Balanceren tussen verwantschap en tegenstand

Lode (Jaap Spijkers) en Maia (Malou Gorter) zijn al tien jaar getrouwd. Zonder problemen, geen vuiltje aan de lucht. Althans totdat Anne (Anne Martien Lousberg) aan de deur staat met een gevonden schoen van Maia. Lode laat haar binnen en zet daarmee meer op het spel dan hij weten kon. Anne blijkt de vrouw van Vincent te zijn. Vincent, de onlangs overleden man waarmee Maia Lode al drie jaar bedriegt. Maia moet al vroeg in de voorstelling met de billen bloot.

Breekbaarheid

Het drama tussen de drie ontvouwt zich in een strak en modern decor. In het midden een rood, kil bureaumeubel dat tevens als bank dienst doet. Daarachter een scherm waarop de hele voorstelling lang vervagende, korrelige zwartwitfoto’s te zien zijn. Een sterk contrast; het felrode, strakke bureau met daarachter de verstilde, vage beelden ontdaan van kleur. De projecties voegen echt iets toe; de drie personages komen allemaal langs en door de slowmotion waarin ze veranderen lijken ze symbool te zijn voor de gedachtestromen van de karakters.

Anna is totaal in de war. Uit alle macht probeert ze te wennen aan de gedachte dat haar man nooit meer terugkomt en, erger nog, aan de gedachte dat hij haar drie jaar lang bedrogen heeft. De rol is Anne Martien Lousberg op het lijf geschreven. Ze is zo overtuigend in haar verwarring en breekbaarheid. Heel indrukwekkend. Maia daarentegen heeft heel wat uit te leggen. Als overspelige voert schaamte in deze situatie de boventoon, want verdriet om je zojuist overleden minnaar is lastig te uiten in gezelschap van degenen die je bedrogen hebt. Maar ook Maia is maar een mens en breekt uiteindelijk.

Aandoenlijke woedeaanval

En ook Lode moet zichzelf een houding zien te geven in deze toestand. Hoewel hij het aanvankelijk allemaal nogal cynisch en koeltjes lijkt te ondergaan, kan hij op het laatst toch niet anders dan uitbarsten in een aandoenlijke woedeaanval. Jaap Spijkers is helemaal in zijn element wanneer hij uit alles uit de kast trekt om te bewijzen dat hij heus niet zo braaf is als dat de dames wellicht denken.

Voortdurend wordt er gebalanceerd op het randje tussen verwantschap en tegenstand. Maia en Vincent hebben Anna en Lode bedrogen met hun affaire. Maar nu Vincent er niet meer is, lijken Maia en Lode voor Anna – vreemd genoeg – degenen te zijn die het dichtst bij staan. Ook al walgt ze van haar, Maia is wel degene bij uitstek die Vincent goed heeft gekend en kan delen in de gevoelens van verlies. En soms, ja soms lijken de vrouwen een beetje naar elkaar toe te groeien. Wanneer ze bijvoorbeeld klagen en samen zijn in de ergernis over zijn roekeloze rijgedrag.

Het maakt Op de Ziel tot een goed uitgewerkt stuk met rake, herkenbare dialogen die afwisselend schrijnend, hysterisch, maar toch ook regelmatig grappig zijn. Aanrader dus voor de liefhebber van het intieme, psychologische drama.

Op de ziel is nog tot en met 9 december in Arnhem te zien. Klik hier voor meer informatie.