Chappie

Er zijn inmiddels zoveel films over robots met emoties dat we ons kunnen afvragen wat er nog aan dit concept toe te voegen is. Maar, de benadering van de nieuwe sci-fi film Chappie is met wat goede wil toch fris te noemen. De ethische vragen over de gevolgen van kunstmatige intelligentie worden namelijk min of meer genegeerd. De vraag die wel wordt gesteld is: wat gebeurt er wanneer een kind met ledematen van titanium wordt opgevoed door Ninja en Yo-Landi van de rapgroep Die Antwoord?

In een rommelig studentenappartementje slaagt een geniale wetenschapper (Dev Patel) erin om ‘bewustzijn’ te programmeren. Dit wordt geïnstalleerd in een afgedankte politierobot, want blijkbaar werkt het bewustzijn pas als het in een lichaam zit. Helaas komt de robot in handen van een groepje gangsters die hem Chappie noemt en hem wil inzetten voor een overval. Probleem: Chappie heeft op dat moment nog de geest van een kind, en moet alles from scratch leren.

Gedateerde esthetiek
Het decor van dit alles is Johannesburg (‘Joburg’ in gangsterjargon), net als in regisseur Blomkamp’s geprezen debuut, District 9. In Blomkamp’s handen is de Zuid-Afrikaanse stad een politiestaat en een Mad Max-achtige ruïne in één. De sci-fi technologie heeft een ouderwetse, industriële esthetiek – zelfs kunstmatige intelligentie lijkt in DOS geprogrammeerd te zijn. Dat alles zorgt voor een kenmerkende visuele sfeer die we vanaf dan Jopunk moeten noemen.

In District 9 was de buitenaardse invasie een goed gelukte metafoor voor de apartheid. Wie verwacht dat Chappie een even slimme sci-fi film is komt bedrogen uit. De verwijzingen naar Robocop liggen er dik bovenop, maar Chappie mist het satirische sociale commentaar van die klassieker. Over de implicaties van kunstmatige intelligentie heeft Blomkamp niet nagedacht. De technologie rondom Chappie is ongeloofwaardig en de manier waarop Blomkamp de aard van het bewustzijn benadert is ronduit kinderlijk.

Zwak plot
De film heeft te lijden onder een onevenwichtige regie en een onsamenhangend plot. Er wordt op een clichématige manier geprobeerd conflict te creëren. De voornaamste slechterik is een jaloerse ingenieur, gespeeld door een compleet vergetelijke Hugh Jackman, die zijn oorlogsmachine niet meer kan verkopen dankzij Patel’s superieure politiebots. Een personage heeft echter meer dimensies nodig om boeiend te zijn en blijven.

Doch, een film over een robot die gangsterloopjes imiteert en ‘die, fuckmother‘ roept terwijl hij mensen als een lasso in het rond slingert, kunnen we niet onvermakelijk noemen. Dankzij de campy humor en de charme van Sharlto Copley (als Chappie) en Yo-Landi Visser – die er vrijwel direct op staat dat Chappie haar ‘mommy‘ noemt – slaat verveling niet toe. Chappie zelf slaagt erin de film een hart te geven. Want eigenlijk is hij niet meer dan een onzekere, maar leergierige tiener die worstelt met zijn moraal kompas en geconfronteerd wordt met zijn sterfelijkheid. Daarmee is hij een van de meest menselijke robots die we ooit hebben gezien.