Theater / Voorstelling

Flauwe dramaklucht vol clichés

recensie: Orkater - Distel

Op de grijs-grimmige promotieplaat van Distel staan de personages kriskras door elkaar terwijl de mater familias, gespeeld door Juul Vrijdag, je mistroostig aankijkt. De andere personages op de posterfoto kijken allemaal weg van de camera, waardoor een grote en dramatische spanning wordt gesuggereerd. Ook de synopsis van Distel wijst in de richting van drama. Jaren na de zelfmoord van de bekende intellectueel Wolfgang Distel komt zijn familie bij elkaar om te discussiëren over zijn tegenstrijdige nagedachtenis. Zijn twee zoons liggen in de clinch: Semper (Mattias van de Vijver) idealiseert zijn vader en zijn jeugd terwijl Colt (Jan-Paul Buijs) overloopt van haat en traumatische gevoelens jegens hun vader. En dan verschijnt ook nog eens diens maîtresse ten tonele.

Flinterdun

Het uitgangspunt van een bijeenkomst rondom een dramatische familiegeheim mag dan niet bijster origineel zijn, het is wel een vruchtbare grond voor karakterstudies en drama. Jammer genoeg dragen de wendingen en onthullingen in het verhaal van Distel alleen maar bij aan een soaperig uitgesponnen en flinterdun plot, waarin alles uitgestippeld moet worden. Zo leren we alle motieven en oorzaken van de zelfmoord van Wolfgang Distel, die zo erg wordt uitgelegd dat er geen enkele opening voor emotie of mysterie overblijft. Doordat het scenario alles wil verklaren zit de voorstelling vol met expositie, waardoor scènes elkaar opvolgen zonder elkaar dramatisch aan te vullen en zonder een nieuwe emotionele laag toe te voegen. Na tien minuten in de voorstelling weet je alles al over de personages, zonder dat ze later meer diepgang krijgen of een ontwikkeling doormaken.

Rolstoeldans

Veel regiekeuzes lijken daarom gemaakt om het dunne verhaal op te rekken, zonder daardoor de voorstelling inhoudelijk te versterken. Een van de personages zit bijvoorbeeld in een rolstoel, en daarom zit midden in de voorstelling een volledig willekeurige en onaangekondigde rolstoeldans. Plotseling zitten de personages in deze scène allemaal in een rolstoel en draaien ze pirouetjes. En dit is niet het enige slappe clichébeeld in Distel. Denk bijvoorbeeld aan een personage dat op quasi-komische wijze ontzettend snel glazen wijn van een cateringkar achterover slaat, of een personage dat melancholisch rokend het publiek in staart. Het gevolg is een kluchterig drama waarin alles elkaar wil overschreeuwen. De grappen zijn gewoon niet komisch genoeg, de vondsten niet slim genoeg, het drama niet diep genoeg.

Lijzige pop

Kenmerkend voor Orkater is Distel muzikaal theater. Muziek en theater staan in deze voorstelling letterlijk en figuurlijk naast elkaar. Het kluchterige spel wordt te pas en te onpas onderbroken door lijzige Arcade-Fire-achtige melancholische pop waarvan de hyperserieuze toon nergens samenvloeit met de malligheden van de personages. Het muzikale element lijkt daarom ook de vertelling te vertragen en uit te rekken zonder een inhoudelijke of sferische toevoeging te zijn.

Uiteindelijk doet Distel weinig meer dan zich een beetje vrolijk maken over depressies, trauma’s  en familiedrama’s. Visuele en dramatische elementen lijken willekeurig bijeengeraapt en lopen over van de clichés. De voorstelling Distel is kortom makkelijk en flauw, schreeuwerig zonder iets te zeggen. Wat een aanfluiting.