Oude films nieuw op dvd

The Disappearance
(Stuart Cooper 1977 • Paradiso)

Het is een interessant onderwerp voor toekomstige filmstudies: de huurmoordenaar in films. Denk aan Alain Delons personage uit Le Samouraï of de killer uit Wonk Kar Wai’s Fallen Angels. Keer op keer lijkt de huurmoordenaar de perfecte outsiderrol te vervullen in films. Zo ook in Stuart Coopers The Disappearance, een film die het best kan worden samengevat als een curiosum. The Disappearance gaat over de kille huurmoordenaar Mallory (Donald Sutherland), wiens vrouw verdwijnt kort voordat hij een mysterieuze opdracht moet vervullen.
Cooper maakte ook de experimentele en poëtische oorlogsfilm Overlord (1975) en lijkt erg beïnvloed te zijn geweest door de films van John Boorman en Nicholas Roeg. Twee scènes uit The Disappearance lijken op directe hommages aan deze Britse regisseurs. Visueel is de film stijlvol en Cooper speelt ook met de vertelstructuur door fragmentarisch te monteren. Maar het uiteindelijke resultaat is niet geheel geslaagd of spannend doordat het verhaal voorspelbaar is en wat romantische banaliteiten bevat. Sutherland is verder acceptabel, maar soms ongeloofwaardig als complexe huurmoordenaar. Verder worden er bijrollen vervuld door John Hurt en Christopher Plummer. De dvd bevat afgezien van wat trailers geen extra’s.

The Professor (La prime notte di quiete)
(Valerio Zurlini, 1972 • Paradiso)

Alain Delon werd bekend door zijn rollen in Plein Soleil, Il Gatoppardo en Le Samouraï, waar hij met zijn afstandelijke schoonheid meestal getroebleerde rollen vervulde. Daarnaast was hij een acteur die bekend werd door zijn liefdesaffaires (o.a. met Nico van The Velvet Underground en Romy Schneider), waar de roddelpers gretig aandacht aan besteedde. In Zurlini’s The Professor speelt Delon een gedesillusioneerd kunsthistoricus die in Rimini terecht komt en les gaat geven op een school, waar hij al snel verliefd raakt op een mooi en complex meisje.

Er zijn in de film wat wenken te vinden naar de nieuwe veranderingen die door de jaren zestig zijn voorgebracht. Zo wordt er over Mao gesproken en rookt Delon nonchalant een peuk als hij voor de klas staat. Maar afgezien hiervan is The Professor een saaie en pretentieuze film die een platgetrapt plot over een meester die verliefd wordt op een leerling nog enigszins artistiek probeert te maken. Dit gegeven wordt twee uur lang uitgesponnen zonder dat de tragische conclusie een emotionele punch heeft. Daarnaast lijdt de film onder vreselijke jazzmuziek, die aanzwelt als Delon doelloos langs het strand wandelt. Zurlini’s films met hun licht artistiekerige stijl kunnen niet in de schaduw staan van de films van grote Italiaanse cineasten als Michelangelo Antonioni. Ze zullen een voetnoot blijven bij de Italiaanse cinema.

The Shoes of the Fisherman
(Michael Anderson, 1968 • Warner)

De paus als diplomatieke superheld. Dat gegeven klinkt ongeloofwaardig en saai en is in een notendop wat je kunt verwachten van The Shoes of the Fisherman. Een Russische bisschop wordt vrijgelaten uit een gevangenkamp om vervolgens de nieuwe paus te worden die ervoor zorgt dat een kernoorlog wordt voorkomen. Anthony Quinn speelt de gekwelde paus die het leed van heel de wereld op zijn schouders draagt. Hij wordt bijgestaan door een paar Europese acteurs. Curieuze bijrollen worden vervuld door Oscar Werner (Jules uit Truffauts Jules et Jim) en Vittorio de Sica (de regisseur van Ladri di Biciclette), maar ze voegen niets toe aan een verhaal dat ongelofelijk verouderd is. De interne politiek binnen het Vaticaan verloopt in deze film vlekkeloos en zonder enige vorm van intrige. Daarmee lijkt de film op een ruim twee uur durende reclamecampagne voor het Vaticaan, inclusief mooie toeristenplaatjes van Rome en eindeloze uitleg over hoe een paus nu gekozen wordt. Er is weliswaar ook nog een subplot over een Amerikaanse journalist en zijn maîtresse, maar deze biedt verder geen diepgang. Als The Shoes of the Fisherman vandaag de dag gemaakt was, dan zou de film ongetwijfeld het Roomse antwoord zijn op The Da Vinci Code. De dvd bevat nog een oude featurette die toentertijd gemaakt werd om de film te verkopen en die weer eens laat zien hoeveel er veranderd is in veertig jaar.