Het ene schilderij heeft een strakke knoopsluiting, het volgende is gehuld in ouderwets visgraad-tweed.
Aan het eind van de ruimtes bevindt zich het naaiatelier. Daar aanwezig zijn is een vreemde gewaarwording. Er kan nieuwsgierig worden rondgekeken, de scharen en garen kunnen worden vastgepakt en er kan door de ontwerpen gebladerd worden. De radio staat aan en speelt een eightiesnummer: het is duidelijk, hier wordt gewerkt. De werkers zijn het lokale museumpersoneel, dat in elke expositie die de Braziliaanse regisseert wordt ingezet.
Laura Lima, Wheelchair Willow Chair Charles Rennie Mackintosh, 2014. Foto: Pascale LeendersGeen overzicht
In Stockholm realiseerde de kunstenaar een honderd uur durende film, die het onmogelijk maakt de verhaallijn te volgen. Lima wil de bezoeker de mogelijkheid tot overzicht ontnemen. De vraag die continu rijst, is: ‘heb ik nu de hele tentoonstelling gezien?’ Het kunstwerk in het toilet, dat een vreemd ervaringseffect geeft, is gemakkelijk te missen. In de video waarin ze wordt geïnterviewd door de directeur zit een geheim verborgen waar domweg overheen gekeken wordt – zo blijkt achtergrondinformatie ook performance art. En bij de rolstoelen die ze heeft laten herontwerpen tot designklassiekers valt af te vragen of ze bij de tentoonstelling horen. Hierover zegt Lima: ‘Ik wil dat je niet weet of je naar kunst staat te kijken of niet.’
Laura Lima. Foto: Pascale LeendersInformatie van belang
Wie weleens in het Bonnefantenmuseum is geweest weet dat het gebouw maar vier verdiepingen heeft. De titel van de tentoonstelling is dan ook een verwijzing naar de bedoeling, naar wat toch niet helemaal mag lukken: op zoek gaan naar wat verborgen is.
Ergens je vinger niet op kunnen leggen is interessant en dat is de gemiddelde museumbezoeker wel gewend. Toch is het hier van belang van tevoren meer te weten, anders zou de ervaring kunnen zijn dat het naaiatelier fungeert voor de kleren van de keizer. Daarom is het voor de ongeïnformeerde bezoeker prettig dat in het interview helder wordt uitgelegd wat de authentieke denkbeelden van Lima zijn.
