Charmante darmen
Gezondheid is hip en vooral omdat je er zelf iets aan kan doen. Was je voorheen afhankelijk van medicatie wanneer je huid of immuunsysteem iets mankeerde, nu moet je overstappen op gezonde voeding. Van paleodiëten tot voedselzandlopers en van weinig suiker naar meer vet. Tijd om ook dat belangrijke orgaan dat met ons eten te maken heeft te ontdekken: de darmen.
Het is een logische stap in de voedsel en gezondheidshype: van wat we eten naar waar het terechtkomt. Zelfs het gezondste eten doet relatief weinig wanneer we onze darmen niet goed verzorgen. In drie delen behandelt de Duitse Giulia Enders onze darmen. Te beginnen bij de werking – waaronder de perfecte drol. Gevolgd door het zenuwstelsel van onze darmen en tot slot onze micro-organismen. Elk deel gaat gepaard met erg veel feitjes. Dit maakt het boek leuk voor bij de borrel. Hoezo bacterievrees? We hebben twee kilo in onze darmen! Gezien de charme van het boek is de Duitse titel Darm mit Charme erg toepasselijk.
De auteur opent haar boek met een persoonlijk verhaal. Ze is geboren uit een keizersnede en kon geen borstvoeding krijgen. Dit heeft een groot aantal kwalen tot gevolg gehad. Op latere leeftijd ontdekte ze dat er een verband tussen haar kwalen en haar darmen zou bestaan. Ze besloot geneeskunde te gaan studeren en zich te specialiseren in de darmen, een orgaan waar relatief weinig aandacht voor is.
Nog een wijntje graag
Het tweede deel, handelend over het zenuwstelsel van onze darmen, sluit perfect aan in het neuro-informatietijdperk. De darmen hebben hun eigen hersenen, die via een snelwegverbinding, de Nervus Vagus, direct in contact staan met de controlekamer in ons hoofd. Die hersenen reageren op hun beurt weer op de organismen die in onze darmen leven en op wat we naar binnen werken. Met een brein in je darmen is de relatie tussen depressie en een verstoorde darm ineens zo gek niet meer.
Zo worden suikers omgezet in serotonine, wat een gelukkig gevoel geeft. De organismen die suiker in serotonine omzetten, worden veeleisender en voor je het weet ben je een zoetekauw. Alcohol heeft een direct ontspannende werking op de zenuwen van onze darmen. Daarom kalmeer je zo snel wanneer je een glas wijn drinkt.
Micro-organismen
Nu we ontdekt hebben dat we slimme darmen hebben, is het zaak uit te zoeken hoe we het de ‘goede’ organismen zoveel mogelijk naar hun zin kunnen maken. Enders kiest ervoor om de verschillende bionten te beschrijven: de pro-, anti- en prebiotica. Hoewel ze tussen de regels door te lezen zijn, geeft de auteur geen directe voedseladviezen. Daar doet ze slim aan, want ieders darmsamenstelling is anders: het voedseladvies voor de een hoeft niet noodzakelijkerwijs ook te gelden voor een ander. Zo ook met wijnproeven, de bacteriesamenstelling op je tong bepaalt mede wat je proeft.
Enders heeft een gemakkelijk leesbaar en toegankelijk boek geschreven dat een groot publiek zal aanspreken. We kunnen onze gezondheid – een harmonieuze darmflora betekent een actief en capabel immuunsysteem – in eigen hand nemen. Daarmee sluit dit boek aan bij de tijdgeest, waarin je verantwoordelijkheid hebt te nemen voor je eigen succes en gezondheid. Maar hier zit de kink in de kabel, want dit boek wil vooral leuk zijn met alle feitjes en hip zijn met de simplistische tekeningetjes. Ook heeft Enders nogal eens de neiging om grappig te willen zijn met allerlei vergelijkingen of guitige omschrijvingen. Duitsers en humor, het is geen gelukkig huwelijk en het haalt de ernst uit de boodschap. Die humor had ze beter kunnen opvullen met meer diepgang her en der, haar schrijfstijl is leesbaar genoeg. Deze minpuntjes doen verlangen naar een boek dat met eenzelfde enthousiasme dieper op deze interessante materie ingaat.
