10 goden, geen idealisme

In What’s the matter with idealism? zijn niet alleen veel oude werken te zien, om de bezoeker te helpen in de wereld van The Island toe te treden, maar ook nieuwe werken die verrassende details onthullen.

Het werk van Charles Avery draait om een fantasie-eiland. Het eiland (The Island) is verre van utopisch en kent gelijkende problemen met de echte wereld. De bevolking gelooft in verscheidene goden die er elk eigen idealen op na houden, is verslaafd aan ingelegde eieren en kent eigen symbolen en tradities.

Met de bezoekers die niet bekend zijn met de tekeningen van Avery, heeft het GEM rekening gehouden door de eerste pagina’s aan tekst uit het boek The Islanders: An Introduction (2008, Koenig Books, Londen) af te laten drukken op groot formaat. Verder komt het werk tot leven door een aantal hoofddeksels die de verschillende bevolkingsgroepen van het eiland introduceren en grote objecten in de vorm van gebruiksvoorwerpen of dieren (goden) die in de tekeningen te zien zijn.

Ceci ne pas une reference

Nieuw in What’s the matter with idealism? is de focus op de kunst zelf. Op het eiland is één groep geïnteresseerd in de westerse kunst, de bezoekers van het restaurant L’escargots Quajrato. In het werk Untitled (It Means It Means; Beuys’ Square Gasket) is Joseph Beuys op het eiland uitgenodigd om een lezing te geven over het overgewaardeerde zwijgen van Duchamp. De studenten luisteren veelal aandachtig, of geven commentaar. Een van de studenten laat zelfs middels een flyer weten dat ‘All art is meant but all that is meant is not art‘.

Duchamp komt ook voor in Untitled (Place de la Revolution) uit 2011, waarbij een inwoner rondfietst met Duchamp-merchandise. De fiets is opgebouwd uit de werken Fountain (1917), L.H.O.O.Q. (1919), Bicycle Wheel (1913) en Bottle Rack (1914). In tegenstelling tot Duchamps ‘zwijgen’, het ontdoen van de functie van objecten, lijkt op de fiets elk object goed benut te worden. Zelfs L.H.O.O.Q. dient als pamflet om enthousiast te maken voor de verkoopwaar.

Idealisme?

In het werk van Avery zitten veel verwijzingen naar de wiskunde, filosofie en andere disciplines. Alle kennis die de toeschouwer bezit wordt in een imaginaire wereld weerspiegeld en zo bevraagd. Ondanks de verschillende disciplines lijkt er sprake te zijn van een overkoepelend thema.

De titel van de tentoonstelling verraadt een onderliggende laag in het werk van Avery: de kritiek op het idealisme (en het ontbreken ervan). De verschillende bevolkingsgroepen hebben verschillende goden en op het eiland is het mode een shirt te dragen met daarop vermeld hoeveel goden de drager reeds heeft geteld. De goden, en idealen van de mensen die in hen geloven, vinden hun uiting in hoofddeksels en T-shirts. Niet alleen lijkt dit de annexatietheorie van Gilles Deleuze tot spot door te voeren, het is ook een serieuze bevraging: What’s the matter with idealism?

De toeschouwer is de idealist

What’s the matter with idealism? komt eveneens terug in het shirt van een dame in het werk Untitled (Smoking Idealist) uit 2012. De idealist kijkt de bezoeker doordringend aan vanonder een rode bos haar. Naast de dame zit een graatmagere god. De mogelijkheden lijken eindeloos, maar het is te betwijfelen of de dame werkelijk in het wezen naast haar gelooft.

Charles Avery stelt de bezoeker niet alleen in staat te reflecteren op de maatschappij, maar ook op de verschillende aspecten ervan. Het reflecteren gaat niet zonder humor. Het vaak bizarre eiland kent geestige referenties met een kritische ondertoon. Deze tentoonstelling is een absolute aanrader voor iedereen die van maatschappelijke kritiek houdt.