Eindelijk!

Nu is hij er dan eindelijk. Heligoland, genoemd naar het kleine rotseiland voor de kust van Duitsland en misschien een verwijzing naar ‘hell’ en ‘ego’, thema’s die op de een of andere manier hun plaats hebben op dit vijfde studioalbum. Del Naja en Marshall bezochten menige studio en wisten een karavaan aan medewerkers te strikken. Dat maakt een link met het geïsoleerde eilandje zelf moeilijk te leggen. Het resultaat is tien nummers, waarop naast Del Naja, Marshall en vaste gast Horace Andy ook Mazzy Stars Hope Sandoval, Elbows Guy Garvey, TV On The Radio’s Tunde Adebimpe en Damon Albarn (Blur, Gorillaz, The Good, The Bad and The Queen) vocalen en tekstbijdragen verzorgen.

Funky

Ondanks dit kleine leger aan talent is Heligoland geen meesterwerk geworden. Dat waren hun albums in de jaren negentig wel. Wat het collectief nog steeds als geen ander kan, is een gelaagd geluid van echte instrumenten en elektronica produceren. Vroeger slaagde Massive Attack er in die soundscapes te gebruiken als basis voor meeslepende songs met een funky groove. Deze keer lukt dat lang niet altijd even goed.

Op drie nummers wordt het oude niveau geëvenaard. Om te beginnen is daar de door Adebimpe gezongen opener ‘Pray for Rain’. Een sterke song met spannende wendingen over een voor Massive Attack-begrippen tamelijk indieklinkende basis. Het door Andy gezongen ‘Girl I Love You’ had zo op voorganger Mezzanine kunnen staan, zowel wat sfeer als kwaliteit betreft. Dat geldt ook voor afsluiter ‘Atlas Air’, een van de twee songs waarin alleen Del Naja’s stem te horen is. Hier is Massive Attack weer dreigend en funky, zoals het hoort.

Coherentie

Op andere momenten valt Heligoland behoorlijk tegen. Een combinatie van Garveys muziek met Elbow en Massive Attack is op papier veelbelovend. De instrumentale track waarover Garvey zingt biedt echter weinig mogelijkheden voor een pakkende song. Tekstueel is hij sterk als altijd, maar de melodie van ‘Flat of the Blade’ gaat nergens heen. ‘Paradise Circus’, de samenwerking met Sandoval, is op geen enkel vlak interessant en moeilijk door te komen. De overige vijf nummers zijn niet slecht. Ze klinken veelbelovend, maar missen net dat beetje extra. Zo had ‘Psyche’ gemakkelijk uitgewerkt kunnen worden tot een epische minimal-track, maar na drie minuten is het alweer gedaan met dit in aanzet pakkende nummer.

Een balans tussen vernieuwing en aansluiting met het geluid van Mezzanine en 100th Window hebben Del Naja, Marshall en companen gevonden, maar waar voorheen de diversiteit van een Massive Attack-album de coherentie niet in de weg stond, is dat dit keer wel het geval. De tijd lijkt rijp voor Del Naja en Marshall om zich af te vragen wie ze zelf zijn als artiesten. Misschien is er ergens wel een eilandje te vinden met een studio waarin ze gezamenlijk lekker kunnen knoeien. En dan wel graag volgend jaar al resultaat.