Exorcist: The Beginning

Een kleine twintig jaar later ben ik nog steeds geen grootafnemer van horrorfilms. Niet omdat ik bloed en ranzigheden niet waardeer in een film, maar meer ter bescherming van mijn medefilmkijkers. Ik ben namelijk zo’n typetje dat zo hard meeleeft met de personages, dat ik bij het minste of geringste van mijn stoel stuiter van schrik. Maar toen mij de eer ten deel viel om het inmiddels alweer vierde deel in de Exorcist-reeks te bespreken, kon ik dit aanbod niet laten liggen.

Buitenlandse doorbraak

The Exorcist 4: The Beginning zou de buitenlandse doorbraak worden voor onze eigen Hollandse Antonie Kamerling. Helaas voor hem heeft het niet zo mogen zijn. Niet dat zijn acteerprestaties beneden de maat zijn, hij heeft simpelweg niet de kans gekregen zich te bewijzen. Op de voorkant van de Nederlandse persmap staat nog vol trots de naam van Kamerling naast die van hoofdrolspeler Stallan Skarsgard vermeld, maar dat is toch iets té optimistisch gesteld. Twee minuten. Dat is de tijd die hij hoogstens te zien is in deze film. Twee belangrijke minuten, dat dan weer wel, want Kamerlings oneliner “God is not here today, priest” wordt tot in den treure herhaald in het hoofd van de afvallige priester Merrin (Skarsgard).

Duistere kracht

Het is deze Merrin waar het verhaal om draait. Door de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog heeft hij zijn geloof in God verloren. Zijn leven als priester heeft hij achter zich gelaten om zich te wijden aan onderzoek. Archeologie om precies te zijn. Zijn achtergrond als man van God komt hem goed van pas wanneer hij wordt uitgezonden naar Kenia. Hier is een eeuwenoude kerk gevonden op een plek waar deze logischerwijs nooit zou kunnen zijn gebouwd. Zoals te verwachten valt bij The Exorcist blijkt dit iets te maken te hebben met een duistere kracht die zich hier bevindt.

Valkuil

Opvallend aan deze film is vooral dat hij niet echt eng is; iets dat toch een eerste vereiste is voor een horrorfilm zou je denken. Een paar schrikmomenten zitten er wel in, maar om nou te zeggen dat je gedurende de hele film op het puntje van je stoel zit, nee. Daarbij is het regisseur Renny Harlin niet gelukt de valkuil van de moderne techniek te vermijden.

Anatomisch onmogelijk

In het eerste deel uit 1973 loopt een bezeten Linda Blair de trap af op een manier die anatomisch volstrekt onmogelijk is. Een scène die inmiddels met recht klassiek te noemen is. Juist doordat haar bewegingen enigszins schokkerig aandoen kun je je voorstellen hoe pijnlijk het zou moeten zijn voor het gastlichaam waarin het kwaad zich verschuilt. Niet dat hier in de film een punt van wordt gemaakt, maar het voelt ècht. Als iemand echt bezeten zou zijn door de duivel, zou het er welhaast zo uit moeten zien. In The exorcist 4 heeft Harlin ervoor gekozen moderne technieken te gebruiken. De bewegingen van de bezetene in zijn film zijn vloeiend en overduidelijk gecreëerd met behulp van een computer. Het ongemakkelijke gevoel is weg en daarmee ook een stukje spanning. Veel gestuiterd heb ik dan ook niet bij deze film. En wanneer zelfs ik ten hoogste twee keer echt schrik, kun je er gif op innemen dat de echte horrorliefhebber moeite moet doen zijn of haar slaap te bedwingen.