Een portret dat zindert
Ze staat alleen op het toneel. Het is helemaal donker. In een spel van op- en neergaande lampen komt ze naar voren gestapt. Haar pose is monumentaal en beweeglijk tegelijkertijd. Ze speelt een vrouw die geen illusies meer koestert. Ondanks deze weinig opbeurende vaststelling is haar verhaal boeiend. Het is dan ook buitengewoon jammer dat ze voor een zo goed als lege zaal speelt.
Viviane de Muynck speelt Claire Goll (1890-1977). Goll werd beroemd met haar gedichten, romans en haar briefwisseling met Rainer Maria Rilke, maar bovenal met haar spraakmakende mémoires Alles is ijdelheid. Deze mémoires zijn door Viviane de Muynck bewerkt tot deze voorstelling: een monoloog van anderhalf uur.
Meeslepende monoloog
~
Viviane de Muynck is een van de actrices uit de kerngroep van de Needcompany. Needcompany is een Brusselse groep die zich, onder artistieke leiding van Jan Lauwers uitgesproken internationaal, meertalig en multidisciplinair profileert. Naast theatermaker is Jan Lauwers ook kunstenaar. Viviane de Muynck legt samen met hem sinds de jaren ’90 een gezamenlijk parcours af. Dat geresulteerde in 2004 in De kamer van Isabella en tijdens dat werk stuitten zij tevens op het werk van Claire Goll.
Claire Goll schetst in haar boek een genadeloos portret van de vele kunstenaars die zij heeft gekend. Joyce, Miller, Léger, Picasso, Bréton, Mondriaan, Dalí en nog veel meer. Na haar afschuwelijke jeugd, waardoor zij een enorme moederhaat koesterde, verliet ze als jonge vrouw Nuremberg en haar man en dochter, om zich te vestigen in Zürich. Hier kwam ze terecht in de armoedige kringen van kunstenaars die ageerden tegen de oorlog en ondertussen kunstrichtingen als het dadaïsme en surrealisme uitvonden. Goll relativeerde de verrichtingen van de kunstenaars onmiddellijk. Alleen Rainer Maria Rilke en haar nieuwe man, de dichter Yvan Goll worden in haar boek gespaard. In 1939 emigreren ze naar de Verenigde Staten om het opkomend oorlogsgeweld te ontvluchten. In 1947 keren ze terug naar Parijs, alwaar in 1950 Yvan Goll komt te overlijden. Het leven heeft haar niets meer te bieden. Ze beleeft nog één hoogtepuntje: een orgasme op bijna tachtigjarige leeftijd.
Opmerkzaam
Viviane de Muynck brengt dit passionele verhaal met een zowel neutrale als emotionele toon. Af en toe moet je onbedaarlijk lachen en het andere moment ben je ontroerd. Ze zet een zeer ijdele, maar opmerkzame vrouw neer die haar leven overziet, waar ze met weemoed, maar ook met zelfspot, naar terugkijkt. De hele voorstelling is in balans: haar verhaal, haar stem, haar spel. Het lichtontwerp, ook van Jan Lauwers, is subtiel en ondersteunend. Het leidt niet af, maar zorgt ervoor dat je geconcentreerd blijft op de acteerprestatie van Viviane de Muynck.
Viviane de Muynck en Jan Lauwers hebben met deze voorstelling een prestatie van formaat neergezet. Het prachtige en natuurlijke spel in combinatie met het subtiele lichtontwerp laat deze voorstelling zinderen. Hou dit gezelschap in de gaten!
La Poursuite du vent / Alles is ijdelheid van Viviane de Muynck & Jan Lauwers & Needcompany speelt helaas niet meer in Nederland. Klik hier
voor meer informatie en speellijst.
