Scandinavische dvd’s
De Scandinavische cinema viert de laatste tijd weer hoogtij in Nederland, maar dan voornamelijk op DVD. Total Film bracht onlangs vijf minder bekende Deense, Noorse en Zweedse films uit, waaronder twee Dogma-titels. In elke film wordt steevast sterk geacteerd, maar ze verschillen nogal van kwaliteit. Het Dogma-sprookje Truly Human en het huwelijksdrama Inheritance blijken de beste van het vijftal.
Inheritance (Arven)
(Per Fly, 2003)
Christoffer (Ulrich Thomsen) en Maria (Lisa Werlinder) zijn gelukkig met hun leven, hij als restauranteigenaar, zij als actrice. Wanneer Christoffer’s vader, directeur van een groot bedrijf, overlijdt, neemt Christoffer onder druk van de familie zijn baan over. Dit is geheel tegen de zin van Maria in en zo lijkt Christoffer te moeten kiezen tussen zijn familie en zijn grote liefde. Het verhaal is niet veel bijzonders maar de manier waarop het wordt neergezet, is van een grote klasse. Thomsen (hoofdrolspeler uit Festen) en de vrij onervaren Werlinder spelen de sterren van de hemel, net als de overige acteurs trouwens. Als kijker voel je de ups & downs van het huwelijk alsof het je eigen was. Prachtig langzaam camerawerk en een mooi flets kleurgebruik maken van Inheritance een typische Scandinavische kwaliteitsfilm die geen seconde verveelt. (Harrie de Vries)Minor Mishaps (Små ulykker)
(Annete K. Olesen, 2002)
Veel Deense films bevinden zich op de rand van de soap, maar weten door de sobere cameravoering, de sterke acteerprestaties en de intensiteit van de film als geheel de soaponderwerpen op te stuwen tot onbereikbaar geachte hoogten. Minor mishaps van Annette K. Olesen zakt echter teveel af richting die dramatische wangedrochten die de tv elke dag over ons uitkotst. Aan de acteerprestaties ligt het niet, die zijn over het algemeen prima. Ook de beeldkwaliteit en de cameravoering zijn wel in orde. Het plot is echter een ramp. De film gaat over een vader die op basis van onduidelijke vermoedens verdacht wordt van incest, wat aan het eind allemaal op een misverstand lijkt te berusten. Het gewraakte misverstand komt voort uit de grote vertrouwelijkheid die ontstaat tussen Marianne en haar vader John nadat moeder de vrouw overleden is. In enkele subplots worden de perikelen van de rest van de familie – de getormenteerde carrièrejager Tom en de vertwijfelde kunstenares Eva – uit de doeken gedaan. Met als slot: hereniging, hernieuwde trouw, liefde, en een reis. Eind goed, al goed. Het verhaal kent een hoog open deur-gehalte en weet over het geheel genomen nauwelijks te overtuigen. Het basisidee is dat de familie het cement is dat de mens op de been houdt. Deze moraal à la het CDA is nogal belegen en doet wat geforceerd aan voor een artistiek product. (Martijn Boven)Cabin Fever (Når nettene blir lange)
(Mona J. Hoel, 2000)
Cabin Fever is de eerste Noorse Dogma-prent, maar hij voegt weinig toe aan zijn internationale tegenhangers. Vijf jaar naar dato krijgt deze nummer 19 in de reeks een Nederlandse uitbreng. Het verhaal kennen we inmiddels van legio andere Scandinavische films die in de tussentijd uitgebracht zijn: een familiebijeenkomst die volledig uit de hand loopt. Ook in Cabin Fever lopen de gemoederen hoog op, wanneer een Noorse familie met aangetrouwde Polen met kerst een berghutje betrekt. Oude frustraties, een alcoholische pater familias, taal- en cultuurbarrières- alles draagt bij aan een sfeer van conflict en frustratie. Regiseusse Hoel laat haar acteurs uitstekend spelen, maar geen van hun karakters komt goed uit de verf, omdat ze allemaal in rap tempo geïntroduceerd worden, en bovendien in chaotische visuele stijl (de karige digitale video-opnames bevatten een overdaad aan close-ups en zijn vaak te kort achter elkaar gemonteerd). Cabin Fever is dankzij prima acteerprestaties een boeiend familiedrama, maar door gebrek aan een solide basis of originaliteit een snel vergeten film. (Paul Caspers)Truly Human (Et rigtigt menneske)
(Åke Sandgren, 2001)
Iedereen die ooit jong geweest is, heeft wel eens van het vriendje achter het behang gehoord. In de achttiende Dogma-film Truly human van de Deense regisseur Åke Sandgren heeft ook Lisa zo’n vriendje. De behangbewoner wordt kort maar krachtig ‘P’ genoemd. Als Lisa op tragische wijze verongelukt, komt ‘P’ tot leven en moet hij na de sloop van ‘zijn’ huis het veilige behang inruilen voor een vijandige en onbekende wereld. Vanwege zijn onvermogen om zich als een normaal mens te gedragen, wordt hij voor een verwarde allochtoon aangezien en zo belandt hij in een asielzoekerscentrum. Langzaam leert hij daar zichzelf te redden en komt hij op eigen benen te staan. Zijn liefde voor kinderen wordt echter al gauw voor perversiteit aangezien, waarna hij geconfronteerd wordt met zijn eigen onvermogen om te leven in een wereld waar genegenheid altijd een bijbedoeling heeft. Nikolaj Lie Kaas geeft ‘P’ op voortreffelijk wijze gestalte aan de naïeve ‘P’ die zo onschuldig is dat er voor hem geen plaats is in het leven van alledag. Dit gegeven levert niet alleen zeer komische situaties op, maar schetst ook het hedendaagse wantrouwen voor de oprechte kindervriend. Dit wantrouwen is terecht, maar daarom niet minder triest. Onschuld bestaat al lang niet meer en als het zo nu en dan opduikt, wordt het voor schuld aangezien. Dit vertederende en soms hilarische sprookje brengt dit op ongecompliceerde wijze aan het licht. (Martijn Boven)Home Sour Home (Hem ljuva hem)
(Dan Ying, 2001)
Het Zweedse Home Sour Home is een drama over een man (Michael Nyqvist uit Together) die zijn vrouw en zoon die mishandelt. Als hij verlamd raakt, ontwikkelt zich een pychologisch drama tussen het drietal en de nietsvermoedende zus van de man. Regisseur Ying kiest voor een sobere, realistische aanpak, met heldere beelden van een handgedragen camera en (afgezien van een simpele metaforische voice-over door de zoon) een eenvoudig en direct narratief. Het resultaat is een afstandelijk maar redelijk aangrijpend drama van huiselijk geweld. De overtuigingskracht van de film wordt sterk verminderd door een soms ontbrekende logica en geloofwaardigheid, een gekunstelde werkelijkheid (de karakters leven te in een sociaal isolement) en niet bijzonder sterk ontwikkelde personages. Goede acteerprestaties (hoewel Nyqvist geen sterke indruk maakt als de gekwelde huisvader) en de sobere, realistische sfeer maken veel goed, maar kunnen Home sour home niet redden van de indruk van een weinig geslaagde film. (Paul Caspers)