Theater / Voorstelling

Sterven in je eigen stoel

recensie: Biest (De wetten van Kepler)

Een oude boerenvrouw zit gemoedelijk in de huiskamer van haar eigen boerderij. Maar de rust die er lijkt te heersen is maar schijn. Diep van binnen weet ze dat het einde nabij is: de boerderij is zo goed als failliet. Het wachten is nog op de brief van de bank, waarmee de keiharde waarheid bevestigd zal worden. Voordat het zover is moet de oude vrouw eerst nog een grote leugen aan haar dochter kwijt.

~

Regisseur Jos van Kan heeft voor zijn nieuwste voorstelling Biest inspiratie gevonden in twee foto’s. Op de ene foto zien we twee opgebaarde kindjes en op de andere twee met elkaar vergroeide biggetjes op sterk water. Met die beelden in het hoofd heeft de regisseur met het theatergezelschap De Wetten van Kepler Biest gemaakt. Biest is een voorstelling over een oude moeder en haar dochter die al jarenlang samen een boerderij draaiende houden, maar elkaar niet meer kunnen bereiken. Moeder leeft met een leugen ten opzichte van haar dochter, terwijl dochter een miskraam heeft gehad van een tweeling.

Geen biest

Moeder zit in haar stoel en lijdt pijn, terwijl dochter haar uiterste best doet om de boerderij te runnen. Toch kan de oude vrouw de touwtjes niet uit handen geven. Wanneer er kalveren geboren moeten worden, zegt ze tegen haar dochter dat ze om hulp moet vragen. Moeder is angstig dat het anders fout zal gaan, net als bij de tweeling. Nadat de dochter een kan melk op tafel zet, vraagt ze haar moeder of ze iets wil drinken. Moeder antwoordt dat ze geen dorst heeft. Dochter zegt dat het goed voor haar is, maar als moeder vraagt of het van de koe komt die net gekalfd heeft, wijst ze de melk afkeurend af met: “Ik drink geen biest”. De dochter weet de brieven van de bank over het faillissement lange tijd voor moeder verborgen te houden. Ze wil haar beschermen tegen het onheil, zodat ze kan sterven in haar eigen stoel. Maar het onheilspellende bericht kan ze niet eeuwig verborgen houden.

~

Marlies Hamelynck speelt de oude moeder op natuurlijke wijze. De norse toon die ze over het algemeen in haar spel heeft, onderbreekt ze met een leuke dansscène waarin ze het publiek op hilarische wijze weet te ontspannen. Wendell Jaspers speelt de rol van dochter op een sterke manier. In het begin is ze de lieftallige dochter die voor haar oude moeder zorgt, later slaat haar zorgzaamheid bijna om in haat. Het spel van Hamelynck en Japsers wordt muzikaal begeleid door Tenor Jan Kullmann. Met een zuivere stem geeft Kullmann de emoties van moeder en dochter in het spel weer. In stille scènes zingt hij speciaal voor dit stuk geschreven liederen, waarmee hij het spel steeds weer boeiend maakt.

Op de boerderij

Het publiek maakt al in de foyer kennis met het boerenlandleven. Er staat een oude tractor te pronken en her en der hangen overalls aan het plafond. Het decor laat het interieur zien van een oude boerderij zien waar nog echt geboerd wordt. Op de achtergrond zien we de koeienstallen en op de voorgrond een plateau met een stoel, de stoel van moeder. De lichtinval is sober, maar wel helder en duidelijk. Qua sfeer is het publiek daarmee aanwezig op de boerderij.

De Wetten van Kepler brengt met Biest een ontroerend verhaal op de planken over een stugge relatie tussen een moeder en een dochter. Het verleden speelt daarin een grote rol, maar met de naderende dood van moeder wordt de kloof tussen de twee kleiner. Echter niet nadat ze elkaar zowat hebben gehaat. De tragiek wordt in dit verhaal goed afgewisseld met humor. De regisseur weet zo op sublieme wijze tragische scènes te creëren waar het publiek, soms een beetje verlegen, om moet lachen.

Biest speelt nog tot en met 27 december 2005. Kijk hier voor meer informatie en een uitgebreide speellijst.