Lees de zomer door met deze titels

J.J. Voskuil – Het Bureau

Inge Cohen Rohleder: “Deze zomer lees ik – voor het eerst – Het Bureau van J.J.Voskuil. Iedereen in mijn omgeving had het jaren geleden al enthousiast aangeprezen maar ik had er geen zin in. Te lang, te saai misschien. Een wetenschappelijk bureau in Amsterdam met alle ins and outs vanaf de zestiger jaren, gaap.
En nu ben ik alsnog bewonderaar van Han Voskuil geworden.
Misschien omdat de sfeer van de tweede helft van de twintigste eeuw zo herkenbaar is. Misschien omdat ik zelf ook jaar in jaar uit in een team werkte en de afkeer, solidariteit, irritaties, verveling en sympathie – alle onderlinge, diep-menselijke bewegingen op een willekeurige werkplek, zo herken.
Het Bureau is een meesterwerk.
De hoofdpersoon Maarten Koning, alter ego van Han Voskuil, wordt neergezet met al zijn sterke en zwakke kanten, zijn angsten en voorliefdes, zijn onwrikbare huwelijk met de streng-linkse Nicolien en zijn hartstocht voor alles wat nog echt en authentiek is. Want juist in die periode begon het traditionele Nederland te veranderen in een leuke democratische consumentenmaatschappij. Iets dat het bloed van Maarten Koning deed koken van woede.
Duizenden pagina’s historisch, sociaal-psychologisch maar bovenal literair meesterschap.
Je moet er wel een flink lange vakantie voor hebben. En anders gewoon het hele najaar doorlezen, ’s avonds in bed.”

Yolanda Entius – Abdoel en Akil

Jesse van Amelsfoort : “Voor in de koffer, zeker wanneer de reis naar warm Zuid-Europa gaat: Yolanda Entius’ Abdoel en Akil. Een broeierig, op het scherpst van de snede geschreven roman over trauma en de grip die onze geschiedenis over ons heeft. Entius laat zien dat wat echt gebeurd is minder belangrijk is dan wat we denken dat er gebeurd is.”

Cynan Jones – Inham

André van Dijk “Een man komt bij bewustzijn, in een kajak, midden op zee. Hij weet niet wie hij is en hoe hij daar verzeild is geraakt. Er ontstaat een fragmentarisch zoeken naar aanknopingspunten, afgewisseld met de absolute wil om te overleven. Inham is een fenomenale overlevingstocht van lichaam en geest, prachtig gecomponeerd in een poëtische stijl. Een juweel voor de literaire fijnproever.”

T.C. Boyle – De Terranauten

Dorien Pool: “De Terranauten is een pageturner met inhoud en daarom perfect om op vakantie te lezen. Via (fictieve) dagboekfragmenten wordt het verhaal verteld van twee deelnemers aan een bijzonder experiment: Dawn en Ramsay worden samen met acht anderen twee jaar lang opgesloten in een afgesloten biosfeer. In dit gebouw is een compleet ecosysteen nagebouwd, inclusief een zee en een oerwoud. Er leven apen en vissen en de deelnemers verbouwen er zelf hun eten. Het verhaal is om meerdere redenen boeiend om te lezen. Doordat vijf mannen en vijf vrouwen samen zijn opgesloten, ontstaan er soap-achtige taferelen. Ook is het interessant om te lezen hoe ze omgaan met de druk van buitenaf: ze worden in de gaten gehouden door de media en ze moeten positieve publiciteit genereren om de financierders tevreden te houden.
Voor lezers die geïnteresseerd zijn in de wetenschap rondom een reis naar Mars is De Terranauten extra interessant: zou het technisch mogelijk zijn om het aardse leven kunstmatig na te bootsen en – belangrijker nog – kunnen mensen het aan om zo lang met elkaar opgesloten te zitten?”

Kurt Vonnegut – Cat’s Cradle

Kasper Nijsen: “Wie op een nieuwsluwe vakantie zijn dagelijkse portie absurde berichtgeving uit de VS van Trump begint te missen, zou ter vervanging het werk van een van haar beste absurdisten eens een kans moeten geven. Vonneguts visie op de waanzin van de geschiedenis is even hilarisch als diep-tragisch. Cat’s Cradle is misschien wel zijn sterkste werk, een allegorische vertelling over de waarde van geloof en de zoektocht naar waarheid. Achter de absurde taferelen, verteld in schijnbare jip-en-janneke-taal (“nice, nice, very nice”), gaat een messcherpe analyse van de grote tragedies van de twintigste eeuw schuil.”

 Dodie Smith – De dagboeken van Cassandra Mortmain

Carmen Ploeg:“Dodie Smith is vooral bekend van de 101 Dalmatiërs, maar deze zomer lees ik voor de tweede keer het boek dat ze eerst schreef: De dagboeken van Cassandra Mortmain (oorspronkelijke titel: I Capture the Castle, 1949). Deze nieuwe Nederlandse vertaling is een mooi moment om nogmaals in het bijzondere leven van Cassandra te stappen. Met haar ietwat vreemde gezin woont ze in een oud Engels kasteel. Waar een kasteel doorgaans doet denken aan luxe en veel geld, is de familie Mortmain enorm blut. Alle meubels van waarde zijn verkocht en ze betalen al lang geen huur meer. Gelukkig is dat voor de eigenaar geen probleem. Vader Mortmain heeft namelijk ooit een belangrijk literair boek geschreven en geniet nog van enige bekendheid. Inmiddels heeft hij alleen al jaren niets nieuws meer geschreven. Het gezin heeft alle hoop verloren dat de vader nog voor geld gaat zorgen. Dus proberen ze zichzelf te redden, met de hulp van een aantal lieve dorpsbewoners. Voor wat verkoeling tijdens de (hopelijk) warme zomer: Waan je op het regenachtige platteland van Engeland met De dagboeken van Cassandra Mortmain.”

Sarah Bakewell – De Existentialisten

Fenna Kortooms: “De Existentialisten is een interessante, spannende en levendige combinatie van filosofie en geschiedenis. Bakewell laat zien wie de filosofen waren die we nu de existentialisten noemen. Ze beschrijft niet alleen hun zienswijzen, maar ook hun levens, vriendschappen, relaties etc. We leren Husserl, Heidegger, Sartre, Merleau-Ponty, Camus en De Beauvoir kennen als denkers én als mensen die regelmatig met elkaar in discussie gingen of op elkaar verliefd werden. Bakewell gaat bovendien op zoek naar het onderliggende en komt een definitie van dat ‘existentialisme’, iets wat door veel historici gemeden wordt. De Existentialisten is zowel leerzaam als vermakelijk. Het boek neemt je mee naar de rokerige cafés van het Parijs van de jaren ’50 waar je van iedereen kan leren en met iedereen in gesprek kan gaan. Zo is dit boek zeker ook voor de thuisblijvers aan aanrader, omdat je door Bakewell mee op avontuur wordt genomen.”

J.M. Coetzee – The Lives of Animals

Vera Martens: “Mijn zomertip is The Lives of Animals (Dierenleven, in de Nederlandse vertaling) van J.M. Coetzee. Dit boek gaat over een schrijfster, Elisabeth Costello, die zich dierenleed enorm aantrekt. Het onderwerp raakt haar zo dat ze mensen die vlees eten niet eens meer in de ogen kan kijken. Costello geeft verschillende lezingen over dit onderwerp, die in de roman helemaal zijn uitgeschreven en veel interessante ideeën bevatten. Na één van haar lezingen raakt ze tijdens een diner met familie verwikkeld in een heftige discussie over het eten van dieren waarin verschillende meningen en argumenten op tafel worden gelegd.

The Lives of Animals vind ik een meesterwerk. J.M. Coetzee heeft een complex onderwerp waar op dit moment veel discussie over is in een fictief verhaal gegoten. Binnen dat raamwerk belicht hij deze kwestie van veel verschillende kanten: persoonlijke, religieuze, politieke en ethische argumenten komen aan bod. Toen ik het boek had uitgelezen voelde ik me enorm verrijkt én lichtelijk verward op een prettige manier. Zo knap hoe Coetzee door middel van fictie je aanzet tot diepgaand nadenken. Het riep veel interessante vragen op over mens en dier waar ik voorheen helemaal niet bij stil stond. Inhoudelijk is het een must read, maar ook qua stijl is het een prachtige en fascinerende roman doordat Coetzee’s speelt met metaperspectief en de grens tussen fictie en werkelijkheid. Ik ben fan.”