Muziek / Interview
special: Interview met William Basinski

Alpha Zones, zorgen en zwangerschap

 

Door het raam waaien geluiden van plaatmetaal. Deconstructiewerkers zijn sinds de vroege ochtend in de weer met een drijvend podium. William Basinski is in Amsterdam, op bezoek bij vrienden. Een grachtenpand, in de buurt van het Centraal Station. Het is vakantie, Basinski is uitgeslapen en keuvelt vrolijk over wat hem op het moment zoal bezighoudt: Alpha Zones, zwangerschap en zorgen. En dansen, toch ook.

‘De eerst keer dat mijn hoofd echt open ging voor drone-muziek: dat moet in ’78 of ’79 zijn geweest, in San Francisco. Er was toen niet veel drone, in ieder geval niet waar ik me bewust van was, maar ik ben in die tijd begonnen met experimenteren. Ik had een idee – ik wilde het geluid van binnen de vrieskist van een oude koelkast opnemen. Een koelkast uit de jaren vijftig. Dus dat heb ik gedaan. Daarna heb ik de tape een aantal keer vertraagd afgespeeld, en ik hoorde de overtonen van de compressor. Blew me away. Mijn eerste lange drone-experiment: ‘The Clocktower at the Beach’.’

‘Ik hou van drones. Onderweg luister ik naar drones, het geluid, de textuur, de pedaaltoon van het orgel. De tijd verdwijnt.  Daarom is Brian Eno’s Music for Airports zo belangrijk voor me. Eno is volledig geslaagd in wat hij wilde bereiken met dat werk: rust, een muzikale denkruimte. Als ik optreed, als ik muziek maak, dan probeer ik dat te bereiken: het creëren van een omgeving waarin de tijd verdwijnt, waarin veertig minuten aanvoelen als vijf. Dat is het doel. Met het ene stuk gaat het snel, en met het andere wat langzamer. Just like children.’

Alpha Zone

‘Als ik optreed ben ik extreem geconcentreerd: dat is de Alpha Zone, dat is mijn bubbel. Buiten de tijd. Het is vooral makkelijk bij het spelen van een blaasinstrument – je wordt er snel high van (lacht). Even weg van buiten, voor even weg van problemen – we all need a bit of chillout. Na een show moet ik weer terugkomen op aarde. Als mensen na afloop de apparatuur willen zien, vragen willen stellen, een handtekening – dan is dat voor mij niet zo eenvoudig. Ik kom dan langzaam, stijfjes weer terug.’

Zwanger

‘Waar het begint? Ah – het is vaak wanneer ik vast hang in een funk – ik vraag mezelf af wat er mis is. Dan: Oops, zwanger. Daar begint het. Om het vuur in de motor te brengen moet er altijd iets willekeurigs gebeuren. Voor ‘A Shadow in Time’ (2016) heb ik mijn favoriete synthesizer na zeven jaar uit de garage opgegraven, een Voyetra 8 Synthesizer (bouwjaar 1982). Starship Enterprise. Ik stof het ding af, plug het in en zet het aan: de machine gaat draaien, de lichten gaan aan.’

‘Ik ben er wat mee gaan experimenteren, het ging allemaal vrij snel en toen het bijna klaar was kwam Jamie (red: partner) luisteren – hij zei: “Eh, it sounds like everybode else.” Ik was furieus. Nu heb ik een paar vrienden in Italië die schone minimal music maken – ik luisterde wat heen en weer en zei tegen Jamie dat mijn stuk inderdaad klonk als iedereen. Ik heb er wat meer tijd in gestopt, meer aan gewerkt en toen was het klaar: ‘A Shadow in Time’. Het komt, denk ik, ergens deze zomer uit.’

‘Tegelijkertijd werd ik gevraagd om een klein stuk te maken voor een galerij in Los Angeles. Dat was vlak na het vertrek van David Bowie. Dus ik ben gaan graven, en ik vond deze aangevreten tapes – die lagen in New York. Ze klonken ge-wel-dig. Ik ben gaan knippen, samenstellen en toen had ik nog wat saxofoonopnames van mezelf uit de jaren tachtig – loops, ook. Dat werd bij elkaar dus ‘For David Robert Jones’, een stuk dat ik opvoer samen met ‘A Shadow in Time’.’

Dansen

‘Waar ik nu mee bezig ben is ernstig anders: Sparkle Division. Ik doe dat samen met Preston Wendell – het wordt dansbaar. Beats. Het begon ook als experiment, maar dat werd snel aardig: snelle footwork-beats. En ik heb mijn saxofoon weer opgepakt… Dertig jaar geleden speelde ik rockabilly in New York, en een paar jaar daarna klarinet bij Antony and the Johnsons. Ik ben nog wat roestig, maar het voelt goed. Wat jazz, beetje avant-garde, beetje muzak, lounge.  Er is ook een track met een zanger uit Londen waar niemand ooit van heeft gehoord. Let maar op. Het gaat over dansen, samen zijn, elkaar omhelzen. Dat soort dingen.’

Wrak

‘Of ik een bezorgd mens ben? Schat – ik ben een nerveus wrak. Ik ben geboren in het jaar van de hond – ze noemen het jaar van de diamond dog, 1958. Het geboortejaar van Prince, Madonna en nog een paar anderen. Ik ben iemand die slaapt met één oog open. Vooral dit jaar heb ik het gevoel dat ik in mijn eigen bubbel moet blijven. Nieuwsflitsen, steekpartijen, election frenzy, crazy shit. We worden blootgesteld aan van alles en nog wat; iedereen een digitale nieuwsfeed.  Het zwarte gat van Facebook. Maar je kunt de chaos van de wereld niet voortdurend uit de weg gaan. Maar ook dit zal voorbij gaan – o, ja – alles gaat voorbij.’

Facebook, 24 juli

William Basinski: ‘I’m at a Turkish bar next to the hotel in beautiful Bielefeld Germany. Everyone else went to bed and the boring hotel bar. Closed. It’s very interesting. There is a Live guitarist singer just started. Anohni and Jamie’s show is f-ing spectacular as is the museum and the people there that made it happen. Just a dream. I cried tears of joy today. And am doing it agAin so please forgive spelling errors. Xox b’