De nieuwe moeder

De nieuwe moeder was ten tijde van de uitgave in 1996 een internationaal festivalsucces. Reden genoeg dus om de film op dvd opnieuw uit te brengen. Regisseuse Paula van der Oest (Tiramisu,

Als Juris zijn Letse geld inwisselt voor Nederlandse guldens en met zijn auto langs de in lycra gehesen winkelstraatbezoekers rijdt, wordt pijnlijk duidelijk hoe lang geleden de jaren negentig alweer zijn. Toch doet de gedateerdheid niets af aan deze film, de boodschap van de onverschilligheid die bij welvaart de kop opsteekt blijft staan. Terwijl Juris zich van de ene pijnlijke situatie naar de andere voortbeweegt, gehinderd door zijn gebrekkige taalkennis en de opportunistische voorbijgangers die hij ontmoet, vormen de voorgelezen brieven van Marie de soundtrack. Het geheel houdt ons een confronterende, maar over het algemeen humoristische spiegel voor van de uiterst heikneuterige cultuur van Nederland, en hoe deze er van buitenaf uit moet zien.

Vermakelijk en indrukwekkend

De nieuwe moeder is een vermakelijke en kwalitatief indrukwekkende film, die zowel vertederend humoristisch als hartverscheurend aandoenlijk is. De wisselwerking tussen ontgoocheling en vriendelijkheid die Juris en Elvis ondervinden in hun zoektocht naar Marie maakt een goede balans en zorgt dat de film niet te tragisch maar ook niet te lichtvoetig omgaat met de materie. Het resultaat is een verhaal dat vasthoudt aan geloofwaardigheid.

~
Tegen het einde van de film lijkt het verhaal echter enigszins te ontsporen in een te geforceerde dramatische wending, wanneer de focus verschuift van Juris en Elvis naar de misère van een gezin dat lijdt onder ongerealiseerde toekomstdromen. Daarnaast is het confronterende ad rem-gedrag van Marie’s dochter Vanessa op de rand van het belachelijke, en werkt vooral op de lachspieren. Toch is de climax van het verhaal de afronding van een schets van twee mensen die beiden hun dromen niet waar konden maken. De één is het slachtoffer van de beperkingen van armoede, de ander van de verstikking van welvaart.