Indigènes

Na de vele films over de Tweede Wereldoorlog die uit zijn gekomen, is dit er een die een minder bekend stuk uit de Franse geschiedenis laat zien, en het is zeker geen hoofdstuk om trots op te zijn. De openingsscène doet denken aan het begin van Saving Private Ryan, zonder de al te bloederige details maar met een vergelijkbare krachtige impact. Hiermee lijkt de toon gezet voor een film over de afslachting van duizenden Afrikaanse mannen die de gevaarlijkste vuurlinies in werden gestuurd. De film gaat echter over meer dan dat. Na hun eerste overwinning in Afrika worden de soldaten verscheept naar Italië, waar zij de nazi’s terug moeten dringen. Op het schip wordt al snel de gespannen verhoudingen duidelijk: Franse soldaten hebben wel recht op tomaten, de pieds noirs niet. Een rel breekt uit en er wordt besloten dat voortaan alle soldaten recht hebben op tomaten. Dus toch gelijkheid? Helaas niet.

Schaamteloos misbruikt

Naarmate de strijd tegen de nazi’s vordert en de soldaten in Frankrijk aankomen, wordt steeds duidelijker dat de buitenlandse soldaten schaamteloos misbruikt worden. Ze ontvangen geen lof voor hun daden, kunnen niet promoveren en worden steeds bij de gevaarlijkste kansloze missies ingezet. Daarnaast moeten zij toezien hoe alle andere soldaten hun welverdiende verlof krijgen, terwijl zij eindeloos door moeten strijden. Als de winter nadert en de aan de woestijn gewende soldaten met hun sandalen moedeloos door de sneeuw sjokken komen de verhoudingen steeds meer onder druk te staan. Dit komt het beste naar voren in de relatie tussen Abdelkader, die korporaal is en verlangt naar promotie en erkenning, en de Sergeant van de pieds noirs, Roger Martinez. Terwijl Abdelkader probeert meer rechten voor de mannen te krijgen, probeert Martinez ze juist onder de duim te houden. Hun grootste pion is Saïd, die met zijn dienstbare houding acceptatie probeert te verkrijgen van zijn sergeant. De constante machtsworsteling zorgt voor een groeiende onrust onder de mannen.

Indigènes is een film met een rustig tempo, en heeft juist hierdoor een heftige werking op de toeschouwer. Elke kogel die wordt afgevuurd snijdt door de stilte en doet je opschrikken in je stoel. Het onrecht dat de hele film door plaatsvindt, is nergens gemikt op goedkoop sentiment, maar is oprecht aangrijpend. Normaal zou de toewijding die de mannen tot het einde houden ongeloofwaardig zijn, maar op de een of andere manier is het verlangen naar erkenning in deze film zo sterk verbeeld dat je bereid bent om het te geloven. Hoewel het einde van de film, waarin de Noord-Afrikaanse soldaten, zwaar in de minderheid, een klein dorp in de Elzas moeten verdedigen, veel wegheeft van scènes uit Saving Private Ryan, is de boodschap die uit deze veldslag komt van een heel andere aard. In een tijd waarin de moslimcultuur zwaar onder vuur ligt, is het goed om herinnerd te worden aan de manier waarop westerse landen zoals Frankrijk zijn omgegaan met moslims, die in dit geval hun ‘moederland’ dienden tot in de dood en er tot op de dag van vandaag geen erkenning voor hebben gekregen.