Van Ochtendgloren tot Avondschemer
Meestal zijn spin-offs van een serie minder goed dan de originele serie, en lijken ze alleen bedoeld om geld in het laatje te brengen. Spin-offs van strips vormen hier over het algemeen geen uitzondering op, al is er een serie die het goede voorbeeld geeft voor de rest: Donjon. Al vier spin-offs kent deze reeks nu, en ze lijken tot nu toe stuk voor stuk de moeite waard te zijn. Onlangs verschenen er nieuwe delen in de reeksen Ochtendgloren en Avondschemer, die respectievelijk over het verleden en de toekomst van de Donjon handelen.
Donjon Ochtendgloren: De jeugd vliegt uit
In de serie Ochtendgloren draait het allemaal om Hyacint, een jonge bestrijder van het onrecht die het nog weleens moeilijk heeft met zichzelf. Zijn romantische beeld van de liefde sluit bijvoorbeeld niet aan bij dat van de vrouw die hij het liefst zou beminnen, wat wellicht te maken heeft met het feit dat hij nogal braaf is en zij nogal… onbraaf. Als hij eindelijk samen met de mysterieuze schone de nacht doorbrengt, iets waar in de vorige twee delen nog lang geen sprake van was, houdt onze brave borst er spontaan gonorroe en schaamluis aan over. Dat is wel handig voor het verhaal, want nu kan de hem behandelende dokter hem verzoeken om diens dochter te escorteren op de tocht naar haar verloofde. En daar zegt onze altijd hulpvaardige held natuurlijk geen nee tegen. Wat volgt is een verhaal dat aan de ene kant perfect in het Donjon-universum past, maar dat aan de andere kant toch ook wel wat opmerkelijke verschillen blijkt te bevatten.
Zo zijn er ook weer de karakteristieke bijfiguren, die ieder een eigen agenda blijken te hebben en waarvan elke handeling puur uit eigenbelang voorkomt. Maar op de een of andere manier voelt het allemaal net wat anders aan in Ochtendgloren, alsof het hier allemaal serieuzer is dan in de rest van de Donjon-series, die gekenmerkt worden door tamelijk absurde verhaallijnen. Het verhaal van Hyacint is in al zijn simpelheid haast ontroerend: hij heeft met al zijn goede bedoelingen iets vertederends over zich in die verder zo valse wereld. Dat niets hem meezit vergroot dat effect alleen maar, en het doet verlangen naar meer avonturen van de ongelukkige held. Dat die er komen is haast onvermijdelijk, want de link met de gewone serie is nog lang niet gemaakt en dat is waar het in al die spin-offs natuurlijk om draait. De nummering is dan ook toepasselijk gestart met -99, zodat er na dit deel -97 nog ruimte genoeg is om naar de gewone serie toe te werken. Die nummering met het min-teken staat misschien wat vreemd, maar is het zeker niet: hij staat symbool voor het verleden van de Donjon, en er wordt dus ook naar de nul toe gewerkt.De tekeningen zijn net als in de voorgaande delen van de hand van Christophe Blain, die al eerder bekendheid verwierf met de nog steeds lopende serie Isaac de piraat. Zijn donkere tekenstijl, die duidelijk afwijkt van die uit de reguliere Donjon-series, past uitstekend bij de donkerdere verhaallijn en de zich opstapelende tegenslagen die Hyacint doormaakt. Zijn ietwat krasserige schaduweffecten wekken de indruk of hij de tekeningen zo uit zijn pen heeft geschud, en dat werkt verrassend goed. Zonder twijfel is deze spin-off de beste uit het Donjon-universum, en dat terwijl de zo kenmerkende humor enigszins afwezig blijft.
Donjon Avondschemer: Armageddon
Waar we in Ochtendgloren te weten komen hoe de Donjon ontstaan is, werpen we met Avondschemer een blik op de toekomst, waar de Donjon van de aardbodem verdwenen lijkt en het met de helden van weleer helemaal niet zo goed afgelopen blijkt te zijn. De held die in deze serie centraal staat is Koning Stof, een held die verdacht veel weg heeft van Marvin uit de hoofdserie Zenit. Waar het in Zenit echter nog een draak in de kracht van zijn leven is, zien we nu een draak die het einde van zijn leven begint te naderen: geen ogen meer, geen armen meer en gezegend met niets dan herinneringen aan vervlogen tijden. Zijn vroegere maatje Herbert gaat door het leven als “de grote Khan” en lijkt zelfs een vijand van Marvin geworden te zijn: in de openingsscène van het boek vindt tussen de twee een groot gevecht plaats, dat beiden overigens overleven. Terwijl Koning Stof nog aan het bijkomen is van dat gevecht, explodeert de planeet plotseling en begint het avontuur pas echt.Hoewel de in vele eilandjes opgesplitste planeet weer een briljante vondst is van het duo Sfar en Trondheim, haalt dit album het niet bij de rest van de Donjons. Er is welgeteld één goede grap in het album te vinden en ook het verhaal stelt een beetje teleur. Eigenlijk is de enige interessante scène die waarin we te weten komen hoe Koning Stof blind is geworden, verder kabbelt het verhaal net iets te gezapig voort. Na drie delen wil je als lezer eigenlijk wel weten wat er nou precies gebeurd is met de Donjon, en hoe Marvin en Herbert zo uit elkaar gedreven zijn. Dat Sfar en Trondheim daar tot nu toe alleen vage verwijzingen naar maken is een enorme misser, want het begint nu te veel op een gimmick te lijken om de serie interessant te houden, de rest van het verhaal is gewoon niet sterk genoeg om de albums te dragen.
Sfars tekenwerk is normaalgesproken zeker de moeite waard, maar op de een of andere manier past het niet echt bij Donjon. Net als Blain werkt hij vaak nogal krasserig en het ziet er ook allemaal best sfeervol uit, maar waar Blain nog de mogelijkheid grijpt om zo af en toe iets komisch tussen de rest door te laten glippen, lijkt die mogelijkheid bij Sfar niet te bestaan. De tekeningen zijn eigenlijk te serieus voor Donjon, ze vallen te veel uit de toon met de rest van de serie. Zonde, want ondanks het feit dat de Avondschemers nog best de moeite waard zijn, had het veel beter gekund.
Scenario: Joann Sfar & Lewis Trondheim • Tekeningen: Christophe Blain • Donjon Ochtendgloren: De jeugd vliegt uit • Uitgeverij: L • Prijs: € 9,95 (hardcover) • 48 bladzijden • ISBN: 90 245 5458 6
Scenario: Joann Sfar & Lewis Trondheim • Tekeningen: Joann Sfar • Donjon Avondschemer: Armageddon • Uitgeverij: L • Prijs: €9,95 (hardcover) • 48 bladzijden • ISBN: 90 235 5428 4