Theater / Voorstelling

Touwtrekken om een dichter

recensie: Het Pianomeer (Orkater)

De nagedachtenis van de Britse dichter Percey Shelley (1792-1822) zou vermoedelijk allang onder het stof der vergetelheid zijn verdwenen als hij niet de man was geweest van Mary Shelley, in 1818 de schepper van het monster Frankenstein. Percey Shelley was een man van heftige emoties en grote gebaren. Vrouwen vielen als een blok voor hem. Hij trouwde twee keer, en verwekte tijdens zijn eerste huwelijk alvast een kind bij zijn latere tweede vrouw, Mary. Nog geen dertig jaar oud verdronk hij toen zijn scheepje omsloeg voor de kust van Livorno in Italie.

~

De piepkleine-zaalvoorstelling Het Pianomeer, een zangspel voor drie vrouwen en een man, is losjes geïnspireerd op leven en dood van Percy Shelley. De voorstelling wordt gelanceerd onder de vlag van de prestigieuze muziektheatergroep Orkater, maar dat is een beetje te veel eer voor deze bescheiden vertelling.

Verdronken

~

Op de grond ligt een man. Roerloos. Zijn hoofd ligt in een plas. Morsdood is die man, met schip en al ten onder gegaan. Twee vrouwen sjorren hem op een baar. Ze proberen hem er een beetje netjes bij te laten liggen, maar het lijk werkt niet mee. Zijn mond zakt steeds open, zijn armen vallen van de baar. “Mijn man houdt van zeilen”, zegt de ene vrouw. Zij heeft hem, zingt ze, afgepakt van zijn eerste echtgenote. De andere vrouw houdt een medische verhandeling over wat er precies gebeurt in het lichaam wanneer een mens verdrinkt. Zij vindt dat de verdronkene ook haar geliefde is. Een derde vrouw zingt ondertussen treurige liederen vanachter een vleugel. Zij pleegde zelfmoord omdat de man haar ontrouw was.

Verplichte voorkennis

De dode die wij hier betreuren is Percey Shelley, de man van Mary. Mary Shelley pikte hem af van Harriët Westbrook, die met Shelley twee kinderen had. Harriët verdronk zichzelf toen Percey aan de boemel ging met Mary. De derde vrouw in dit zangspel, de jeugdige Claire Clairmont en in werkelijkheid de vlam van de dichter Lord Byron, hing er inderdaad ook nog ergens bij. Alleen – deze toedracht snap je als onvoorbereide toeschouwer op zijn vroegst pas halverwege deze muziektheatervoorstelling. Staat in het programmablad, had je van tevoren verplicht moeten lezen. Zonder deze voorkennis duurt het bij Het Pianomeer erg lang voordat je een touw kunt vastknopen aan het verhaal. Voor hetzelfde geld zit je hier te kijken naar drie Viva-meisjes die vechten om een vent.

Contrast

Toch is dit wel degelijk een charmante kleine voorstelling. Omdat ze feitelijk verstoken is van pretenties, afgezien van die schreeuwerige Orkater-vlag. Vooral mooi is het contrast tussen de hersenspinsels van de vrouwen en de nuchtere wereld waarin de man leeft. Mary (Mo Marcus), Claire (Jacqueline Boot) en Harriët (Marieke Snijders) verliezen zich in hun concurrentiestrijd om Percey (Michiel Sluysman). Het enige waarmee de vrouwen bezig zijn is romantiek.

Elektriciteit

Percey wordt op zijn beurt totaal in beslag genomen door zijn wetenschappelijke experimenten, voor hem zijn de vrouwen met hun gerivaliseer maar bijzaak. Hij is gegrepen door een uitvinding die op het puntje van zijn tong ligt, maar die hij net onvoldoende beheerst om er praktisch gebruik van te kunnen maken: elektriciteit, te destilleren uit bliksem. Dat is een knipoog naar wie Mary’s Frankenstein kent: haar uit lijken samengestelde monster wordt met behulp van blikseminslag tot leven gewekt. Uiteindelijk wordt juist die elektriciteit de Percey van Orkater fataal. De levenden hebben het nakijken, alleen de verdronken vrouw is eindelijk tevreden. In het licht van de eeuwigheid is de dood de enige winnaar.

Het Pianomeer toert tot en met 6 november 2004 door Nederland.