Portretten van weggestopte gebieden

Portretten van een geïsoleerde wereld. De fotografen Ursula Jernberg en Michelle Sank halen hun inspiratie beide uit sporen van cultuur in mensen en hun omgeving. Ze brengen de sociale verhoudingen voor de camera, die ontstaan in de weggestopte gebieden.

Caution, Characters of Jante, Ursula Jernberg

Characters of Jante is een ongebonden boek van Nederlandse fotografe Ursula Jernberg. De cover van het boek met platen, de uitklapbare afdruk Distant, geeft al een opmaat voor de dwingende logica in de serie foto’s. In heldere foto’s laat Jernberg in een geïsoleerd landschap een voor ons onbekend stukje Scandinavische cultuur zien. Jernberg studeerde in 2012 af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. Sinds 2010 fotografeert zij in Noorwegen, gefascineerd door de Noorse identiteit.Sociologische fascinatie is ook Michelle Sank niet vreemd. De geboren Zuid-Afrikaanse woont in Engeland en fotografeert daar sinds 2004. Het boek The Submerged komt voort uit een residence in Wales waar ze met veel vrijheid portretten en landschappen fotografeerde. The Submerged geeft Wales niet alleen een gezicht, het wekt ook een empathie op voor het onbeminde. De portretten voelen heel natuurlijk aan, ook al poseren de mensen. Het reflecteert Sank’s spontane werkwijze, waarbij ze zich laat leiden door het moment en toevalligheden waar ze tegenaan loopt.

The Submerged 28, Michelle Sank

Je krijgt een unheimisch gevoel bij de landschappen en vergankelijke dorpsgezichten op de foto’s. Grasland, smalle weggetjes en de Ierse Zee. Sank kiest ervoor om de mensen altijd in hun grauwe omgeving te plaatsen. Daardoor is The Submerged vooral een verhaal over de bijna verstikkende omgeving van Wales, meer dan haar inwoners. Het verbaast bijna dat de mensen zoveel leven weten op te wekken in hun deprimerende natuurlijke habitat.

Blauwe luchten versus donkere wolken
De portretten in The Submerged zijn daardoor triestige en tegelijk hoopvolle kenmerken van Wales. Waar de kracht van de personen in Characters of Jante voortkomt uit een gemeenschappelijke norm zijn de Welsh antihelden die in hun omgeving een bestaan weten op te bouwen. Mythe contrasteert met de saaiheid van het normale leven. De Noordelijke frisse sneeuw met de grauwe dorpsomgeving en grijze zee.

Het meest treffend in het verschil tussen Characters of Jante en The Submerged zijn echter de blauwe luchten versus donkere wolken. Waar de Law of Jante als een maakbaarheidbeginsel geldt, is de teloorgang van maakbaarheidheid juist het verhaal van Wales.