Insideout

Insideout speelt in de Docklands, een oude loods in Amsterdam Noord. Op deze mooie plek aan het IJ staan tijdens het Holland Festival vaker stukken – dit jaar Gesualdo Considered As A Murderer en NYC Dance & Co – maar de locatie is vooral Insideout op het lijf geschreven. Deze voorstelling is niet gemaakt voor een schouwburg of concertzaal: Insideout heeft ruimte nodig en past goed in de vervallen omgeving van Docklands.

Rode draad

In een lege hal zijn verschillende bouwwerken neergezet waar mensen op staan of in liggen. Als bezoeker zit je niet een tribune, maar beweeg je tussen en in de verschillende bouwsels. Overal gebeurt wel iets en iedere bezoeker vormt zo zijn eigen voorstelling. Bij binnenkomst word je eerst geconfronteerd met een man bovenop een rond bouwwerk. Hij snijdt met een zakmes stukken draad van kluwen rode wol af, die hij vervolgens naar het schuchter binnendruppelende publiek blaast. Dan meteen wordt zichtbaar hoe verschillend de mensen zich gedragen. Een vrouw vangt de stukken draad op en blaast ze terug, wat een deel van het publiek zichtbaar irriteert: zij willen eerst acclimatiseren en zien wat er allemaal gaande is. In de eerste paar minuten blijkt die verdere activiteit echter minimaal. De spelers liggen voor dood in en op de verschillende bouwwerken. Pas na een minuut of tien verandert dat: langzaam komt iedereen dan in beweging.

Identiteit

Het Holland Festival heeft Insideout gelabeld als dansvoorstelling, maar dans is zeker niet de hoofdmoot van de avond. De spelers bewegen veel, en choreografie speelt daarbij een belangrijk rol, maar de show biedt veel meer: het is een tentoonstelling, een theatervoorstelling en een blik op de mens in één. Identiteit is een kernbegrip in Insideout: de dansers vertellen over zichzelf en tegen het einde van de avond wordt ook het publiek agressief het hemd van het lijf gevraagd. Gewapend met megafoons rennen de spelers door de zaal en vragen naar naam, beroep, paspoortnummer en reden van aanwezigheid.

Blik op bezoeker

Maar interessanter dan de grote en geforceerde vragen naar het bestaan is misschien wel de blik op de bezoeker. De voorstelling heeft leuke en diepgaande aspecten, maar biedt voor de honderd minuten die het duurt te weinig spanning. Als de verveling dreigt toe te slaan blijkt Insideout echter de mogelijkheid te bieden om ongegeneerd naar echte mensen te kijken: niet de ingestudeerde verhalen van de acteurs maar de primaire reacties van de bezoekers blijven het meeste bij. De verschillen die bij de man met de rode draad al zichtbaar waren, lopen door de hele voorstelling. De een bekijkt de spelers van een afstandje en schrikt terug als hij bij de voorstelling wordt betrokken, anderen groepen samen en benoemen voortdurend onder elkaar wat de acteurs allemaal doen (‘ha, die danst met een foto van zichzelf’), terwijl weer een ander de spelers het liefst zo dicht mogelijk op de huid zit. Zo komen de ideeën van Sasha Waltz op een onbedoelde manier toch nog tot werking.

Insideout speelt nog op 15 en 16 juni om zowel 19.00 uur als 21.30.