Van de plot gerukt
Een recensent omschreef de filmmusical Grease ooit als roomijs: niet echt gezond, maar gewoon onweerstaanbaar. Ik had destijds hetzelfde gevoel bij het lezen van The Da Vinci Code: slecht ontwikkelde karakters, een ongeloofwaardige plot, belabberde schrijfstijl, maar wat een entertainende thriller. Kan hij dat kunstje herhalen met Inferno? Ja en nee.
Ja, omdat Dan Brown er opnieuw in slaagt om een absurd gegeven met een rotvaart te vertellen. Zodat je geen tijd hebt je te ergeren aan de bordkartonnen personages en de overvloed aan clichés (‘De mediterrane zon scheen fel op het dek van de Mendacium, die op de golven van de Adriatische Zee deinde’ – waw). Zodat je gedwongen wordt verder te lezen tot het einde van het hoofdstuk, dat helaas steevast eindigt met een cliffhanger. Zodat je er dus snel nog een hoofdstuk bij wilt doen. Kortom, in dat opzicht is Brown wederom meer dan geslaagd.
Nee, omdat de auteur tussen The Da Vince Code en dit boek de kwalijke en geweldig storende gewoonte heeft geperfectioneerd om aan onverholen product placement te doen. Professor Langdon, zijn vaste hoofdpersonage, draagt nog altijd tweed kostuums van een welbepaald merk, er wordt geen gin of whisky gedronken, maar Bombay Sapphire en Highland Park single malt, en op een bepaald moment passeert zelfs heel expliciet een privé-vliegtuigmaatschappij voor welgestelde burgers – ongetwijfeld een service waar de schatrijke auteur al eens gebruik van heeft gemaakt.
Dat product placement, en dat zou Brown toch moeten weten, rukt je als lezer uit de suspension of disbelief, die zo broodnodig is bij dit soort knettergekke plots.
Overbevolking
Over die plot kunnen (en moeten) we kort zijn: als we het tot in detail vertellen, is de kans groot dat u als lezer het boek met hoongelach zult onthalen en het sowieso links laat liggen. Maar dan mist u misschien wel de perfecte vakantieliteratuur.
De wereld raakt stilaan overbevolkt. Daar zijn we het met zijn allen over eens. Maar niet iedereen komt met een even radicale oplossing als Zobrist: die wil één derde van de wereldbevolking decimeren door de Zwarte Dood – de middeleeuwse pest – op de bevolking los te laten.
Maar in plaats van dat gewoon te doen en dus de nodige ziektekiemen op een druk plein los te laten en de besmetting zijn werk te laten doen, besluit hij om een spelletje te spelen en overal aanwijzingen achter te laten, waarbij hij zich laat inspireren door Inferno, het eerste deel van Dantes beroemde Goddelijke Komedie, waarin hij het vagevuur beschrijft. Want ook de mensheid bevindt zich volgens de booswicht in die fase. Aan professor Langdon om al zijn ervaring als professor in de symbologie (bestaat dit eigenlijk?) in te zetten en een afschuwelijke ramp af te wenden.
Toeristische dienst
Nu doemen er twee vragen op. Ten eerste: waarom zou Zobrist zo veel moeite doen om een kat-en-muis-spelletje te spelen, als hij doodleuk en zonder iemand daarvan te verwittigen zijn plan tot uitvoer kan brengen? Heel eenvoudig: omdat de auteur anders geen boek van ruim 400 pagina’s kan vullen.
Een nog prangender vraag is deze: waarom kiest de antagonist voor de wel heel pittoreske en charmante steden Firenze, Venetië en Instanbul? Ook heel eenvoudig: omdat Dan Brown in zijn achterhoofd al volop bezig is met een mogelijke verfilming van het boek. En dat is misschien wel de meest opvallende vorm van product placement: de betreffende steden worden zo fraai en clichématig in beeld gebracht dat het wel lijkt of Brown het op een akkoordje heeft gegooid met de respectieve toeristische diensten. Om maar één voorbeeld te noemen:
Een architect had het paleis eens beschreven als iets wat voortkwam uit de natuur zelf… alsof de enorme stenen bij een aardverschuiving van de hoge steile heuvel waren gerold en zich aan de voet daarvan hadden verzameld tot een fraaie, smaakvolle barricade.
Interessant detail: bovenstaande omschrijving vindt plaats tijdens een achtervolging, en wordt gevolgd door nog enkele bedenkingen van professor Langdon, die daarbij zelfs citeert uit… toeristische brochures.
Conclusie: wie bereid is zich over alle onwaarschijnlijkheden, van de pot gerukte plotwendigen, drakerige omschrijvingen en schreeuwerige advertenties heen te zetten, begint aan een jachtige thriller door drie van ’s werelds bekendste hotspots. Met het voortbestaan van de mensheid als inzet. Wie daar niet toe bereid is, zal zich meteen in Dantes hel wanen. Aan u de keuze.
