en haar familie(s)

De familie is een terugkerend motief in de fotografie van Purchas. Voordat ze haar eigen familie portretteerde, heeft ze families op verschillende plekken in Europa gefotografeerd. 8WEEKLY vroeg haar waar deze fascinatie voor de familie vandaan komt en waarom ze de familie vaak als leidraad kiest voor het vertellen van haar verhaal?

Leonie Purchas, ‘Bron en David’ uit: In the Shadow of Things

“Dat is lastig te zeggen. Mijn familie is belangrijk voor me. Waarschijnlijk voel ik me aangetrokken tot het fotograferen van families, omdat mijn eigen familie zo theatraal is en een onuitputtelijke bron van vragen. Maar ik vond dat ik eerst moest reizen, de wereld van andere mensen moest leren kennen. Ik heb dat op de manier gedaan die ik het best ken: door te functioneren in een familie.”

Sociaal of persoonlijk?

In je series vertel je zowel een sociaal geï¿½ngageerd verhaal, als een heel persoonlijk verhaal van een familie. Wat is je uitgangspunt?
‘Ik ben niet erg gericht op politiek, maar geï¿½nteresseerd in mensen en hun relaties met elkaar. Vaak kies ik verhalen uit op het randje van het journalistieke, maar ik probeer me te concentreren op het alledaagse, niet op het exotische. Ik was bijvoorbeeld in Clichy Sous Bois (een Parijse voorstad) in de tijd van de rellen en brandende auto’s. Het was voorpaginanieuws, maar ik ben daar op zoek gegaan naar een familie en een verhaal die buiten deze journalistieke aandacht vielen [The Tall Family – Polygamy in the Banlieux of Paris – red].’

‘Eï¿½n van de makkelijkste manieren om een idee te krijgen van de sociale werkelijkheid in een omgeving, is door met een familie samen te leven. Dat probeerde ik daar dus te doen. Door een combinatie van vertrouwen en door echt deel uit te maken van de ‘huisfabriek’, delen mensen hele persoonlijke momenten met mij. Ik ben er niet bewust mee bezig om een balans te zoeken tussen het sociale en persoonlijke aspect in mijn fotografie. Het zijn eerder sporen van ervaringen, gevoelens en gedachten die ik had terwijl ik met ze samenleefde en die ik probeer te delen via mijn foto’s.’

Eigen familie

Wat heeft je ertoe gebracht om naar de veel persoonlijkere sfeer van je eigen familie over te stappen?
‘Ik denk dat mijn eigen familie eigenlijk altijd al mijn hoofdonderwerp was. Mijn meningen en mijn kijk op de wereld zijn gevormd door mijn afkomst: mijn prachtige, aparte familie. Op een gegeven moment werd me duidelijk dat ik eigenlijk tijd wilde doorbrengen met mijn eigen familie en mijn eigen problemen wilde aanpakken. Mijn werk heeft hierdoor natuurlijk een sterkere emotionele lading gekregen, omdat het persoonlijke erin veel directer is geworden. Ik probeer die emoties te visualiseren. Mijn rol is actiever geworden. Ik kan niet meer de passieve waarnemer zijn.’

Leonie Purchas, ‘Jake’ uit: In the Shadow of Things

‘Ik fotografeer in principe mijn hele familie, maar richt me vooral op mijn moeder, Bron, haar man David en mijn broer Jake. Ik probeer mijn moeder te helpen om de controle over haar leven terug te krijgen, terwijl ze dozen opent die jarenlang onaangeroerd zijn geweest. Mijn moeder is erg trots en schaamt zich ervoor anderen in haar huis binnen te laten, vanwege ‘de rommel’. Dat is ons familiegeheim en wordt in de foto’s onthuld. Het huis heeft veel kamers die gevuld zijn met spullen, op zich niet veel meer dan andere mensen hebben, alleen heeft mijn moeder ze nooit in kasten opgeborgen of op een andere manier netjes geordend. We praten veel over dingen uit het verleden en proberen ankers te lichten. Ik probeer de tijd weer te laten vloeien, weg van gevoelens en herinneringen die stilstaan. Mijn familie is dus niet zo zeer mijn ‘onderwerp’, maar mijn manier van leven en fotografie is daar onderdeel van geworden.’

Wat vindt je familie ervan om door jou geportretteerd te worden?

Still uit de tentoonstelling in het Palazzo Delle Esposizione in Rome. Foto’s Leonie Purchas

‘Ze begrijpen wat ik doe. De fotografie maakt verschillende gevoelens los. Soms lachen we om rare dingen in het huis die ik heb gefotografeerd, maar er zijn ook momenten geweest dat we schreeuwen en huilen vanwege de fotografie. Uiteindelijk werkt het therapeutisch voor mijn moeder en mij. Tijdens een tentoonstelling van de serie in Rome zei mijn moeder dat er een last van haar afviel. Door haar leven op de muren te zien, haar onthulde geheim, verloor het aan kracht en de nutteloze schaamte eromheen loste een beetje op. Een dergelijk besef maakt het emotionele risico dat we hebben genomen, de moeite waard. Door ons leven tentoon te stellen, zijn we kwetsbaar, maar het zal ons uiteindelijk sterker maken. Daar geloof ik echt in, als ik eraan zou twijfelen zou ik er onmiddellijk mee ophouden.’

Sally Mann

Jouw werk doet denken aan het werk van Sally Mann (hoe verschillend jullie stijl ook is). Is zij een inspiratiebron?
‘Ik vind Immediate Family van Sally Mann al jaren lang hypnotiserend. Het werk is zo door en door persoonlijk. Het is de innerlijke wereld van Sally Mann, meer een visualisatie van wat zij voelt, dan van wat zij ziet. Ik streef ernaar de camera op die manier te gebruiken. Het is fictie, theatraal en geeft de kijker de mogelijkheid zijn eigen ervaringen in de foto’s te projecteren. Ik zie het werk als vraag op vraag op vraag…daar hou ik van. Ze inspireert me, maar ik probeer haar werk niet dicht te benaderen, want mijn uitgangspunt is vast anders dan dat van haar.’

Zowel de personages als hun omgeving spelen een rol in je familieseries. Je stijl maakt een cinematografische indruk. Is jouw aanpak filmisch of cinematografisch?
‘Ik werk meer met een serie beelden dan met ï¿½ï¿½n enkel beeld. Ik houd van het idee dat twee beelden iets ertussenin suggereren dat je niet ziet. De beelden worden op die manier ingrediï¿½nten van datgene ertussenin. Ik denk dat ik een verhalenverteller ben en dat maakt mijn werk filmisch. Maar ik probeer niet alles te onthullen. Dat zou het verhaal saai maken. Mark Haworth Booth, een fantastische curator in Engeland, wees me op een definitie van de Amerikaanse fotograaf Lewis Baltz die mijn aanpak in fotografie goed uitlicht: “Het is misschien nuttiger, of wellicht dichter bij de waarheid, om fotografie te beschouwen als een smal, diep gebied tussen de roman en de film.”‘

Wat zijn je plannen voor je artist in residency in Amsterdam en je tentoonstelling in FOAM in september?
‘Ik hoop dat ik tijdens mijn artist in residency met FOAM kan samenwerken om installaties te maken van mijn werk. Vorig jaar tijdens een tentoonstelling voor het Fotografie Festival in Rome heb ik een manier ontdekt om mijn werk te exposeren. Ik wil daar graag verder mee experimenteren. Daar heb ik de beelden in associatieve clusters gegroepeerd, als muzikale composities, wat de beelden de mogelijkheid geeft te weerklinken op een open manier. Ik denk dat dit goed past bij de visuele taal van de foto’s. Ik hoop niet dat de tentoonstelling in FOAM een keurige bedoening wordt met rijen foto’s in gelijksoortige frames. Ik denk niet dat mijn werk geschikt is om op die manier te laten zien. Ik wil een ruimte graag vullen met vragen en openingen. Verder kijk ik ernaar uit om samen te werken met de ervaren mensen van FOAM – misschien vinden ze mijn ideeï¿½n over exposeren wel vreselijk…het is spannend!’