Vooruitblik City2Cities: Schotse & Zweedse schrijvers in Utrecht

Als tegengeluid van het huidige kille culturele klimaat, heeft Nederland er een veelbelovend internationaal literatuurfestival bij. Op zaterdag 9 april beleeft City2Cities haar grootse opening met een dag vol literatuur, theater, lezingen en muziek rond het Domplein. Michel Faber, auteur van de bestseller Lelieblank, Scharlakenrood, verblijft twee weken lang in Utrecht als Writer in Residence. Midden in de stad verrijst een negentiende-eeuwse Spiegeltent waar bijzondere ontmoetingen tussen internationale auteurs plaatsvinden, zoals tussen Tjitske Jansen en de Schotse Poet Lauriate Liz Lochhead.

Twee weken vol literatuur 
Het programma barst uit zijn voegen. Om een korte impressie te geven van de openingsdag: Aaf Brandt Corstius interviewt de Stockholmse Maria Sveland, die op City2Cities de Nederlandse vertaling van haar controversiële debuutroman Bitterfittan (Bitterbitch) presenteert. In de Lange Nieuwstraat zitten gedurende de dag circa vijftig dichters ‘achter de ramen’ hun poëzie en proza voor te dragen. In het Universiteitsmuseum geeft Peter Sierksma een lezing onder het kopje ‘Zuipen, schelden, neuken, Schotland in de letteren’. Het zal er zaterdag heet aan toegaan.

Ook tijdens de rest van het festival valt er genoeg te beleven. Op dinsdag 12 april treft Anna Enquist de Zweedse thrillerschrijver Håkan Nesser, geprezen om zijn boeken over de detective Van Veeteren. Op woensdag 13 april richt het journalistiek-literaire podium ‘Slok op Stockholm’ (doorgaans ‘Slok op Utrecht’ geheten) zich op de Schotse literaire hoofdstad. 15 april is Thrillernight. Auteurs in de line-up zijn bestsellerschrijvers Jens Lapidus en Charles den Tex en ex-politicus Boris Dittrich. Dinsdag 19 april gaat Bernlef in dialoog met Lars Gustafsson, een van de grootste hedendaagse Zweedse dichters, die zijn nieuwe bundel De mooie blanke armen van mevrouw Sorgedahl presenteert. Ook van de dichters Wiljan van den Akker en debutante Ellen Deckwitz, en de Zweedse thrillerschrijver Åsa Schwarz zullen gedurende het festival boeken uitkomen.

Orkest en lezing
Op zaterdag 16 april treedt het befaamde Really Terrible Orchestra uit Edinburgh op; een bijzonder orkest dat geheel bestaat uit schrijvers, chirurgen, notarissen, bankiers en advocaten, kortom, mensen die vooral erg goed zijn in iets anders dan muziek maken. Toch beleefden ze triomfen in Edinburgh, Londen en New York. Het eerste en enige concert in Nederland kent verrassende gastoptredens van onder anderen Bernlef en Anna Enquist.

Tijdens het slot van City2Cities staat de veranderende stad centraal. De Canadese journalist Doug Saunders bezocht de afgelopen jaren dertig steden op vijf continenten en publiceerde onlangs het boek Arrival City (De trek naar de stad). Saunders laat je in een multimediale lezing kennismaken met de mensen die de samenleving vormgeven. Parlementariër en voormalig staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans leidt de avond in.

Festivalbundel
Voor het festival is ook een festivalbundel uitgegeven waarin gedichten zijn opgenomen die door de ‘Young Poets Society’ zijn vertaald uit en naar de talen van de deelnemende dichters. De Young Poets Society bestaat een jaarlijks wisselende samenstelling van drie jonge dichters die elkaars werk vertalen. Dit jaar waren dat de Schotse Claire Askew, de Zweedse Alex Bergson en de Ellen Deckwitz, die voor de gelegenheid ook een compact essay schreef over hoe een stad door kan klinken in het werk van een dichter. Naast de teksten van de Young Poets Society zijn gedichten opgenomen van anderen, zoals van de reeds genoemde Lars Gustafsson (vert. Bernlef) en de Schot Joe McAleer (vert. Anneke Brassinga). De bundel sluit af met het tweetalig (naar het Zweeds vertaalde) afgedrukte gedicht ‘Awater’ van Nijhoff.