Film / Films

Fatale rituelen

recensie: 13 Tzameti

Géla Babluani’s debuutfilm 13 Tzameti (2005) weet de kijker op sfeervolle wijze in een dodelijk spel te lokken. De film is een minimale stijloefening in het opbouwen van suspense door middel van pakkende zwart-wit beelden en geheimzinnige plotwendingen.

De Georgisch-Franse regisseur Géla Babluani castte zijn eigen broer, George Babluani, in de hoofdrol van 13 Tzameti. Als de buitenlandse arbeider Sébastian repareert hij het dak van een vervallen villa in een mistroostig kustplaatsje. De bewoners van het huis zijn een schimmige man en zijn bezorgde vrouw. Als de man zelfmoord pleegt, nadat hij een brief heeft ontvangen, vermoedt Sébastian dat er meer achterzit. Omdat hij na de dood van deze man geen geld meer krijgt voor zijn werkzaamheden, waagt hij zich aan de mysterieuze opdracht die in de brief staat.

~

Zijn opdrachtgever blijkt een deelnemer te zijn van een raadselachtig spel, met een hoge inzet. Sébastian neemt zijn plaats in zonder te weten wat het precies inhoudt. Ook wordt hij gevolgd door de politie, maar de toeschouwer tast net als hij nog in het duister over wat er precies gaande is. Na wat geheime omzwervingen belandt hij in een landhuis, waar zich een grote groep mannen heeft verzameld om te wedden op de uitkomst van een macabere wedstrijd. Voor Sébastian is het dan al te laat om te ontsnappen aan de fatale rituelen, waar deze louche groep haar geld op inzet.

Het geheime rendez-vous is voorzien van sfeervolle muziek, en Babluani realiseert door zijn keuze voor zwart-wit cinematografie een sterk clandestiene sfeer. Hij weet na de mysterieuze opening de spanning erin te houden door het camerawerk en de montage af te stemmen op de angsten die ontstaan als de kijker getuige is van het lugubere spel. Acteur Aurélien Recoing (bekend van zijn indringende rol in Laurent Cantets L’emploi du temps) speelt een doorleefde tegenspeler die schippert tussen wanhoop en agressieve uitbarstingen. In zijn dreigende voorkomen vormt hij een contrast tegenover de onwetende angst van Sébastian.

Clandestiene stijl

~

13 Tzameti is een stijlvolle film, waar de afhandeling erg gebonden is aan stilistische en thematische constanten. Visueel is 13 Tzameti erg strak vormgegeven, wat te zien is aan de mooie contrasten van de zwart-wit beelden en bepaalde lange shots. Dit sluit goed aan bij het minimale verhaal, waar de personages allemaal schimmig blijven, terwijl ze een mate van realisme behouden. De thematiek van de film doet denken aan Film Noir, en Babluani refereert duidelijk naar het genre in zijn onheilspellende beelden en duistere personages. De clandestiene spanning heeft af en toe ook wel wat weg van spionagefilms. Babluani speelt soms met deze elementen door ze een surreële lading te geven, alsof we kijken naar een sinister gruwelverhaal.

Momenteel werkt Babluani aan een Amerikaanse versie van 13 Tzameti, wat misschien aangeeft dat het plot ook een formuleachtige kwaliteit heeft die per internationale doelgroep anders verpakt kan worden. Afgaand op de Amerikaanse afkeur voor buitenlandse zwart-wit films is het maar afwachten hoe Babluani zijn visie gaat vertalen voor een commerciëler publiek.

De dvd van 13 Tzameti bevat afgezien van wat trailers geen extra’s.