De twee grappigste jongetjes van de klas

Wie in een stuip ligt om de bovenstaande anekdote, al dan niet met behulp van een joint, zal Tenacious D in The Pick of Destiny een leuke film vinden. De grappen zijn geschikt voor alle jongetjes van vijftien met hun eigen band, en alle volwassen mannen die wilden dat ze nog jongetjes van vijftien met een eigen band waren. Die laatsten zullen de bijrollen van o.a. Ronnie James Dio en Meatloaf zeker waarderen, evenals de referenties naar A Clockwork Orange en The Matrix. Het lijkt wel alsof een comedy tegenwoordig niet compleet is zonder inside jokes, cameo’s en verwijzingen naar andere films, en Tenacious D in The Pick of Destiny spant want dat betreft de kroon. Muziek- en filmliefhebbers kunnen hun lol op.

Het plectrum als heilige graal

JB (Jack Black) en KG (Kyle Gass) richten Tenacious D op met de bedoeling de beste band van de wereld te worden. Om dat te bereiken willen ze in het bezit komen van The Pick of Destiny, het plectrum dat gemaakt is van een tand van de duivel. Wie dit plectrum gebruikt, draait zijn hand niet om voor een ingewikkelde gitaarsolo. Helaas bevindt het plectrum zich in het Museum of Rock ’n Roll, 500 kilometer verderop. De zoektocht is vormgegeven als een ouderwetse queeste naar de heilige graal en de hoofdstukken hebben titels als The Teaching en The Battle. De mooie animaties bij de titels, in de stijl van tarotkaarten, maken de plechtige sfeer compleet.

Black en Gass ontmoeten elkaar bij de theatergroep van Tim Robbins (die in de film een hilarische bijrol als eenbenige rocker heeft). Ze beginnen Tenacious D, en al gauw speelt de band in voorprogramma’s van Tool, Pearl Jam en Beck. Hun cd uit 2001 bereikt de platinastatus. Hoewel de band behoorlijk aanstekelijke rockliedjes voortbrengt en Jack Black best kan zingen, zorgen de teksten van de liedjes ervoor dat Tenacious D het niveau van een humoristisch feestbandje niet kan (wil) overschrijden.

Eerder maakte het duo een aantal korte sketches over de band voor de Amerikaanse zender HBO. Natuurlijk moest er op den duur ook een speelfilm komen. Die leidt daarmee aan hetzelfde euvel als waar bijvoorbeeld Borat en Wayne’s World last van hadden: de gimmick blijft niet de volle honderd minuten leuk. Jack Black is grappig, maar zijn gekkebekkentrekkerij gaat op den duur ook irriteren. De scène waarin de band de strijd aangaat met de duivel (in de gedaante van Dave Grohl) is bijvoorbeeld hilarisch, maar tegen de tijd dat je zover in de film bent beland, ben je enigszins moe gebeukt door de hoeveelheid meligheid.

Gebrek aan zelfkritiek

Jack Black speelde een soortgelijke rol in School of Rock, waarin hij als luie en egoïstische gitarist een schoolklas omvormt tot een rockband. Hoewel ook die film leed aan een overkill aan gekke bekken, was hij daarin beter in vorm. Misschien komt dat omdat hij toen alle ruimte kreeg, terwijl hij nu de rol van ‘grappigste jongetje van de klas’ moet delen met Kyle Gass. De twee doen denken aan de twee jongens die elkaar achter in het klaslokaal opjutten om propjes te gooien en briefjes op de rug van hun slome klasgenoot te prikken. Als er niemand is die ze in toom houdt, zijn ze niet in staat om elkaar of zichzelf kritisch tegen het licht te houden. Je ziet het productieproces bij wijze van spreken voor je: JB en KG die blowend op een versleten bank grappen verzinnen. De lachkick is misschien leuk op dat moment, maar je zou willen dat ze de volgende dag nog even nuchter door het scenario hadden gebladerd.