Geheimen in het vuilnis

Een onwaarschijnlijk gegeven: jonge journaliste vindt tussen de vuilnis op haar stoep een hutkoffer met daarin een dagboek van bijna 75 jaar oud. Ze schrijft er een artikel over. Maar het dagboek laat haar niet meer los, ze raakt gefascineerd door de schrijfster ervan. Nog een onwaarschijnlijk gegeven: via een privédetective vindt de jonge journaliste de inmiddels negentigjarige schrijfster van het dagboek terug en schrijft een boek over haar.

Oprah Winfrey

Twee vrouwen die in dezelfde stad opgroeien, maar wat een contrast: Florence Wolfson in het begin van de vorige eeuw in de hogere rangen van Manhattan, en Lily Koppel als roddeljournaliste bij de New York Times. Het lijkt een verhaal voor een aflevering van Oprah Winfrey, je ziet ze al samen op de bank zitten, toegejuicht door het publiek. De schrik slaat je pas goed om het hart als je de achterflap van het boek leest:

Het roodleren dagboek was een geschenk. Het was een geschenk aan Florence toen ze veertien was en haar diepste gevoelens moest kunnen uiten. Het was een geschenk aan mij toen ik het op mijn tweeëntwintigste vond, en zo in de knoop zat met mezelf en wat ik van het leven wilde. Net als Florence was ik zoekende. Het dagboek vond me. En opnieuw, op haar negentigste was het een geschenk aan Florence.

Ondanks deze wat onwaarschijnlijke, romantische totstandkoming van het boek, is het de moeite van het lezen waard. Niet alleen omdat de gedachtewereld van Florence Wolfson als puber interessant is, maar ook omdat het boeiend is om iets te lezen over het rijke culturele leven in New York in de jaren dertig van de vorige eeuw.

Experimenteren

In 1929 kreeg Florence Wolfson voor haar veertiende verjaardag een dagboek dat ze vervolgens vijf jaar lang dagelijks haar geheimen toevertrouwde. Koppel wisselt dagboekfragmenten van Florence af met een reconstructie van haar leven. Zo leren we Florence Wolfson kennen, de oudste dochter van een Joods immigrantenechtpaar uit Rusland dat begin vorige eeuw naar het land van de onbegrensde mogelijkheden reist. Vader Daniel is arts, moeder Rebecca kleermaakster. Vooral deze laatste wil het liefst dat haar dochter in de hogere kringen een echtgenoot treft.

Florence is echter een nogal recalcitrante puber die liefst alles doet wat verboden is. Ze worstelt met haar seksuele geaardheid en experimenteert erop los met mannen en vrouwen. Ze brengt het liefst zoveel mogelijk tijd door in musea en theaters. Haar grote idool is Eva Le Galliene, een bekende lesbische actrice uit de jaren dertig. Grappig om te zien is dat de thema’s waar adolescenten mee worstelen universeel en tijdloos zijn.

Ik ben helemaal weg van Eva Le Gallienne. Ik droom van haar en o, als die dromen toch eens uit zouden komen. Ik hou van haar. Ik hou van haar, ik moet haar leren kennen! Als jongens met me vrijen, vooral Manny, wil ik altijd dat zij degene is die me kust en omhelst. Ik doe mijn ogen dicht om het net te laten lijken of zij er echt is en dan kan ik sterven van vreugde, maar als ik ze opendoe is ze weg. Ik zal haar leren kennen. Wacht maar af.

We lezen over de periode van haar veertiende tot haar negentiende jaar. Ze zit op de voorbereidende school voor de universiteit waar ze hoofdredactrice van het schoolblad is en verschillende intense romances met medestudentes beleeft. Op haar negentiende is het dagboek vol. In een volgend hoofdstuk lezen we over de tijd erna.

Koppel schreef dit aan de hand van informatie die ze achteraf van Florence Wolfson kreeg. We lezen hoe Florence, tegen de wil van haar ouders, drie maanden door Europa reist en zich te goed doet aan de cultuur die Parijs, Londen en Rome te bieden hebben.

Ontmoeting tussen twee schrijfsters

Dit deel van het boek levert weinig nieuws meer op. Leuk wordt het pas weer wanneer Lily haar ontmoeting met de negentigjarige Florence beschrijft. Deze blijkt ondanks haar leeftijd nog steeds eigenzinnig te zijn. Ze is na haar afstuderen aan de universiteit weliswaar getrouwd zoals haar moeder graag wilde, maar genoot na haar huwelijk alsnog van de vrouwenliefde. Ook schreef ze enkele feministische artikelen en maakte reizen, zonder haar echtgenoot.

Het zijn vooral de dagboekfragmenten van Florence die dit tot een interessant en vermakelijk boek maken. Toch ben je als je het boek dichtslaat blij dat Lily Koppel haar vuilnis zo goed heeft doorgesnuffeld.