Interview met Jan Douwe Kroeske
Jan Douwe Kroeske is een bekend gezicht in de televisiewereld. Hij presenteert al sinds de tweede helft van de jaren tachtig programma’s, eerst voor de VARA en nu voor RTL 5 en Kink FM. Hij deed Jules Unlimited en wie goed in zijn geheugen graaft zal zich wellicht Twaalf steden, dertien ongelukken nog herinneren. Het meest bekend is hij echter geworden met zijn muziekprogramma Twee Meter Sessies. Al jaren lang een gouden formule waarin artiesten speciaal voor Jan Douwe een sessie opnemen. Zijn nieuwste programma heet 2MXL (Twee Meter Sessies Extra Large) en vormt een goede aanleiding om eens in gesprek te gaan met de programmamaker zelf.
Ja, maar dat maakt niets uit. Je hoeft de mensen niet altijd leuk of goed te vinden om toch een mooie sessie te maken. Ik kan met nog herinneren dat ik een opname had met Blind Melon. De band was niet echt heel goed, maar voor de lol was het geweldig. Daardoor werd het een fantastische sessie. Nirvana was een verschrikkelijke sessie. Kurt Cobain was gewoon een chagrijnige bokkenlul. Dat heeft dan wel effect op de totale sfeer, die bijvoorbeeld bij de Counting Crows heel bijzonder was. Daar kwam nog bij dat de muziek gewoon erg mooi was.
Ik kan me toch wel voorstellen dat veel van die grote sterren soms heel lastig kunnen zijn.
Nee, er zijn net zoveel lastige niet-grote sterren als lastige wel-grote sterren. Wij denken dat wanneer sterren steeds groter worden, ze ook steeds afstandelijker worden en dus ook moeilijker in de omgang zijn. Dat is gewoon niet waar. Alleen het apparaat dat die mensen beschermt wordt groter, daarom lijkt het dat de afstandelijkheid van de persoon groter wordt.
Hoe ga je met mensen om die echt lastig zijn? Blijf je dan geduldig?
Je kunt niet altijd geduldig blijven en er zelf niets uithalen. Als er een programma wordt gemaakt kan het heel erg aanlopen. Maar dan moet je er wel de camera’s op kunnen zetten. Als dat niet kan dan zegt mijn regisseur: “We kappen ermee.” En dan gaat het dus niet door. Gelukkig is dit nooit gebeurd want wanneer de camera’s draaien wordt de artiest ineens weer mens.
MTV maakt geen muziekprogramma’s
Je hebt in je programma al behoorlijk veel grote artiesten gehad. Zie je Twee Meter Sessies als een belangrijk programma voor de Nederlandse popmuziek?Ik ben niet degene die daarover moet oordelen. Ik denk wel dat het programma een belangrijke invloed heeft gehad op de livestructuur en de livemuziek in Nederland. Ik denk dat het de muzikanten dichter bij het publiek heeft gebracht, dus zal het wel een onderdeel zijn van de Nederlandse popmuziek. Verder kan ik er niet over oordelen. Ik doe alleen mijn best om die bands in de studio te krijgen die ik graag wil hebben. Of dat nou het onbekende Trailer Bride is of Heather Nova, dat maakt mij niets uit. Qua muziek wel, qua naam niet.
Vind je dat er goede muziektelevisie wordt gemaakt in Nederland?
Nee, niet zo goed. Ik word niet echt geïnspireerd om het nou nog beter te gaan doen omdat ik dingen heb gezien op de Nederlandse televisie waarvan ik denk: wauw, daar komen wij niet over heen. Goede televisie valt of staat met geld. Je ziet dat bijvoorbeeld Paradisolive een groot budget heeft. Dan krijg je mooie televisie, maar geld zorgt niet per definitie voor mooie muziek. Dat is aan de redactie.
Hoe denk je dan bijvoorbeeld over de grote muziekzenders MTV en TMF?
Dat zijn geen muziekprogramma’s. Laten we nou eerlijk zijn. Daar zit geen keuze achter van een goede redactie. MTV en TMF zijn onderdeel van een dagelijks doorlopend ritme en als daar iets bijzonders gebeurt is dat ook voor de zender heel bijzonder. Het is voor zo’n zender geen keuze om er eens een goed
2MXL
Wat mij opvalt aan je nieuwe programma 2MXL, is dat er heel veel gepraat wordt. Er zaten slechts een paar liedjes in de laatste paar afleveringen.
Het is een combinatie van verschillende liedjes en een korte documentaire. Het is vijftig procent gesproken woord en vijftig procent muziek.
Is dat een bewuste keuze geweest?
Het is onze keuze geweest om eens een ander programma te maken. In het verleden hield ik bijna altijd mijn kop. Maar dit is bedoeld voor de zaterdagavond waarbij ik aan een tafel zit met een aantal mensen die met muziek te maken hebben of muziek zijn. Die mensen moet je de kans geven om hun verhaal te vertellen. En ik moet eerlijk zeggen dat die formule mij op dit moment heel goed bevalt. Natuurlijk wringt het dat ik niet de hele sessies van Kane of Faithless kan uitzenden, maar we zijn nu eenmaal begonnen aan een nieuw format.
Ik denk wel dat veel mensen de romantiek van de oude sessies zullen gaan missen. Gewoon een band in een studio zetten en die vier liedjes laten spelen.
Ja, en misschien komt dat ook wel weer. Ik wil nu eerst het nieuwe concept goed neer proberen te zetten. Ik wil bij wijze van spreken bij Marco Borsato aan tafel kunnen zitten zonder dat hij muziek maakt. Ik ben wel benieuwd waaruit zijn geluk bestaat. Waarom hij überhaupt gelukkig wordt van zeshonderdduizend verkochte platen of van Warchild Nederland en van dat hele circus om hem heen. En wanneer dat ophoudt, wanneer hij een tweede huis koopt in Spanje. De menskant van zo iemand interesseert me.
Het lijkt dat je in 2MXL extra aandacht besteedt aan het promoten van de Nederlandse muziek met bands als Kane en Di-rect.
Dat is geen opzet. We zullen nooit zeggen – zoals in Frankrijk – dat er vijftig procent aan nationale muziek in het programma moet. We maken een keuze waarvan wij als redactie denken dat er een balans in zit. Je kunt kiezen voor een mengeling van alleen maar bekende namen, maar je kunt ook kiezen voor de vreemde combinaties. Ik geloof in dat soort combinaties. Ik geloof bijvoorbeeld niet in een Twee Meter Sessie met Herman van Veen, maar ik geloof wel in het gesprek met hem. Ik denk dat die man een onderdeel is geworden van het collectieve geweten van de popmuziek in Nederland. Misschien niet voor jongeren als jij, maar wel voor mensen die jij leuk vindt, zoals Youp van ’t Hek en Dolf Janssen. Dus indirect ook voor jou.
Het jaarlijks terugkerende feestje
Je had laatst in je programma een topman van Mojo die beweerde dat Pinkpop dit jaar een van de beste programmeringen ooit heeft. Hoe denk jij daar over?
Ja, Pinkpop is mijn festival. Ik heb het twaalf jaar gepresenteerd en ik vind het zeker niet de beste programmering ooit.
Als ik nou zeg dat het een afspiegeling is van de laatste vijf jaar Pinkpop?
Ja, daar komt het wel op neer. Pinkpop heeft een andere functie gekregen: het jaarlijks terugkerende feestje. Muziek voor de progressievellingen is onder andere te vinden op Lowlands. Ook al is dat festival ook al weer toe aan een nieuwe Lowlands. Pinkpop is een belegen popfestival geworden. Ik ben bijvoorbeeld niet geïnteresseerd in een tweede opkomst van Pearl Jam binnen tien jaar. Neil Young zou wel een goede grote act zijn op Pinkpop. Dat zou de naam van het festival daadwerkelijk weer vergroten, maar hij is te duur.
Maar zijn de jonge bands, zoals Alien Ant Farm, niet duur dan?
Alien Ant Farm is wel heel duur, omdat ze in Amerika veel succes hebben. Zulke bands komen alleen nog naar Europa als ze aan hun kont kunnen krabben met een
Zie je die vernieuwing ook in Nederland en in hoeverre is dat succes blijvend?
Ja, bands als Di-rect staan er gewoon al binnen anderhalf jaar. Daar zitten zo drie of vier hits in. Die band is een hitband voor kinderen. Zij moeten de overstap nog gaan maken naar het volwassen publiek en dat gaan ze zeker doen met het nummer Inside my head. Die jongens gaan Pinkpop echt helemaal opblazen. Mark my words. Een schop onder hun reet moeten ze hebben en gaan, scheuren.
Als ik jou Pinkpop zou laten programmeren, wat zou er dan staan?
Ik zou een aantal acts van de huidige programmering ook wel neerzetten. Lenny Kravitz is bijvoorbeeld altijd goed. Ik zou wel uitkijken met het programmeren van Live in Nederland. Het is een fantastische band, maar ze gaan wéér Pinkpop doen. Ze kunnen beter nog even vijf jaar wachten. Ik zou zelf The Plan en Soulvation neerzetten. Maar ook Faithless is een fantastische festivalact.
Twee Meter Sessies zonder Jan Douwe Kroeske, kan dat?
Het zou wel kunnen, ja. Niet dat ik het voorlopig van plan ben. Ik denk dat we er nog heel lang mee door kunnen en dat ik er nog heel lang mee door kan. Het is de backbone van ons programma. Ik worstel ook wel met het idee dat ik niet een hele sessie kan uitzenden, maar dit nieuwe format moeten we gewoon uitproberen.