M-Lab wordt kraamkamer voor muziektheater
Op twee meter afstand van een Nederlandse musicalster als Vera Mann of Henk Poort staan, het kan vanaf dit najaar allemaal in het aan de noordelijke IJ-oever gelegen M-Lab. Hier kan niet alleen worden gesleuteld aan nieuw Nederlands muziektheater (van hiphopmusical tot kleinkunst en van theaterconcert tot rockopera), maar zullen ook zo’n 150 voorstellingen per jaar worden opgevoerd. Prijs van een kaartje: maximaal vijftien euro.
“Fijn dat jullie het allemaal gevonden hebben”. Zo begroet Koen van Dijk de ‘luitjes’ van de pers. Dat is nog niet zo’n gekke opmerking, want bij het M-Lab moet je een fikse speurtocht maken door een industriegebied in Noord. Terwijl de cirkelzaag krassende geluiden maakt en de zaagsellucht je neusgaten binnenkruipt, steekt musicalmaker Koen van Dijk (hij werkte aan 25 musicals mee) zijn verhaal af. Dat het idee voor een plek waar nieuwe vormen van muziektheater de kans krijgen om te rijpen bij Janine en Joop van den Ende vandaan komt. Dat er te vaak naar bestaande musicals wordt teruggegrepen en dat er juist grote behoefte is aan nieuw, oorspronkelijk Nederlands muziektheater. En dat M-Lab er naar streeft om tussen de acht á tien nieuwe producties per jaar op te voeren in het eigen theater, dat 150 stoelen telt.
Bijna verliefd
~
Bijna verliefd spreekt Van Dijk over de bruggen en de zwevende dansvloer en wat je daar voor geweldige dingen mee kan doen, terwijl de opgetrommelde pers alleen nog maar een lege loods ziet. Het onderstreept het tomeloze enthousiasme waarmee hij en zijn medewerkers aan het project zijn begonnen.
Dat er behoefte is aan nieuw, oorspronkelijk muziektheater is snel verklaard. “Er gaapt een groot gat tussen een goed idee voor een musical hebben en zo’n productie daadwerkelijk in een theater kunnen uitvoeren. Een producent heeft zeker 80 tot 100 voorstellingen nodig om uit de kosten te komen. Vandaar dat vaak wordt teruggegrepen op bekende namen, titels en liedjes. En daarom komen Grease, Annie of My Fair Lady nog maar een keer langs. Producenten durven bijna niet meer iets nieuws te proberen, met als gunstige uitzondering producties als Doe Maar (dit seizoen) en Ciske de Rat (volgend seizoen).”
Dat is echter niet de enige moeilijkheid. Aangezien er weinig nieuw werk op de planken wordt gebracht, zien veel goede zangers en dansers uit Nederland zich genoodzaakt om hun heil over de grens te zoeken. “Wat hier ontbreekt is het tweede circuit, zoals je in New York Off-Broadway hebt en The Fringe in Londen.”
Proefdraaien
~
Het M-Lab wil theatermakers de kans geven om, met steun van ervaren professionals, aan een nieuwe productie te sleutelen. “Soms is het jammer dat je niet eerst een kleine versie kunt uitproberen, voordat je de stap naar de grote theaters zet. Stel, er gaat een grote musical in première en alle recensenten vinden het script slecht. Dat kun je voorkomen als er een plek is waar je zo’n script in kleine bezetting kunt opvoeren en kunt zien wat er nog aan verbeterd moet worden. Dat is namelijk iets wat je niet op de academie kunt leren; dat moet je in de praktijk leren door uit te proberen.”
Voor het M-Lab heeft Koen van Dijk inspiratie opgedaan in het Londense Donmar Warehouse. “Ze durven daar dingen te doen waardoor de theatermakers en de producenten vaak de schellen van de ogen vallen. Daar durven ze een grote musical tot de essentie terug te brengen, zodat je beter begrijpt waar het eigenlijk om gaat. Zij hebben bijvoorbeeld Cabaret opgevoerd, maar zonder decor en effecten, zodat je goed ziet dat de voorstelling ons ook in deze tijd wat te vertellen heeft. Dankzij hun initiatief is Cabaret aan een nieuw leven begonnen en konden we het vorig jaar in Carré zien. Kortom, wat we hier dus willen voorkomen is dat je verzuipt in decors en effecten, terwijl je script nog niet in orde is.”
Het M-Lab, dat financieel wordt gesteund door de VandenEnde Foundation en de gemeente Amsterdam, bruist van de plannen: acht à tien nieuwe muziektheaterproducties per jaar, waar soms niet meer dan vier voorstellingen van zullen worden gegeven (waarna er weer verder aan kan worden geschaafd), presentaties van de Nederlandse musicalopleidingen en nieuwe ensceneringen van bestaande musicalproducties. In juni 2007 wordt proefgedraaid met voorstellingen van de diverse theaterscholen en in september volgt de officiële opening, met een voorstelling waar je elke musicalacteur midden in de nacht voor wakker kunt maken: Into the Woods van Stephen Sondheim. Met Vera Mann in de hoofdrol en rollen voor Dick Cohen (Crazy For You) en Wieneke Remmers (Annie).
Kaartjes voor de voorstellingen zijn alleen via de website te bestellen. Daar is uiteraard ook alle informatie te vinden.
