Film / Films

Incoherente puinhoop in stalinistisch Rusland

recensie: Child 44

Child 44 kent een grauwe sfeer, voortreffelijke cast en een bestseller als basis, maar toch is de film bijna net zo’n grote puinhoop als het tijdperk waarin het zich afspeelt.

Child 44 is gebaseerd op het gelijknamige debuut van Tom Rob Smith uit 2008, waarin hij een personage gebaseerd op seriemoordenaar Andrei Chikatilo – actief in de jaren zeventig – in het stalinistische Rusland uit de jaren vijftig plaatst. In Child 44 speelt Tom Hardy de MGB-agent Leo Demidov, een pro-Stalin idealist die verraders van het regime opspoort en ondervraagt. Leo en zijn sadistische collega Vasili (Joel Kinnaman) arresteren dierenarts Anatoly Brodsky (Jason Clarke) wegens verraad. Anatoly is ondergedoken op een boerderij, Leo spoort hem op en terwijl Leo een vluchtende Anatoly achtervolgt, besluit Vasili ‘een voorbeeld te stellen’ en het halve boerengezin te executeren wegens verraad.

Moord als Westers fenomeen

34525-incoherente-puinhoop-in-stalinistisch-ruslandBrodsky wordt gevangen genomen en gemarteld door Vasili. Hij bekent, geeft een paar namen van andere ‘verraders’ en wordt geëxecuteerd. Een van de namen is die van Leo’s vrouw Raisa (Noomi Rapace). Leo krijgt de ondankbare taak van Majoor Koezmin (Vincent Cassel) om zijn eigen vrouw aan te geven, maar weigert en wordt met zijn vrouw verbannen naar Volsk. Daar aangekomen raakt Leo gefascineerd door een reeks kindermoorden in een land waar ‘moord’ een Westers fenomeen is en dus niet bestaat. Volgens de film althans, die ons tot vervelens toe ‘There is no murder in Paradise‘ mededeelt.

Zoals hierboven in twee alinea’s het plot uiteen wordt gezet, zo zou regisseur Daniel Espinosa ook in een kwartier de personages en de situatie kunnen introduceren. Half uurtje misschien. Kunnen we door met het interessante gedeelte van de film, namelijk het oplossen van de serie kindermoorden langs het spoor, binnen een regime dat weigert zoiets als een moord te erkennen. Maar dat gebeurt niet. Espinosa schetst in laag tempo en zonder suspense ruim een uur lang een situatie waarin iedereen een verrader kan zijn, zonder zich met het hoofdplot te bemoeien. Niet zo gek dat de eerste versie van Child 44 vijfenhalf uur duurde. Ook daarna ontbreekt spanning, omdat de kindermoordenaar (Paddy Considine) in beeld verschijnt en niet bepaald angstaanjagend is.

Chaotisch moddergevecht

Espinosa, bekend van het Zweedse Snabba Cash en de rechtlijnige actiethriller Safe House, heeft grote moeite met het vertellen van een complex, coherent verhaal en werkt met een script dat hoofd- en bijzaken niet van elkaar kan onderscheiden. Elke gebeurtenis en elk subplot uit het boek wordt verfilmd, waardoor de structuur vervaagt en de film een enorme puinhoop wordt. Zelfs met een eerste akte van ruim een uur is Espinosa gedwongen om allerlei ad-hocoplossingen te introduceren, zoals de scène op het station van Moskou waar Raisa van dertig meter afstand constateert dat een bewaker niet kan lezen. Dit soort scènes zijn onbedoeld lachwekkend, net als de chaotische, modderige finale tussen Vasili en Leo waar je door de modder niet kan zien wie wie is, laat staan wie wat doet.

Tevens niet optimaal zijn de Russische accenten van de getalenteerde cast. Waarom Hollywood nog steeds denkt in historische films accenten te moeten gebruiken is een raadsel, want het is eerder komisch dan authentiek. Met name het dikke accent van Tom Hardy, die verder indringend en bruut is als Leo Demidov, werkt soms op de lachspieren en doet denken aan Teddy KGB uit Rounders. Bij anderen zoals Gary Oldman en Vincent Cassel ontbreekt het accent in enkele scènes volledig. Het is typerend voor een film die schippert tussen politieke thriller, detective, historisch drama en liefdesverhaal en uiteindelijk kant noch wal raakt.