De EU als meedogenloze voedselmachine

Wagenhofer reist met zijn camera van Oostenrijk naar Zwitserland, Frankrijk, Spanje, Roemenië en Brazilië. Daar legt hij de wereld van de voedselindustrie vast, die sinds het ontstaan van de EU steeds meer veranderd is in een industriële, winstproducerende machine. Daarbij interviewt hij onder andere een vrachtwagenchauffeur in Wenen, die elke dag een hoeveelheid vers brood weggooit waarmee een grote stad gevoed kan worden, een vishandelaar die aantoont dat met het industrialiseren van de visserij de smaak en kwaliteit van vis verloren gaat en een producent van genetisch gemanipuleerde zaden die zelf toegeeft dat hybride groentes minder smaak hebben dan natuurlijk geteelde groentes.

Hij geeft echter ook het woord aan de CEO van Nestlé, de grootste levensmiddelenmultinational van de wereld. Dit maakt dat We Feed the World geen eenzijdige aanklacht tegen de voedselindustrie is, maar een documentaire over de wereld achter ons eten, die wij steeds slechter kennen.

Minder hysterisch in het donker

“De consument heeft geen idee meer van hoe de dingen werken en hoe ze gedaan worden”, zegt de kippenslachter terwijl hij een krat kuikentjes over de grond uitstrooit. De scène waarin kippen van kuiken tot slachting in detail worden gevolgd zal de maag van menig vleeseter om doen draaien. Hoe ‘onmenselijk’ er wordt omgegaan met dieren, en hoe deze alleen nog maar op een massaproductionele manier geslacht kunnen worden omdat er een bijna onvervulbare vraag naar vlees is wordt hier pijnlijk duidelijk.

Voor Wagenhofer was een van de moeilijkste momenten dan ook toen de kippen vroeg in de ochtend (“in het donker zijn ze minder hysterisch”) opgehaald werden om geslacht te worden en hij, tussen de verzamelde bergen uitwerpselen, per ongeluk op een dode kip ging staan. De kippen worden geboren in een krat, en komen aan hun pootjes hangend en onthoofd door een cirkelzaag aan hun einde.

Confrontatie en onmacht

De Europese landbouwsubsidies die tot overproductie leiden, de gigantische hectares bos die in Brazilië worden gekapt om sojabonen te verbouwen voor de export terwijl er een schrijnend voedseltekort in het land is, het verdwijnen van natuurlijke landbouw – Wagenhofer behandelt ze allemaal. Het komt er allemaal op neer dat de groeiende inmenging van de EU niet alleen de smaak en kwaliteit van ons eten verpest, maar ook zorgt voor een oneerlijke verdeling van voedsel (en voedselproductie) in de wereld. Hij schotelt ons een confronterend beeld voor dat niemand koud zal laten en een groot gevoel van onmacht aanwakkert – wij zijn immers ook consumenten en werken dus mee aan de landbouw en veeteelt zoals die nu is.

Toch heeft de film geen belerend toontje. Er worden slechts feiten, cijfers en meningen gepresenteerd, de conclusie wordt aan de kijker overgelaten. We Feed the World is een documentaire die van begin tot eind weet te boeien met soms schokkende, maar ook mooie beelden.