Interessant concept, mager resultaat

Of de deelnemers niet goed hebben begrepen wat mede-initiator Binna Choi, in het dagelijks leven assistent-curator van het BAK, precies voor ogen had of dat het ligt aan de ‘vrije’ opzet, wordt niet helemaal duidelijk. Wellicht schuilt het in een combinatie van beide. Het resultaat is in ieder geval een onsamenhangende verzameling tekstflarden waar niemand echt veel wijzer van wordt.

Report (Not Announcement) is tot stand gekomen in samenwerking met het e-zine E-flux, een vrij jong New Yorks initiatief gericht op de verspreiding van informatie over de hedendaagse kunst. E-flux blijkt bepaald niet vies van enige zelfpromotie; het magazine mikt volgens de website vooral op professionals en kunstinstellingen en heeft diverse vooraanstaande musea op de mailinglijst staan. De teksten zoals nu in gedrukte vorm te lezen, verschenen eerder dit jaar al op het internet.

Effect van globalisering op de kunstwereld

In het voorwoord van deze bundel op pocketformaat spreekt Maria Hlavajova, artistiek directeur van het BAK, over de gevolgen van de steeds verder voortschrijdende globalisering. Ongeveer vijftig prominenten uit het culturele veld werden voor dit project gevraagd naar hun ervaringen als individu in een wereld die steeds meer lijkt te draaien om het ‘op weg zijn’, een wereld waarin het begrip ‘huis’ aan inflatie onderhevig is. Specifiek gaat de interesse uit naar hoe men omgaat met de tijd tussen vertrek en aankomt op de plek van bestemming en waar die tijd zoal wordt doorgebracht.

Helaas blijkt niet iedereen een begenadigd en interessant schrijver. Sterker nog, het merendeel van de ‘artikelen’ valt in de categorie ‘dagboekpassages die het nauwelijks waard zijn om te lezen, laat staan om te publiceren’. Observaties van mensen die wachten op vliegvelden, en die weinig tot geen inzicht geven in de persoon zelf of de kunstwereld waarvan hij/zij deel uitmaakt. Slaapverwekkende, nietszeggende verhaaltjes van kunstenaars die op weg zijn naar bijeenkomsten van exposities. Zoals het relaas van het Turkse kunstenaarscollectief Oda Projesi (Ozge Acikkol, Gunes Savas en Secil Yersel). Yersel bevindt zich in een vliegtuig van Istanbul naar Berlijn en meent quasi-filosofisch een balletje te moeten opgooien over de tijd-plaatsrelatie. “The feeling that I have in the plane is that time has slowed down, and that it is not moving in relation with place….the time and space flows in a direction in which you don’t have any control’.

Een positieve uitzondering is Heman Chong uit Singapore. Chong heeft de opdracht iets breder geïnterpreteerd en schreef een soort verhandeling over wormholes (eerder gepubliceerd op wikipedia). Misschien ook niet veel informatie over de kunstenaar of de kunstwereld, maar in ieder geval wel een interessant stuk. Ook origineel is de invalshoek die Frans kunstcriticus/curator Guillaume Desanges heeft gekozen; Desanges beperkt zich eens niet tot de fysieke ruimte, maar schrijft over de kunstkritiek als een abstracte non-place.

Te weinig samenhang

Na het lezen van alle teksten en het bekijken van de foto’s/tekeningen (sommige kunstenaars hebben zich wijselijk beperkt tot een visuele bijdrage!) krijg ik sterk het gevoel dat Report (Not Announcement) interessanter is als soort van semi-kunstproject dan vanwege zijn tekstuele en visuele inhoud. Waarom? Omdat er veel te veel wordt geleund op de namen van al diegenen die aan dit- op zichzelf- sympathieke project hebben meegewerkt, en te weinig wordt gekeken naar de relevantie van de individuele bijdrages. Het zwalkt soms alle kanten op.

Een ander heikel punt is dat de teksten onderling over het algemeen weinig tot geen samenhang vertonen. Waardoor het geheel nooit groter wordt dan de som der delen. Wellicht dat er met een iets strengere regie meer in had gezeten. Wat tot slot de meerwaarde is van deze gedrukte versie? Geen idee. Misschien leuk voor het BAK en voor de mensen die er aan hebben meegewerkt, maar verder..