Op reis met Manon Ossevoort

Dromen zijn geen bedrog. Hoewel Manons avontuur een half jaar geleden hier en daar nog wat sceptisch werd ontvangen, heeft ze inmiddels veel respect afgedwongen. Ondanks onverwachte tegenslagen en oponthoud zette ze door, en inmiddels rijdt ze op haar trekker door Afrika op weg naar het zuiden. Tijdens haar verblijf afgelopen najaar in Bosnië-Herzegovina en Kosovo speelde ze haar voorstelling bij War Child-projecten, op scholen en in een jeugdgevangenis. Het reizende Trekkerteam is uitgebreid: Colin (technicus en bestuurder van de volgwagen) heeft gezelschap gekregen van medereizigers Saar en KJ, en een klein zwart zwerfhondje dat Kosovo gedoopt werd. Enig oponthoud was er in de haven van Alexandrië: het kostte vier weken om de benodigde papieren voor de trekker te bemachtigen. Maar het lukte, met veel geduld, kopjes thee en ‘Gods wil’ en zo heeft er voor het eerst in de geschiedenis een trekker Egypte doorkruist. Sinterklaas kwam vervolgens langs in de Sahara, en de trekker heeft een zonnedakje gekregen. Ook zijn er camerabeugels gemonteerd, zodat Manon opnames kan maken voor de documentaire die er over Zuidpool gaat verschijnen.

We interviewden Manon per mail en we ontvingen haar antwoorden vanuit Khartoum, Soedan.

Je hebt je voorstelling Doe inmiddels op heel uiteenlopende plaatsen en voor heel verschillende toeschouwers gespeeld: voor vakantiegangers en oorlogsslachtoffers. Een groter contrast is haast niet denkbaar. Waren de reacties ook verschillend?

Mijn voorstelling gaat vooral over plezier maken en het koesteren van een diepe wens, en dat zijn dingen waar iedereen wel van houdt of mee bezig is. Oorlogsslachtoffers willen graag meer plezier in hun leven om de oorlog af en toe te kunnen vergeten, en veel vakantiegangers willen graag plezier om hun stress of problemen aan de kant te zetten.

Toch is de voorstelling die ik in de jeugdgevangenis van Kosovo speelde tot nog toe voor mij de meest ontroerende geweest. Ik was van tevoren heel zenuwachtig, maar het moment waarop ik iedereen vroeg zijn dromen op te schrijven was zo wonderlijk. Gevangenisbewakers en gedetineerden (van mijn eigen leeftijd) zaten naast elkaar in stilte te schrijven en hartverwarmend te glimlachen. Ik voelde de gezamenlijke blijdschap over het feit dat al deze wensen nu echt op reis gingen. Want of je nou vast zit in een gevangenis of in een land dat net uit de oorlog komt, je zit vast in een vacuüm. Het is dan zo fijn dat een deel van jou naar buiten mag, en dat er misschien iemand zal zijn in de buitenwereld die hoort van je wens of zal zien wat er in je omgaat.

Met Zuidpool pleit je voor de kracht van de fantasie, en probeer je troost en hoop te geven. Zijn er misschien voorstellingen (of boeken, films, muziek) die jou zelf wel eens zo hebben geïnspireerd? En heb je muziek meegenomen voor onderweg?
Forrest Gump vind ik nog steeds een heerlijke film. En wat betreft muziek: stiekem ben ik altijd op zoek naar muziek die me zo’n gevoel van troost, hoop of levensvreugde geeft. Mijn favoriete zangeres op dit moment (en waarvan ik ook muziek mee op reis heb genomen) ken ik helaas niet bij naam. Ze is zwart geloof ik, haar stem is heel diep en heel warm en vol levenskracht en haar liedjes zijn eigenlijk verdrietig maar ik word toch steeds blij als ik naar haar naar luister. Krachtige muziek, verschrikkelijk dat ik haar naam niet meer weet! Verder luister ik onderweg naar Stevie Wonder, Jack Johnson, Jamie Cullum, Counting Crows, Björk en naar André Manuel, die ook de muziek maakte voor mijn voorstelling. Hij is de Nederlandse Tom Waits en een eeuwige kleuter. Zijn liedjes MOESTEN gewoon mee op deze reis, anders vergeet ik af en toe hoe fijn het is om op mijn kop te staan en tegendraads te zijn!

Marco Borsato zong vlak voor mijn vertrek het lied Vlinder voor me in een volle Antwerpse muziekhal. Ik sloeg steil achterover van dit grote gebaar en was er ook erg door geraakt. Want als ik dit jaar iets heb geleerd dan is het wel: “Je hoeft niet meteen een vlinder te zijn!” Heel troostrijk voor de angsthaas in me.

Je krijgt veel hulp van je familie bij het realiseren van Zuidpool.
Wat betekent dit voor je en hoe is het om ze zo lang niet te zien?

Ik ben samen met mijn tweelingzusje en mijn broertje opgegroeid in het restaurant van mijn ouders, en in mijn jeugd waren mijn ouders altijd hard aan het werk. Sinds een paar jaar zijn ze minder gaan werken, en zijn ze totaal veranderd. Ik heb het idee van deze reis jaren geleden als eerste aan mijn ouders verteld. Ik dacht: “Als zij me voor gek verklaren, dan weet ik genoeg.” Maar na ongeveer een minuut stilte zei mijn vader (of mijn moeder): “Als je dit echt wilt, dan moet je er niet over praten, dan moet je het doen.” En dat heb ik dus gedaan.
Na drie jaar kwam ik weer bij ze terug omdat ik startte met de voorbereidingen van Zuidpool. En ik heb ze verteld dat ik het geweldig vond dat ze al die tijd – zonder woorden – achter me hadden gestaan. Dat ik nu echt begon maar dat ik me realiseerde dat ik er niet zou komen zonder de hulp van andere mensen, en dat ik heel blij zou zijn als ze me op de een of ander manier zouden willen helpen. Ze zouden er over nadenken. Mijn ouders hebben inmiddels heel wat sponsors gevonden. Ook regelt mijn vader nu de financiën en mijn moeder onderhoudt ontzettend lief allerlei contacten nu ik weg ben. Zij is ook degene die alle verzamelde dromen digitaal vastlegt, en dus de enige die er een glimp van opvangt! Mijn zusje beheert de webshop en verstuurt trekker T-shirts, droomcertificaten en singeltjes… Het is ongelooflijk hoe mijn familie achter me staat tijdens deze reis! Ik weet niet waar ik was geweest zonder ze. Waarschijnlijk wel hier, maar met minder mensen om me heen, en met een veel eenzamer gevoel.
Ze reizen als het ware met me mee en ik denk dat ze dat zelf ook zo voelen. Ze staan helemaal achter de inhoud van het project en we bellen regelmatig. Ik geloof dat ik nu een intensievere band met mijn familie heb als voor de reis, op een heel bijzondere manier.

Je bent nu een half jaar onderweg. Hoewel je je project goed voorbereidde, begon het toch met een droom, iets wat er nog niet was. Hoe is het om je droom werkelijkheid te zien worden, om hem echt te beleven?

Tijdens het verwezenlijken van deze ‘droom’, dit project, liep ik gigantisch tegen al mijn angsten en onvermogen aan. Vaak dacht ik: “Waar komt mijn naïviteit vandaan, mijn geloof dat het kan en dat het goed is?” Mijn angsten uitten zich in vele praktische bezwaren, vaak door anderen aangewakkerd. Er was een eindeloze, schijnbaar onoverkomelijk waslijst van dingen die gedaan of geregeld moesten worden om Zuidpool mogelijk te maken. Ik heb me er als een sukkel (zo voelde het) stapje voor stapje doorheen gebeten, obstakel na obstakel, in slakkengang. Elke dag moed verzameld, behoorlijk onzeker geworden door het gelach van anderen. Ik wist best dat mijn project dwaas en naïef klonk maar ik heb toch volgehouden. Nu mijn plan werkelijkheid geworden is hoor ik pas de complimenten, en ik denk dat het vaak zo gaat. Mensen worden pas enthousiast als ze zien dat je echt iets doet en niet alleen maar praat. Jammer, maar ik snap het wel. Zelf heb je immers al een beeld bij ‘hoe het zijn zal’, anderen hebben dat niet. Hoewel je veel hulp van anderen nodig hebt, verwezenlijk je een droom dus in eerste instantie op eigen kracht.

Nu ik op weg ben is er een grote last van mijn schouders gevallen. Het is echt helemaal niet zo moeilijk, de ‘onoverkomelijke problemen’ komen vaak één voor één in plaats van allemaal tegelijkertijd. Er zijn bovendien altijd mensen die je willen en kunnen helpen. En ondanks alle voorbereidingen geloof ik nog steeds dat je ook gewoon je rugzak kan oppakken en gaan, want uiteindelijk kun je een reis niet echt plannen. Met een beetje fantasie, humor en doorzettingsvermogen kom je vaak een heel eind.

Ik ben elke dag nog verbaasd en betoverd omdat deze reis is mooier is dan ik ooit had kunnen bedenken. En dit komt vooral door de mensen die ik onderweg tegenkom, de mensen die me helpen, inspireren, uitnodigen. De wereld blijkt een veel grotere ‘schattigheidsfactor’ te hebben dan ik had gedacht. Zelfs de autoriteiten van het beruchte Soedan hebben tot nu toe alleen maar naar me gelachen en gevraagd of ik zin in thee had, in plaats van me naar mijn paspoort te vragen! Respect is alles, daar ben ik wel achter.

Lees hier Zuidpool, deel 1 en hier Zuidpool, deel 2.

Heb je nog vragen over dit bijzondere avontuur, dan kun je ze ons mailen.

8WEEKLY houdt contact met Manon en legt je vraag aan haar voor.