Into the Great Wide Open
Het kleine meisje met vlechtjes draagt een roze miniuitvoering van een gehoorbeschermer voor bouwvakkers. Net als de meeste kinderen. Voor papa en mama is dat misschien maar goed ook. Want hoorde ze wat Faberyayo van de Jeugd van Tegenwoordig vertelt, namelijk dat hij op dat moment met zijn geslacht in dat van haar moeder zit, dan had ze misschien wat vragen gesteld.
Voor de derde keer op Vlieland: Into The Great Wide Open. Het festival hinkt op twee gedachten. Enerzijds wordt geprobeerd een gemêleerd programma te bieden met een kwalitatief hoogstaande dwarsdoorsnede van de hedendaagse popmuziek als hoofdmoot. Anderzijds wil het een festival voor alle leeftijden zijn: jong, oud, gezinnen, yuppen en feestende jongeren. Dat herbergt het gevaar van botsende belevingswerelden. Toch zijn er nauwelijks spanningen.
Het Bospodium
Dat komt deels door de muziek. Folk, singer-songwriters en gitaarpop vormen de basis, maar daaromheen blijkt nog ruimte voor andere genres. Dat alles wordt verdeeld over enkele podia. Een kleine tien minuten lopen van het Sportveld (het belangrijkste festivalterrein) ligt het podium ‘Naar Buiten’, waar veelal luistermuziek geprogrammeerd is. Roosbeef, de band rondom zangeres Roos Rebergen, is eigenlijk net iets meer dan dat. Het is dan ook jammer dat het publiek grotendeels op de grond zit en er niet gedanst kan worden. Het fijne optreden laat zien dat Roos een van de meest authentieke zangeressen is in Nederland. Zowel in verschijning, stem als tekst kent ze een eigenheid die bij veel acts ontbreekt.
De mannelijke exponent van deze soort muziek is de aanstekelijke Lucky Fonz III. Voor hem geldt hetzelfde als voor Roosbeef. We hebben te maken met bijzondere teksten en een stem waarvan de essentie niet de zuiverheid is, waardoor valse noten logisch klinken en zuivere noten zoveel zuiverder. Het is muziek om te haten of te beminnen. Maar van de grote en groeiende verzameling Nederlandse liedjesschrijvers doen op dit moment eigenlijk alleen Lucky Fonz en Roos Rebergen er echt toe. Deels door hun talent, maar vooral door het ogenschijnlijk ontbreken van grenzen tussen ideeën en expressie.
Dat laatste gaat ook op voor de innemende Marques Toliver. De Amerikaanse zanger wilde eigenlijk muziekleraar worden, maar is te goed om niet op een podium te staan. Hij is klassiek geschoold en begeleidt zichzelf met viool en, na een trek van een joint, met glockenspiel. Hij combineert gospelharmonieën met de dynamiek en timing van R&B en heeft het meezingende publiek bij het bospodium volledig op zijn hand. Dat gaat een dag eerder overigens ook op voor de talentrijke Michael Kiwanuka, die geenszins teleurstelt. Zijn prachtige, volle soulstem en de ritmiek van zijn gitaar laat de gezinnen en jongeren wegdromen. Er vanuit gaande dat Kiwanuka nog groeit in zijn composities, gaan we nog veel van hem horen.
Het Sportveld
Terwijl de zon volop schijnt (het is of ook de zomer gewacht heeft op Into The Great Wide Open) is het op het Sportveld vaak ook genieten. Van het lekkere eten dat met lokale en verse producten wordt bereid bijvoorbeeld. Wel een punt waarop aan de brede doelgroep voorbij wordt gegaan: door de restaurantprijzen is het alleen voor de gezinnen en yuppen goed betaalbaar. Een mooi initiatief zijn de bidons van ‘krnwtr’, gratis te vullen met water uit de Vlielandse duinen. Maar je eigen flesje mag ook. De rondhollende kinderen vervullen ook dagelijks een belangrijke taak door het verzamelen van lege glazen. Zo is het nergens bezaaid met plastic.
Maar het volgende is echt uniek: eerst een mooi, en voor Scandinavische begrippen zelfs bijna optimistisch optreden van het Noorse duo Kings of Convenience, dan onder de avondzon een verkwikkende duik in de Noordzee, om vervolgens te stranden bij een steengoed optreden van de Jeugd van Tegenwoordig. De Amsterdamse rappers zijn nuchter, scherp en niet van plan zich aan te passen aan het festivalpubliek. Stagediven? Tuurlijk. En er mag gedanst worden. Producer Bas Bron (die een dag later met eigen band Bastian laat zien dat hij als beatmaker van DJVT tien keer beter is dan als zanger) plakt live beats aan elkaar en hier en daar improviseert hij zelfs. Vocoder erbij, wat seksuele toespelingen en terwijl papa en mama zich afvragen of ze misschien even naar de tent moeten gaat het Sportveld los.
Dat lukt een aantal andere acts ook. Soms zelfs zonder echt goed te zijn, zoals Crystal Fighters en tUnE-YarDs, maar meestal door dansbare en puntgave muziek. De ultieme afsluiter van het festival komt dat laatste compliment toe: Jungle by Night. Wat is het heerlijk om te weten dat deze jongens zo jong zijn en we hun afrobeat nog jaren kunnen horen. Het is of Fela Kuti blank en negen Nederlandse jongens is geworden. Rapper Jiggy Djé completeert de band. Hij speelt als enige geen echt instrument, behalve de akoestische gieter. Geinig gevonden, maar het publiek is blij als er weer gedanst wordt, in uitzinnige euforie. Jiggy by Night is voor alle doelgroepen en de beste samenvatting van het festival. En dan is Into The Great Wide Open officieel afgelopen. Stiekem gaat het nog even door op het strand. Want Vlieland is precies klein genoeg.