Für Beethoven

Cellist Peter Mitchell (Christopher Walken) ondervindt de gevolgen van Parkinson in een vroeg stadium. Parkinson is erg genoeg, maar voor een profmuzikant uiteraard verschrikkelijk. De subtiele handbewegingen noodzakelijk voor absolute beheersing van een strijkinstrument worden door de ziekte onmogelijk gemaakt. Regisseur Yaron Zilbermann had de cellist allerlei aandoeningen kunnen toeschrijven, maar lijkt bewust te hebben gekozen voor een ziekte die erg genoeg is voor Peter, maar niet meteen zo ernstig is dat de kijker geschokt is. Parkinson is, net als in The Broken Circle Breakdown het geval was met leukemie, de kapstok waaraan de andere verhalen worden opgehangen.

Niet alleen de keuze van de ziekte is weldoordacht. A Late Quartet grossiert in kleine details die stuk voor stuk stroken met het verhaal. De keuze voor het gespeelde stuk – Opus 131 van Beethoven – of de banden tussen de leden van het strijkkwartet die veel verder reiken dan slechts het professionele aspect, over alles is nagedacht. A Late Quartet is in zekere zin zelf gecomponeerd, met veel oog voor detail en een zichtbare passie voor muziek.

Geen hoofdrol

Zo is er niet echt sprake van een hoofdrol in de film, zoals dat in een strijkkwartet ook niet het geval is. Topacteurs Christopher Walken en Philip Seymour Hoffman (tweede violist Robert Gelbart, die wel een beetje klaar is met tweede viool spelen) hebben een ondersteunende rol. Als er al sprake is van een hoofdrol dan is deze voor eerste violist Daniel Lerner, gespeeld door de relatief onbekende Mark Ivanir. Deze Rus doet veel kleine rollen en voice-overs, voornamelijk in games, maar bewijst hier dat hij een uitstekend acteur is. Zijn passie voor zijn instrument, zijn perfectionisme en zijn menselijkheid die niet te lijden heeft onder de eerstgenoemde eigenschappen, maken hem het meest interessante personage in de film.

De vrouwen in de film kunnen ook niet onderbelicht blijven. Strijkkwartet The Fugue wordt gecomplementeerd door Juliette Gelbart (Catherine Keener), die de viola bespeelt. Samen met haar man Robert hebben ze een dochter, die uiteraard ook viool speelt, genaamd Alexandra (Imogen Poots). Deze jonge actrice beschikt over een aanstekelijke lach en veel humor, waardoor Alex lekker rebels is. Wanneer A Late Quartet wat te serieus dreigt te worden, zien we Alex – misschien wel de meest talentvolle speler van allemaal – die opstandig doet, Daniel versiert en op onvolwassen manier vrij komisch is.

Prachtige ode

A Late Quartet, een verwijzing naar de laatste stukken van Beethoven, geschreven in de periode dat hij doof (!) geworden was na zijn dertigste, ademt muziek. De achtergrond van Beethoven komt aan bod, zijn motivatie om bepaalde stukken te schrijven, de interpretatie – dat is echt een issue waar muzikanten eindeloos over kunnen bakkeleien – van de stukken en Beethovens invloed op andere componisten. Tijdens de lessen die Peter en Daniel geven, leert de kijker mee en wordt die op natuurlijke wijze in de wereld van de klassieke muziek meegenomen. Zo leren we dat Beethoven ’s nachts voor zijn dronken vader moest spelen en dat Schubert – een groot bewonderaar van Beethoven – opus 131 van Beethoven op zijn sterfbed wilde horen.

Zonder te vervallen in een kakafonie aan technische termen, weet regisseur Yaron Zilberman zijn liefde voor kamermuziek over te brengen op het publiek. Met hulp van een uitstekende cast maakt hij een film vol emotionele muziek, inspirerende passages en menselijke momenten. A Late Quartet is een prachtige ode aan Beethoven geworden.