Gutsman: superheld en sterveling tegelijk
“Helden vind ik niet zo interessant,” heeft Erik Kriek eens in een interview geopperd. Dit motto komt dan ook heel duidelijk naar voren in zijn stripwerk. Hoewel hij zijn tekentalent op vele gebieden tentoonspreidt, is hij toch vooral bekend door zijn Gutsman Comics die in 1994 van start ging.
Hoofdpersoon binnen deze serie is de antiheld Gutsman. Deze in strak tricot gehesen sul weet de lezer keer op keer te boeien met zijn bizarre levenswandel, waar zijn moeizame relatie met de mooie Tigra als een rode draad doorheen loopt. De tijgervrouw met het voorkomen van een pin-up blijkt de ideale muze voor zowel Gutsman als Erik Kriek. Gedurende de serie zijn er vele personages geïntroduceerd. Zo hebben we kennis mogen maken met de familie van Tigra, het robotmannetje Little Andyroyd en de moeder van Gutsman.
~
Soap
In de laatste albums heeft de auteur ook zichzelf een rol toebedeeld. Regelmatig duikt hij op als rivaal van Gutsman. De strijd om Tigra’s liefde levert mooie passages op, waarin eens te meer duidelijk wordt dat de schepper dicht bij zijn creatie staat.
Wellicht kwam ook Erik Kriek tot de conclusie dat hiermee de rol van zijn oorspronkelijke held in het gedrang kwam. Om diens speelruimte te vergroten, wordt ons vanaf album nummer 5 een kijkje gegund in het verleden van onze held. De verwikkelingen, waarin heden en verleden samensmelten, krijgen het uiterlijk van een soap. Angst, verdriet, onthechting en liefdesverdriet. Voorwaar, niet echt de karaktereigenschappen die je een superheld zou willen toedichten. Maar Gutsman is meer dan dat. Hij is het archetype van de smachtende sterveling. Uiterlijk een superheld, innerlijk een bij vlagen stuurloos acteur die zijn rol in dit ondermaanse tegen wil en dank vertolkt.
Net als ieder ander beweegt hij zich door het leven als een ware evenwichtskunstenaar. Beducht op de vele valkuilen die hij op zijn pad zal vinden. En dat zijn er vele.
Het is tekenend dat Gutsman zich niet meet met bizarre superschurken. Hij heeft zijn handen vol aan zijn alomaanwezige vijand: het leven zelf. Dit onderscheidt hem van zijn Amerikaanse collega’s die het kwaad liever recht in de ogen kijken. Met name dit laatste aspect maakt van Gutsman de enige en ware superheld van de Lage Landen.
Professioneel
Net als de verhalen is ook de tekenstijl duidelijk veranderd. De zompige inktzwarte tekeningen uit de eerste delen zijn door de jaren heen steeds meer verfijnd. Vooral het gebruik van rasters in de monochroom uitgevoerde avonturen verleent het geheel meer dimensie. Ook de introductie van de korte verhalen in kleur dragen bij aan de professionele uitstraling van de latere albums.
~
Er doen geruchten de ronde dat Gutsman nu ook in Amerika bekendheid begint te krijgen. Dat is goed nieuws, al is het wel te hopen dat onze held het niet te hoog in zijn bol krijgt. In het land van de onbegrensde mogelijkheden worden subtiele humor en zelfspot nu niet echt hoog in het vaandel gedragen. En deze eigenschappen maken het werk van Erik Kriek nu juist zo onweerstaanbaar.
