Jachtig dier

Cyril heeft het niet gemakkelijk. Hij woont in een tehuis, maar wil niets liever dan bij zijn vader zijn. Maar zijn vader is verhuisd zonder een adres achter te laten. En zijn lievelingsfiets is ook nog eens spoorloos. Cyril laat het er niet bij zitten en zet vastberaden een zoektocht in. Eenmaal aangekomen bij het huis van zijn vader, blijkt de flat toch echt leeg te staan. De zoektocht leidt wel tot een ontmoeting met kapster Samantha die, aangedaan door de emotionele Cyril, besluit hem de weekenden op te vangen. Wanneer ze ook nog eens zijn fiets terugvindt, lijkt er weer een sprankje hoop te ontstaan. Ware het niet dat dit een Dardennefilm is, waarin de grauwe realiteit van een arm Wallonië overheerst. 

Toegankelijker

Toch zijn er verschillen met de voorgaande films van de twee broers, wier Rosetta en L’enfant beloond werden met een Gouden Palm. De realistische stijl die de broers hanteren, met als kenmerken een schokkerige cameravoering, het gebruik van lange shots en het ontbreken van een soundtrack, is in Le gamin au vélo minder prominent aanwezig. Er zit meer vaart in de film en Cécile De France (bekend van Haute tension en Hereafter) mag als grote naam opdraven. Daarnaast wordt de film begeleid door spaarzaam ingezette strijkers (overigens niet nieuw voor de Dardennes: in hun vorige film Le Silence de Lorna was muziek van de Waalse band Girls in Hawaii te horen) en is er meer lichtinval: het beklemmende en grauwe beeld wat in hun films zo bepalend is, wordt zowaar vervangen door een fietstochtje in de zon.

Toch zijn de overeenkomsten met hun voorgaande films groter dan de verschillen. Net als in Rosetta en La Promesse toont Le gamin au vélo hoe een jonge hoofdpersoon zich moet handhaven in situaties waar hij niet voor gekozen heeft, laverend tussen eigen keuzes maken en de afhankelijke positie naar de ouderfiguur. Het maakt de personages niet direct sympathiek, want hun acties zijn vaak gebaseerd op eigenbelang. Daarbij geven de Dardennes geen verklaring voor gedrag of acties in hun films: verwacht geen psychologisch gezever. Zo ook in Le gamin au vélo. Waarom laat de vader (wederom een rol van Jérémie Renier, zowat vaste acteur in films van de broers) zijn zoon stikken? Waarom kiest Samantha voor Cyril? Het zijn vragen waarop de Dardennes geen antwoorden geven. Dat hoeft ook niet, want in de film draait het vooral om de jonge Cyril. Om zijn snel veranderende wereld en het zich constant aanpassen daaraan.

Onrustig en gejaagd
Wat er daadwerkelijk in de jongen omgaat, houdt hij voor zichzelf. Van begin af aan wordt de kijker zíjn wereld ingetrokken, die bestaat uit constante actie. Cyril is als een onrustig, opgejaagd en koppig jong dier. We zien hem klimmen, rennen en fietsen. De eerste helft is het sterkst, wanneer de jongen zijn zoektocht naar zijn vader inzet. De film boet wat aan kracht in met een voorspelbaar narratief verloop, zoals de afgrond waarin Cyril zich lijkt te storten na de ontmoeting met dealer Wes en de verwijdering die ontstaat tussen hem en Samantha. Het is te danken aan de natuurlijke vertolking van Thomas Doret als Cyril dat de film overeind blijft. De Dardennes lieten al eerder met Rosetta zien oog te hebben voor debuterend jong talent. Het is dan ook het beeld van de ongrijpbare en rusteloze Cyril dat blijft hangen. Altijd gejaagd, woest trappend op zijn lievelingsfiets, zijn rode jack opbollend door de wind.