Theater / Voorstelling

Tegenstrijdige gevoelens

recensie: Max Douw - Positief Objectief

‘Wie is bang voor de dood?’ vraagt Max Douw aan het publiek. Niemand weet hoe hierop te reageren. Eén vrouw is zo dapper om voorzichtig haar hand op te steken. Volgens Douw hoeft ze zich nergens druk om te maken en hij kan het weten, hij heeft de dood namelijk al meegemaakt. Alles gaat bij hem andersom: hij is al overleden en voor hem is de geboorte het onbekende. Hij lijkt misschien jong, maar leeft al heel lang. Hij zal er steeds jonger uit gaan zien, totdat hij geboren wordt.

Positief Objectief, of zoals Douw het liever zou willen noemen ‘Het zou best over leegte kunnen gaan’, bestaat voor een groot deel uit liedjes die hij achter de piano zingt en speelt. Het zijn voornamelijk Nederlandstalige liedjes – maar sommige zijn Duits of Frans – die een melancholiek gevoel oproepen. Dit wordt versterkt door de vrij donkere en lege ruimte waar de voorstelling zich afspeelt. Maar doordat Douw de liedjes vaak over de top brengt, wordt het niet zwaar. Zo zingt hij een triest nummer waarbij hij overdreven zielig kijkt.

De muziek is heel verdrietig, maar door de overdreven gelaatsuitdrukkingen is het toch komisch om naar te kijken. Verder zijn de teksten lang niet altijd serieus, zoals bij zijn bewerking van ‘Zij gelooft in mij’ van André Hazes. De muziek is hetzelfde gebleven, maar de tekst gaat over zijn moeder als oervrouw, wat hij zo serieus brengt, dat het te overdreven is. Door dit contrast tussen melancholisch en grappig, zorgt Douw ervoor dat verschillende, tegenstrijdige gevoelens bij je los worden gemaakt. Soms weet je simpelweg niet hoe je moet reageren. Is iets nou lachwekkend of juist schrijnend?

Spontaan klappen

Naast het zingen, spreekt Douw ook. Hierbij is de rode draad de geboorte en het moederschap. Zo vertelt Douw dat hij bang is voor zijn geboorte, omdat die voor hem onbekend is, aangezien hij alles andersom meemaakt. Iets anders wat steeds terugkomt is het verhaal van Debby, een dochter van een prostituee die zelf ook in de prostitutie belandt. Alsof het haar lot is. Niet alle stukjes die Douw opvoert passen logisch in het geheel. Zij brengen je soms in de war, doordat je niet weet waar ze toe leiden. Aan de andere kant zijn sommige heel leuk. Zo speelt hij een technicus die naar een decorstuk komt kijken. Het is een sullige man die zegt nooit applaus te krijgen, terwijl híj de echte kunstenaar is. Als reactie begint het publiek spontaan te klappen.

Een combinatie

Doordat Douw veel kleine stukjes opvoert en typetjes speelt, doet Positief Objectief al gauw aan cabaret denken. Toch is er een wezenlijk verschil. Hij maakt mensen wel aan het lachen, maar dat is niet zijn eerste doel. Het gaat om het contrast tussen verschillende gevoelens, zoals melancholisch en vrolijk. Het publiek moet zich afvragen of het wel geoorloofd is om over iets te lachen. Er zijn zeker cabaretelementen aanwezig, maar het zou zijn voorstelling tekort doen om die enkel zo te noemen. Je zou, door de grote muzikaliteit en de verhalen en typetjes die erin voorkomen, zijn voorstelling kunnen zien als een combinatie van muziektheater, toneel en cabaret.

Niet bang om te falen

Het goede van Max Douw is de manier waarop hij het publiek in de voorstelling betrekt. Hij krijgt het voor elkaar bijna iedereen mee te laten zingen met zijn liedjes. Met zijn indringende blik sleept hij de toehoorders mee in zijn muziek en verhalen. Hij is ook niet bang om op dit punt te falen. Zo ligt onder elke stoel een pen, voor het geval je een verzoeknummer voor hem hebt. Niemand maakt hier gebruik van, maar dat maakt niet uit. Het gaat erom dat hij niet bang is voor zijn publiek en bereid is risico’s te nemen.

Positief Objectief is de eerste voorstelling van Max Douw sinds hij in 2007 is afgestudeerd aan de Amsterdamse Toneelschool en Kleinkunstacademie. Hij heeft deze opvoering gebruikt om te experimenteren met het publiek. Hoe zorg je ervoor dat de toeschouwers mee gaan doen? Waar reageren ze wel op en waarop niet? Douw krijgt het uiteindelijk voor elkaar iedereen actief te betrekken bij de voorstelling. Hij is een veelbelovende beginnende theatermaker, van wie we nog veel zullen horen.