Film / Films

Spelen met zwart leer en verwachtingen

recensie: Secretary

Ze zet koffie, trekt een brief uit de typemachine en niet A-viertjes aan elkaar. Zonder het juk waaraan haar nek en handen met een slot vast zitten, zou ze een doodgewone secretaresse zijn. Toch lijkt dit attribuut haar niet te storen. Integendeel. Wie goed kijkt, ziet dat ze niet loopt, maar schrijdt. Danst, bijna. Om haar lippen speelt een nauwelijks zichtbare glimlach.

~

Het eerste shot van Secretary is bizar en prikkelt tegelijkertijd de nieuwsgierigheid. Eén ding wordt wel meteen duidelijk: regisseur Steven Shainberg speelt in deze film over sadomasochisme met verwachtingen en draait ze om. De onderdrukte Lee Holloway (Maggie Gyllenhaal) lijkt gelukkig te zijn met het juk. Het contrast met de volgende scène, waarin we zien hoe zij zich eerder bij haar ontslag uit een psychiatrisch ziekenhuis met hangende schouders en lege blik laat omhelzen door een arts, had niet groter kunnen zijn.

Geile porno

~

Sec klinkt het verhaal van Secretary nogal kinky: advocaat -een extreme controlfreak- neemt zelf-mutilerende secretaresse in dienst en langzaam ontwikkelen ze een sm-relatie. Het kostte Shainberg zes jaar om de film te voltooien wegens huiverige geldschieters. Toch is Secretary bijna het tegenovergestelde van de geile pornofilm waar deze producenten voor vreesden: het met zwart leer beklede juk is het enige echte seksspeeltje dat Shainberg laat zien en bij de billenkoek die Holloway krijgt na type- of spelfouten, komt aanvankelijk geen echte seks kijken.

Barbiewereld

Ondanks de heftige onderliggende problematiek is de film bovendien verre van zwaar. Eerder zou ik hem sprookjesachtig willen noemen. Zo klopt er iets niet aan het kantoor van advocaat Grey: door de kleuren, de indeling van de kamers en de lichtval lijkt het telkens een beetje te veranderen, synchroon met de relatie tussen het stel. In Holloways wereld is het volstrekt normaal dat een romantisch etentje plaatsvindt in een wasserij. Als ze aan de rand van het zwembad bij haar huis ligt met moeder, zus en vriendinnen lijkt ze opgesloten in een barbiewereld van blond en roze. Door deze vervreemdende omgevingen, de wonderlijke metamorfose en het onwerkelijke einde steekt Shainberg met Secretary het sprookje van het lelijke jonge eendje in een nieuw en uiterst boeiend jasje.

Sneue types

Actrices als Christina Ricci, Reese Witherspoon en Kate Hudson bedankten voor de rol, maar Shainberg kan er niet van wakker hebben gelegen. Zijn persoonlijke eerste keus Gyllenhaal (bijrollen in Donnie Darko en Adaption.) is geweldig en kan zich als nieuwkomer prima meten aan oude rot James Spader, die haar baas speelt. Dit sublieme acteerwerk zorgt ervoor dat de twee hoofdrolspelers met al hun psychische problemen geen sneue types zijn waar je alleen medelijden mee kunt hebben. De spanning tussen de twee is voelbaar en ze vullen elkaar op een vreemde manier precies aan. Hij zorgt ervoor dat ze haar snijspulletjes wegkiept en zij breekt door zijn barrière. Eigenlijk is Secretary dus een vrolijk gekleurde romantische komedie met een gitzwart randje. Dat vereist wel wat aanpassingsvermogen. Een beetje van sm-haters, maar vooral van de niet-romantische zielen onder ons.