Blind date met Fantasten
Hou je van een beetje avontuur? Ben je wel in voor verrassingen? Dan is Blind date een echte aanrader. Iedere maand gaat een voorstelling van jonge theatermakers, geselecteerd door het Theater Instituut Nederland, op tournee door Nederland. Blind date geeft beginnende en onbekende theatermakers de kans om een groter publiek kennis te laten maken met hun werk.Wie of wat precies speelt, wordt pas kort van tevoren bekend gemaakt om de verrassing niet te vroeg te verklappen. De eerste Blind date van het seizoen is de beeldende voorstelling Fantasten. 8WEEKLY sprak met fantast Marle Brouwer.
Die naam komt niet uit de lucht vallen. Bart Rijnink en Marle Brouwer, de oprichters en artistieke motoren achter Fantasten, delen het vermogen om tot in het extreme te fantaseren en de gekste dingen te verzinnen. Rijnink en Brouwer kwamen elkaar tegen op de Academie voor Toneel en Kleinkunst in Amsterdam. Beiden hadden toen al een dansopleiding achter de rug. Brouwer: “Het klikte meteen. Bart en ik zitten op dezelfde frequentie. Als hij iets zegt of op een bepaalde manier naar me kijkt, begrijp ik meteen wat hij bedoelt. Wij hebben dezelfde ideeën en hetzelfde gevoel voor humor. Ik kan met Bart de mooiste dingen maken, omdat we, als we samen zijn, ons vrij voelen alles te proberen.”
Fantasten
De voorstelling Fantasten begon met het idee van twee buren die elkaar nog nooit gezien hadden. Toen de Gamma vervolgens twee bouwpakketten voor tuinhuisjes leverde, begon het improviseren. In plaats van twee afgebouwde huisjes als decor te gebruiken, gaan Rijnink en Brouwer in de voorstelling, als een soort Adam en Eva in een lege ruimte, met het hout aan de slag. De huisjes worden gebouwd, Adam en Eva worden buren en vervolgens geliefden. De geliefden gaan samenwonen tot het huisje letterlijk en figuurlijk te klein blijkt te zijn.
Achter dit op het eerste gezicht simpele verhaal, schuilt een aantal vragen, die volgens Brouwer en Rijnink, onze generatie twintigers en dertigers bezighouden. Brouwer: “Veel relaties van onze generatie zijn los en vluchtig. Daardoor dreigt er een gemis, namelijk die van de band die twee mensen gedurende dertig jaar kunnen opbouwen. Maar hoe hou je een relatie in stand? Hoe hebben onze ouders, die al dertig jaar getrouwd zijn, dat gedaan? Tegenwoordig wordt er heel anders tegen relaties aangekeken. Alles is mogelijk en bespreekbaar. Snel en efficiënt is momenteel de tijdsgeest. Maar de vluchtigheid ervan verwart ons in relaties.”
Artistieke tweetaligheid
In Fantasten nemen de disciplines dans en toneel een gelijkwaardige plaats in. Brouwer en Rijnink zoeken naar manieren waarop dans en toneel elkaar aan kunnen vullen. Brouwer: “Ik wil een choreografie niet alleen esthetisch mooi uitvoeren. Ik probeer de beweging ook als acteur in te vullen. Andersom wil ik bij een tekst ook mijn lichaam gebruiken, zodat mijn lichaam ook het verhaal vertelt. Wij zoeken naar een ideale combinatie waarin die twee talen elkaar goed aanvullen en samen een logisch geheel vormen.” Dat Rijnink en Brouwer ook echt zowel als danser als als acteur zijn opgeleid is daarbij van wezenlijk belang. Brouwer: “Er zijn weinig spelers die beide technieken ook echt beheersen. Je zou het kunnen vergelijken met het leren van een taal. Je kunt een taal een beetje leren, zodat je wel de woorden kent. Maar dat wil nog niet zeggen dat je de taal echt spreekt. Als je echt tweetalig bent opgevoed, spreek je beide talen vloeiend. Zo is het voor Bart en mij ook wat betreft dans en toneel.”
Persoonlijke benadering
Wat theater zo uniek maakt, volgens Brouwer, is de live aanwezigheid van de acteurs. En die unieke eigenschap moeten makers uitbuiten, vindt ze. Tijdens de voorstelling zelf natuurlijk, maar ook na afloop van de voorstelling. In de beeldende kunst bijvoorbeeld zal het niet zo vaak voorkomen dat de kunstenaar naast zijn schilderij staat om vragen van de bezoekers te beantwoorden. In het theater kan de acteur direct in gesprek gaan met het publiek. Die persoonlijke benadering kun je als acteur ook gebruiken om mensen te vertellen over de voorstelling. Brouwer neemt dit ook vrij letterlijk. “Ik wil er persoonlijk voor zorgen dat iedereen naar de voorstelling wil komen kijken. Door er met mensen over te praten, hoop ik ze aan te steken met mijn enthousiasme. Een persoonlijke benadering werkt volgens mij beter dan een zoveelste flyer in de brievenbus te krijgen. Als we ergens spelen, gaan we het liefst iets vroeger om voor de voorstelling met mensen op straat te praten. Veel acteurs en gezelschappen denken dat mensen uit zichzelf wel komen. Zij houden meer afstand en zien het niet als hun taak om mensen aan te sporen naar het theater te komen. Maar tegenwoordig is het zo dat de zalen maar halfvol zitten. Ik vind dat het wel een taak is van de acteurs om de straat op te gaan en de mensen te vertellen over theater.”
Het is wel natuurlijk wel ontzettend eng om in Den Haag, Zwolle of Heerlen de terrassen af te lopen. Niet iedereen zit op je te wachten en je stelt je op dat moment als acteur heel kwetsbaar op. Maar die kwetsbaarheid is volgens Brouwer ook een heel overtuigende kracht. Er komen ook spontane reacties. Zo kan het kopen van schoenen ineens leiden tot een gesprek over de voorstelling en eindigen in een voor de voorstelling enthousiast geworden verkoopster. En blijkt die persoonlijke benadering toch maar mooi te werken. Brouwer: “Overal waar ik kom, vertel ik over de voorstelling. Niet uit zendingsdrang, maar uit liefde voor theater in de overtuiging dat het dan de juiste mensen treft.”
Fantasten is nog tot en met 6 november te zien. Klik hier voor een speellijst.