Met andere oren

Is het eerlijk om iedere keer dat Pearl Jam een nieuwe plaat uitbrengt, deze naast dat overdonderende meesterwerk te leggen? Ja, zegt de altijd sceptische recensent: het is toch een goede graadmeter? Nee, zegt de hondstrouwe fan: Ten was ooit, leer ook eens gewoon naar hun hedendaagse werk te luisteren. Met dit laatste advies in gedachten plaats ik de nieuwe cd, gewoon Pearl Jam genaamd, in mijn cd-speler met het voornemen het woordje Ten achterwege te laten in de beoordeling.

Een goed geoliede rockmachine

De eerste track Wasted Life opent furieus, haast punkachtig. Het hakt erin. Vedder klinkt als vanouds, schreeuwend over een muur van gitaren. Nu was hij altijd al een uitstekend zanger, maar net als op voorganger Riot Act lijkt hij nu ook in de stevigere nummers beter controle over zijn stembanden te houden. Tijd om op adem te komen krijgt hij echter niet, want de rest van de band wil graag verder met de krachtige single World Wide Suicide. Misschien moeten we G.W. Bush wel dankbaar zijn, want hij is de grote inspiratiebron achter dit nummer. It’s a shame to awake in a world of pain, what does it mean that a war has taken over? briest Vedder kwaad, terwijl die typisch Pearl Jam-gitaargroove maar voortstuwt. Heerlijk. Pas bij nummer zes, Parachutes, wordt er even gas teruggenomen, maar daarna dendert de goed geoliede rockmachine weer even geïnspireerd verder door een enerverend muzikaal landschap.

Overlevingsdrang

Muzikaal en zeker ook in tekstueel opzicht is dit album, tot en met de enerverende afsluiter Inside Job, dik in orde. De spirit is in ieder geval terug van eigenlijk nooit weggeweest. De wil om te overleven was nu eenmaal altijd al aanwezig. Echt verrast word je misschien niet meer, maar om nu direct te spreken van artistieke stilstand gaat te ver. Zolang je als band nog pareltjes als Come Back weet af te leveren, kun je nog wel even vooruit. Wat een meeslepend nummer is dat. Eerlijk is eerlijk, klassieker Black – van dat album dat ik niet zou noemen – blijft onovertrefbaar, maar dit is er ook eentje om te onthouden.

Pearl Jam vergelijken met Ten – het album komt dan toch ter sprake – is nu eenmaal het gevolg van de tragiek van een debuut van ongekend hoog niveau, waarmee de band een nauwelijks waar te maken verwachtingspatroon heeft gecreëerd. Wie over Pearl Jam praat, zal Ten altijd noemen als niet te overtreffen. Het zij zo. Wie echter met andere oren durft te luisteren, zijn nostalgische gevoelens weet te beperken en bovenmodale gitaarrock op waarde weet te schatten, zal deze succesformatie koesteren als een vriend voor het leven.