Bloody marvellous, darling
Een typische, disfunctionele familie – kan een roman over dit onderwerp nog verrassen? Wel als die roman door Dawn French is geschreven.
De Britse French is bekend als comédienne, de (corpulente) helft van French & Saunders, de vrouwelijke predikant in The Vicar of Dibley en vele, vele andere tv-series en shows waar ze de rol van producent, scenarist en/of actrice vervult. Eerder schreef ze haar autobiografie Dear Fatty, maar nu kan de lieftallige French ook ‘fictiedebutante’ aan haar rij prestaties toevoegen.
Herkenbare personages
De hormonale zeventienjarige Dora haat haar moeder en wisselt om de vijf minuten van gedachten. Moeder Mo ziet haar vijftigste verjaardag rap dichterbij komen en vraagt zich af wat er van haar leven terecht is gekomen. Clichématig, misschien, maar ook herkenbaar. En om de personagespool net dat beetje extra te geven is er Peter, zoonlief van zestien, die liever in de tijd van Oscar Wilde was geboren. Hij praat en kleedt zich als een eind achttiende-eeuwse gentleman en staat erop dat iedereen hem Oscar noemt.
Een klein beetje geweldig is een roman van deze tijd, met (dagelijkse) problematieken als Facebook en privacy, eerste liefdes, uit de kast komen en de sleur van een huwelijk. Dit alles opgediend met briljante, karakteristieke humor en eigenzinnige, herkenbare personages. Het plot wordt echter pas halverwege geïntroduceerd, en dat is ook het moment waarop het verhaal aan luchtigheid verliest. Als de alledaagse, kleine kwesties worden doorgetrokken ontstaat er zomaar een groot probleem. Mo raakt de weg kwijt in het gevoel dat ze aan het vergrijzen is en Dora, verblind door haar slechte zelfbeeld, schat de gevaren van sociale media niet goed in.
Voor jong en oud
French heeft haar roman in een dagboekvorm gegoten, zodat de hoofdpersonen om de beurt hun sores en perikelen kwijt kunnen. Op deze manier krijgt de lezer een ongecensureerd inzicht in de relatie tussen ouder en kind, het brein van de puber en de impact van de midlifecrisis. French geeft alle drie personages een eigen stem en een eigen schrijfstijl, waarvoor haar achtergrond als scenarioschrijfster vast goed van pas is gekomen.
Dora, neergezet als een echte puber met een eigen willetje, heeft een kleurrijke woordenschat en een naïeve innemendheid die haar verhaal een genot om te lezen maken. Mo’s stukken zijn met minder flair op papier gezet, maar hebben qua verhaal wel de meest catastrofale impact. Peter/Oscar is bijzonder aandoenlijk met zijn eeuwige nablijfsessies op school omdat hij zich niet aan het groezelige schooluniform houdt.
Identificatie of ergernis
French heeft met deze personages een voor-ieder-wat-wils roman geschreven; amusement voor zowel tieners als oudere generaties. Wie van de personages de lezer bereid is te vergeven voor hun fouten is wel sterk afhankelijk van de levensfase van de lezer. Waar sommigen zich met Dora zullen identificeren, zullen anderen zich juist erg aan haar ergeren. Mo en Oscar idem dito.
In alle disfunctionele gekte blijkt een vierde karakter de uiteindelijke hoofdpersoon te zijn, die alleen stilletjes aanwezig is, maar veel invloed uitoefent op de levens van de drie anderen. Hierdoor krijgt het verhaal op het einde een interessante wending. Dit einde is echter, van de ene op andere pagina, wel zoetjes. Geen aanrader voor lezers die graag romans lezen met verschillende lagen om over na te denken. Maar Een klein beetje geweldig is precies dat voor een paar fijne uren leesplezier.
Dawn French over haar boek (en andere dingen) op YouTube: