Gebroken mannen in een snackbar

Poema gaat over drie ambitieuze zakenmannen die eigenlijk naar het vliegveld hadden gemoeten, maar beland zijn in een klein dorp in de provincie. De auto werd gestolen door een zekere Arie en nu zitten ze in de plaatselijke snackbar, gerund door Martha. Volgens Martha heeft Arie de auto alleen maar ‘geleend’, om de poema te vangen. Hij zal de auto vast snel komen terugbrengen.

Frituurlucht

In de snikhete theaterzaal van Gasthuis in Amsterdam hangt een overweldigende frituurlucht van een snackbar. Het kan niet missen, hier wordt patat gebakken. De witte, plastic kuipstoeltjes en de glazen toonbank waarin loempia’s, kroketten en frikadellen uitgestald liggen, maken het plaatje compleet. In deze troosteloze omgeving met koud, wit tl-licht zitten de drie mannen vast. Mannen van de wereld, met een indrukwekkende loopbaan en een duidelijk idee over hoe de wereld in elkaar zit. Zo weten ze zeker dat Arie helemaal niet terug zal komen. Die is allang onderweg naar Polen met die dure, gestolen auto om daar een nieuw leven te beginnen. En ook dat die poema helemaal niet bestaat.

Maar gaandeweg de voorstelling blijken deze geslaagde zakenmannen hun zaakjes helemaal niet zo goed voor elkaar te hebben. Ze dénken iets bereikt te hebben, ze dénken te weten hoe de wereld in elkaar zit, maar in werkelijkheid zitten ze hopeloos vast. In een snackbar. In een of ander dorp in de provincie. Met al hun ambitie en prestatiedrang zijn ze helemaal nergens gekomen. Als de poema vervolgens wel degelijk blijkt te bestaan, staat hun wereld op z’n kop. Als dat wat niet waar is, waar blijkt te zijn, waar kan je dan nog van op aan?

Oer-Hollandse snackbar

De voorstelling begint als een feest der herkenning: de witte, plastic kuipstoeltjes, de keurig in een rij opgestelde kroketten en blikjes frisdrank. Zoals een oer-Hollandse snackbar er uit hoort te zien. Ook de personages voldoen aan alle verwachtingen. De arrogante boekschrijver, de ietwat wereldvreemde bankier en de blaaskakerige vastgoedmakelaar. Ze worden met de vaart en de humor die in de tekst van Slotboom besloten ligt, gespeeld.

Hierdoor blijft echter weinig ruimte over voor diepgang. De personages komen aan het eind van de voorstelling weliswaar tot een nieuw inzicht en krijgen in de diverse monologen de gelegenheid om hun gedachten en wereldvisies ten toon te spreiden. Toch overstijgen ze het niveau van de bijna archetypische zakenlui niet.

Samenwerking

Het concept voor Poema werd door regisseur Giselle Vegter en tekstschrijver Annemarie Slotboom samen ontwikkeld. Vegter maakte eerder bij Gasthuis voorstellingen waarin zij onderzoek deed naar de kracht van het beeld en de overweldigende hoeveelheid beelden die de media over ons uitstort. Ook in Poema was de macht die de media weet uit te oefenen op de mensen één van de uitgangspunten. Het mediacircus rond de poema zou daar als voorbeeld voor moeten dienen. In de voorstelling is dit thema echter naar de achtergrond gedrongen. De personages worden niet gemanipuleerd door de media, maar door zichzelf en hun eigen ambities. Een thema dat ook zonder poema belangwekkend genoeg is om over na te denken. Maar dan moet je wel even door de frituurlucht heen…

Poema is nog tot en met 17 juni te zien en gaat in oktober en november op tournee. Klik hier voor een uitgebreide speellijst.