Wat is geluk? - Maarten van Rossum & Nederwonderland – Lulu Wang & Een os op het dak – Thea Derks - Drie compacte boeken van eigen bodem

In een beperkt aantal pagina’s vertellen wat je te zeggen hebt is misschien wel een even grote uitdaging als een omvangrijk boek schrijven. De lezer brengt slechts korte tijd met je boekje door. Het is een flinke opgave om hem in die tijd te boeien. Je hebt weinig ruimte om je boodschap mee te geven of een verhaal te vertellen dat voldoende zeggingskracht heeft om de lezer te raken.

In deze drie compacte boeken is het de schrijvers gelukt.

Wat is geluk? – Maarten van Rossum

Maarten van Rossum schrijft in zijn boekje Wat is geluk? vooral over wat hem geluk schenkt. Het is geenszins bedoeld als een beschrijving van wat in het algemeen geluk inhoudt. Dit in tegenstelling tot wat de titel (enigszins) suggereert..

Van Rossum schept genoegen in wandelen, museumbezoek en lezen, om maar een paar activiteiten te noemen. Hij neemt afstand van het verzamelen van spullen, wat in het algemeen geldt als niet gelukkig makend. Op die uitspraak komt hij overigens tegen het einde van het boekje terug. Een beetje verzamelen van hebbedingetjes schenkt hem wel degelijk geluk.

Wie op zoek is naar een handboek tot het verkrijgen van geluk kan beter een ander boek lezen. Daar is een werk als De logica van geluk van Mo Gawdat geschikter voor. Maar dat is dan wel een doe-boek.

Wie op zoek is naar een verhaal over wat Van Rossum geluk brengt en ontspannen wil lezen en consumeren heeft aan dit korte relaas een aangenaam schrijven. Het is licht verteerbaar maar heeft relatief weinig om het lijf. Het lezen is zeker wel aangenaam en ik hoorde bij het lezen de stem van Van Rossum in mijn hoofd. Dat laatste is niet verwonderlijk als je leest dat hij liever spreekt dan schrijft.

Nederwonderland – Lulu Wang

In Nederwonderland geeft Lulu Wang ons als Nederlanders een kijkje in onze eigen belevingswereld, zoals iemand die ervaart die kennismaakt met ons land. Wat wij heel gewoon vinden is voor een integrerende medelander soms vreemd of typisch.

Wang werd geboren in Beijing en verhuisde op haar vijfentwintigste naar ons land. Wij maakten op grote schaal kennis met de schrijfster via haar debuutroman Het Lelietheater. Nu, vele jaren later, houdt ze ons een spiegeltje voor.

Een land vol met lange mensen. Een land waar water een belangrijke rol speelt. Het leven met de kust maar vooral ook de koude. Het land waar we houden van klein houden en gewoon doen. Het land vol met handelaren en zuinigheid. De sociale gedachte van onze samenleving. De speciale band tussen Nederlanders en Belgen. De prachtige, bijzondere steden naast Amsterdam, zoals Groningen en Maastricht. De verhoudingen zoals wij die kennen tussen mannen en vrouwen. De zelfstandigheid van de vrouw in onze samenleving. Ons omgaan met ruimte, het maken van polders en de hokjesgeest. Onze taal in het zeggen en schrijven waarin woorden voorkomen die voor ons heel belangrijke onderwerpen aangeven, zoals gezellig, heerlijk, het ‘ik houd van jou’ en het bijzondere van de provincie Zeeland.

Naast al deze bespiegelingen kent het boek vele tekeningen en afbeeldingen. De tekst blijft steeds compact.

Ze schrijft over het tegelijkertijd groot en klein zijn van Nederland, maar ook over het succes van Nederland. Voor iedere geboren Nederlander is Nederwonderland een boek dat echt de moeite waard is om te lezen. We zijn niet alleen bijzonder omdat we pindakaas en hagelslag eten. We zijn op veel gebieden zoveel anders dan anderen. Daar mogen we best zuinig op zijn en we mogen best onze eigenheid bewaren.

Wang schetst ons een mooi, vermakelijk en eigenlijk ook goudeerlijk beeld.

Een os op het dak – Thea Derks

Een os op het dak kreeg als ondertitel mee: Moderne muziek na 1900 in vogelvlucht, wat de inhoud van het boek van Thea Derks goed omschrijft. In de 104 pagina’s neemt Derks de lezer mee aan de hand van de ontwikkeling van de moderne muziek na 1900. Denk daarbij niet aan popmuziek of andere lichte muziek, maar aan hoe de klassieke muziek zich in dat tijdvak ontwikkelde.

Een boek vol met jaartallen en namen. Wie niet thuis is in deze muzikale wereld moet vooral deze jaartallen en namen links laten liggen en zich focussen op de ontwikkeling. Slechts enkele namen lichten dan op tussen de vele onbekende namen. Namen die wel bekend zijn, zijn Philip Glass, Yoko Ono en Ludovico Einaudi, om er maar een paar te noemen die mij opvielen.

Het boek schetst een beeld van hoe componisten worstelen met het genre dat serieuze muziek genoemd wordt. Het worstelen van klassieke toonladders naar atonale muziek. Het worstelen met geluiden van niet-conventionele instrumenten, gebruiksvoorwerpen en het bespelen van conventionele instrumenten met andere voorwerpen. Het levert muziek op die maar door weinigen wordt geadoreerd. Soms wordt deze muziek zelfs verguisd of verboden.

Derks gaat op reis langs diverse stromingen, maar ook langs verschillende broedplaatsen van de moderne muziek. Regelmatig wordt er gesprongen in de tijd en ook naar verschillende locaties. De ontwikkelingen van de muziek worden ook in moeilijke tijden gevolgd, zoals tijdens de oorlog. Het beeld wordt geschetst dat muziek vergankelijk is en soms zomaar wordt vernietigd.

Zelfs voor iemand die niet thuis is in deze muzikale wereld is het boek leesbaar met bovenstaande leeswijzer. Het is mij gelukt als liefhebber van de lichte muziek om het boek te lezen en een beeld bij deze muziek te vormen. Met klassieke muziek ben ik ooit grootgebracht voordat ik de overstap maakte naar de lichte muziek. Moderne klassieke muziek stond vaak ver van mij af. Dit boek deed mij beseffen dat deze muziekstroming dichterbij is dan ik dacht; Philip Glass en Einaudi mag ik toch tot mijn favorieten rekenen.

Wat is geluk? ● Maarten van Rossum
Nieuw Amsterdam
77 Blz
12,50
ISBN 9789046824412