Post-apocalyptisch poppenspel
Toen Regisseur Shane Acker tijdens zijn studie aan zijn film 9 begon, ontbrak het hem aan ervaring in 3D animatie en aan budget, waardoor hij er uiteindelijk vier en een half jaar over deed om de film af te maken. Toen 9 in 2006 werd genomineerd voor een Oscar, toonde Tim Burton zich geïnteresseerd en werd de film vertaald naar een lange speelfilm.
De kleine lappenpop 9 komt tot leven in een verwoeste post-apocalyptische wereld. De mensheid is uitgestorven en de wereld wordt enkel nog bevolkt door de lappenpoppen, die 9 al snel tegen het lijf loopt. Zij proberen te overleven door een moordlustige machine die hen naar het leven staat, te ontlopen. Wanneer 9 een van de andere poppen probeert te redden, ontketent hij echter een nog grotere ramp.
Naargeestig
Tim Burtons betrokkenheid is duidelijk terug te zien in de esthetiek van 9. Acker hanteert dezelfde naargeestige maar speelse manier van vormgeven die in The Nightmare Before Christmas en Corpse Bride ook te zien was. Ook is Švankmajer een zichtbare bron van inspiratie: de robot-achtige machines die zijn samengesteld uit botten en afval, doen sterk denken aan de creaturen uit zijn Alice. Toch heeft Acker de film een geheel eigen, sfeervolle stijl gegeven. Door de futuristische, post-apocalyptische jaren veertig-stijl onderscheidt de film zich van het werk van Burton en Švankmajer. De duistere en spookachtige stad die de leefwereld voor de lappenpoppen vormt, werkt uiterst effectief in op de gemoedstoestand en is minder frivool en optimistisch dan de films van de twee meer Victoriaans georiënteerde filmmakers. 9 is daardoor voor kinderen misschien iets te naargeestig.Het verhaal is niet opzienbarend, maar heeft wel een sprankje originaliteit in zich. De opbouw ervan is prettig uitgewerkt: door het gebrek aan informatie in het grootste deel van de film beleven we de gebeurtenissen samen met 9. We reizen met hem mee op zoek naar antwoorden over het heden en het verleden, en elke ontdekking die hij doet, is een onthulling voor ons. Dit heeft als resultaat dat de film constant interessant blijft en zijn spanning behoudt.
Diepte en sympathie
Acker heeft met 9 een animatiefilm afgeleverd die een welkome afwisseling biedt van de zoete, pastelgetinte films van Pixar en Dreamworks die momenteel als paddenstoelen uit de grond schieten. De film is een visueel genot om je neerslachtig bij te voelen. Maar misschien wel de grootste verdienste van Acker is dat hij in de zware materie luchtige personages heeft weten te scheppen die met minimale inzet van dialoog diepte en sympathie in zich hebben.De dvd bevat naast een aantal interessante kijkjes achter de schermen Ackers originele korte film uit 2005. In deze versie is het verhaal opgezet zonder verklaringen over het verleden. Hier staat 9 centraal terwijl hij een val opzet om met de moordlustige machine af te rekenen. In de sobere uiteenzetting van de wereld en het klein gekadreerde drama is deze film sterker dan de lange speelfilm. Toch zijn het de antwoorden die de lange versie biedt, die die film zijn krachtige meerwaarde geven.